
Stanisław Skalski – as lotnictwa, tragiczny bohater
Miał kilka przydomków. Polacy nazywali go „ptasi instynkt”, Niemcy mówili o nim „latająca śmierć”. Po rozformowaniu RAF – sił powietrznych Wielkiej Brytanii, mimo otrzymania oferty brytyjskiego obywatelstwa oraz wysokiego stanowiska wojskowego, wrócił do Polski, gdzie wkrótce został uwięziony przez władze komunistyczne i skazany na śmierć. Wyrok nie został wykonany, a w 1956 Skalski został rehabilitowany i przywrócony do służby.

Stanisław Skalski w kabinie myśliwca, 1940.
W czasie wojny obronnej 1939 roku Skalski dowodził kluczem w toruńskiej 142. eskadrze myśliwskiej i zestrzelił 4 i 1/4 niemieckich samolotów.

Bitwa o Anglię
Skalski razem z innymi pilotami przez Rumunię i Francję trafił do Anglii. „Szkolenie było krótkie. Trafiliśmy szybko do jednostek brytyjskich. Ja byłem w 302, a niedługo później w angielskim dywizjonie 501, z którym brałem udział w bitwie o Anglię” – wspominał.

Stanisław Skalski w kabinie myśliwca, Coolham, 1944.
Oficjalnie zaliczono mu zestrzelenie 18 i 11/12 samolotów oraz 2 prawdopodobne.

Dekoracja kpt. Stanisława Skalskiego Krzyżem Orderu Virtuti Militari IV klasy przez gen. Kazimierza Sosnkowskiego, 1943 r.
Wojnę zakończył w stopniu majora. Za zasługi bojowe Skalski otrzymał wiele odznaczeń, w tym Złoty Krzyż Virtuti Militari, Krzyż Walecznych (czterokrotnie) i trzykrotnie brytyjski Distinguished Flying Cross. Wszystkie odznaczenia walecznego pilota można podziwiać w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

Stanisław Skalski po aresztowaniu przez MBP, 1948.
Został aresztowany 4 czerwca 1948 roku. Zarzucono mu udział w siatce szpiegowskiej utworzonej przez Władysława Śliwińskiego. I choć sam Śliwiński zaprzeczał, a w toku śledztwa nic nie udowodniono Skalskiemu, pilot został skazany na karę śmierci, którą po petycji matki zamieniono na więzienie.

Stanisław Skalski oraz aktorka Susannah York na premierze filmu “Bitwa o Anglię”, 1969.
Po sześciu latach odosobnienia, 11 kwietnia 1956 roku Naczelny Sąd Wojskowy uchylił ciążący na majorze Skalskim wyrok i zwolnił go z więzienia, przywracając stopień wojskowy i przyznając odszkodowanie za niesłuszne uwięzienie w wysokości 79 tys. zł. W czerwcu tego samego roku w czasopiśmie „Świat” ukazał się reportaż o fałszywych oskarżeniach wobec Skalskiego.

Stanisław Skalski podczas uroczystości na placu Piłsudskiego w Warszawie
Uroczystość przekazania sztandaru Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie delegacji Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej na placu Piłsudskiego z udziałem polskich lotników z okresu II wojny światowej. Na zdjęciu: Lotnicy PSP, m.in. Tadeusz Andersz (pierwszy z lewej) i Stanisław Skalski (trzeci z lewej).

Stanisław Skalski i prezydent Lech Wałęsa, 1992.
Stanisław Skalski w 1988 roku, w uznaniu zasług dla polskiego lotnictwa, został mianowany generałem brygady. Po przejściu do rezerwy Skalski zajął się działalnością publiczną i literacką. Był autorem wielu książek i artykułów o tematyce lotniczej. Był również aktywnym działaczem społecznym.

MiG-29 nr 4105 z portretem gen. bryg. pil. Stanisława Skalskiego
W 2015 wizerunek pilota został umieszczony na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 4105 z 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Malborku, która również otrzymała imię gen. bryg. pil. Stanisława Skalskiego.