Świadczenie przedemerytalne: jak je uzyska?

Żeby się starać o świadczenie, musisz najpierw się udać do powiatowego urzędu pracy i uzyskać prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Świadczenie może być ci przyznane, jeśli masz status osoby bezrobotnej i przez co najmniej pół roku pobierałeś z urzędu pracy zasiłek dla bezrobotnych oraz nadal jesteś zarejestrowany jako bezrobotny. W tym czasie nie mogłeś odmówić (chyba że z uzasadnionego powodu) podjęcia pracy zaproponowanej przez urząd, również w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Poza tym musisz być w odpowiednim wieku i mieć wystarczający staż pracy. Kryteria dotyczące wieku i stażu zmieniają się w zależności od przyczyn rozwiązania przez zakład pracy umowy o pracę. Zawsze jednak musisz udowodnić, że w firmie, z której zostałaś zwolniony, pracowałaś wcześniej przez co najmniej sześć miesięcy.

Złóż wniosek w ZUS

Jeśli spełniasz warunki konieczne do otrzymania świadczenia przedemerytalnego, musisz złożyć wniosek i dołączyć do niego komplet dokumentów potwierdzających twoje prawo do świadczenia. Świadczenia przedemerytalne przyznaje i wypłaca ZUS. Jeśli się o nie starasz, musisz zgłosić się do oddziału ZUS w miejscu twojego zamieszkania (to znaczy - miejscu ostatniego zameldowania na pobyt stały) albo właściwego dla miejsca twojego zameldowania (np. jeśli mieszkasz na wsi, a ZUS znajduje się w mieście powiatowym). Wniosek musisz złożyć w ciągu 30 dni od wydania przez powiatowy urząd pracy zaświadczenia potwierdzającego sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Musisz dotrzymać tego terminu, bo inaczej ZUS nie przyzna ci świadczenia (w wyjątkowych wypadkach na twój wniosek ZUS może przywrócić ten termin). Jeśli w okresie poprzedzającym złożenie wniosku pracowałeś (nawet w ramach prac interwencyjnych czy robót publicznych) i praca zakończyła się po upływie sześciomiesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych, to wniosek musisz złożyć w ciągu 14 dni od zakończenia tej pracy, i nie masz żadnej możliwości przedłużenia tego terminu.

Pamiętaj o załącznikach

Wniosek musi być czytelnie wypełniony i własnoręcznie podpisany.

Do wniosku muszą być dołączone (w zależności od sytuacji) odpowiednie dokumenty lub oświadczenia potwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie świadczenia i ustalenie jego wysokości:

* świadectwo pracy, w którym będzie określona podstawa prawna rozwiązania umowy o pracę lub stosunku służbowego;

* dokument pozwalający na ustalenie przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę, jeżeli świadectwo pracy nie potwierdza tych okoliczności;

* postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości - jeśli prowadziłeś pozarolniczą działalność gospodarczą;

* dokument wydany przez powiatowy urząd pracy, poświadczający: co najmniej sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, fakt aktualnego zarejestrowania jako bezrobotny oraz potwierdzenie, że w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych - bez uzasadnionej przyczyny - nie odmówiłeś przyjęcia propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;

* zaświadczenie powiatowego urzędu pracy o dacie zarejestrowania, jeśli utraciłeś prawo do renty;

* świadectwo pracy potwierdzające fakt zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

* decyzję wydaną przez powiatowy urząd pracy o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jeśli utraciłeś to prawo z powodu upływu okresu, na jaki zasiłek został przyznany;

* dowody potwierdzające twój staż pracy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz ewentualnie okresy pracy w gospodarstwie rolnym.

Uwaga! Najlepiej zapytać w swoim oddziale ZUS, jakie dokumenty w twojej sytuacji będą konieczne.

Czekaj na decyzję ZUS

Jeśli spełniasz wszystkie warunki i złożyłeś wniosek w terminie, ZUS wydaje decyzję o przyznaniu świadczenia oraz podaje jego wysokość i termin wypłaty. Prawo do świadczenia przysługuje ci od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z wymaganymi dokumentami. Jeśli jednak nie złożysz wymaganych dokumentów w wyznaczonym terminie, ZUS wyda decyzję odmawiającą przyznania ci prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Możesz się odwołać

Od decyzji w sprawie świadczenia możesz się odwołać do sądu, ale za pośrednictwem ZUS. Masz na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie składasz na piśmie lub ustnie do protokołu. Jeśli ZUS uzna odwołanie za słuszne, musi zmienić lub uchylić decyzję nie później niż w ciągu 30 dni od wniesienia odwołania. Jeśli natomiast ZUS nie uwzględni twego odwołania, musi przekazać sprawę (wraz z uzasadnieniem) do sądu nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia odwołania. Odwołanie rozpatruje sąd pracy i ubezpieczeń społecznych w sądzie okręgowym właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania.

Ile wynosi świadczenie?

Co roku możesz liczyć na podwyższenie swego świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, bo są one waloryzowane na takiej samej zasadzie jak emerytury. Od 1 marca 2015 r. świadczenie wynosi 1027,39 zł.

Uwaga! Jeśli przysługuje ci świadczenie (zasiłek) przedemerytalne, a uzyskasz też prawo do renty rodzinnej, ZUS wypłaci ci tylko jedno z tych świadczeń - wyższe lub to, które sam wybierzesz.

Po świadczeniu - emerytura

Z chwilą osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego ustalonego w zależności od daty urodzenia tracisz prawo do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, a w konsekwencji ZUS wstrzymuje wypłatę pieniędzy.

Uwaga! Zasiłek lub świadczenie przedemerytalne jest wypłacane tylko do osiągnięcia wieku emerytalnego ustalonego w zależności od daty urodzenia.

Potem ZUS ma obowiązek wszczęcia z urzędu postępowania o przyznanie emerytury. Musi cię poinformować o wstrzymaniu wypłaty zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego oraz o przysługującym ci prawie do złożenia wniosku o emeryturę. Zawiadomienie z ZUS powinieneś dostać przed ukończeniem ustawowego wieku emerytalnego wraz z informacją o terminie wstrzymania wypłaty świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego. Jednocześnie Zakład wyśle ci formularz wniosku o przyznanie emerytury (druk ZUS Rp1E) i poinformuje o terminie złożenia wniosku o emeryturę. Poza tym powinien zawiadomić cię także o konieczności złożenia brakujących dokumentów wymaganych do przyznania emerytury i ustalenia jej wysokości (np. zaświadczenia o zatrudnieniu i osiąganych zarobkach na druku ZUS Rp-7). Jeżeli złożyłeś je wcześniej, wraz z wnioskiem o świadczenie przedemerytalne, nie musisz składać ich ponownie.

Zobacz: Seniorze! Teraz możesz ubiegać się o specjalną pomoc medyczną