Co trzeci Polak zna kogoś, kto przez święta popadł w długi. Co z tym zrobić?

• Święta to czas refleksji i rodzinnych spotkań – ale też coraz częściej impuls do nieprzemyślanych wydatków.
• Z danych B2 Impact wynika, że choć większość Polaków deklaruje finansową ostrożność, co trzeci zna kogoś, kto z powodu świątecznych zakupów wpadł w spiralę zadłużenia.
• I choć rozwiązania są na wyciągnięcie ręki – zaledwie 26 proc. badanych rozważyłoby kontakt z firmą zarządzającą wierzytelnościami, by odzyskać kontrolę nad finansami.
• Tymczasem większość respondentów szukałaby pomocy przede wszystkim na własną rękę: 55 proc. ograniczyłoby codzienne wydatki, a 48 proc. poszukałoby dodatkowego źródła dochodu.

Sposób planowania wydatków wielkanocnych różni się w zależności od płci, wieku i miejsca zamieszkania. Kobiety częściej niż mężczyźni planują ścisły budżet (22 proc. wobec 18 proc.) i ogólnie są bardziej zdyscyplinowane finansowo, jeśli chodzi o świąteczne wydatki. Dzięki takiemu podejściu Polki są w stanie zostawić sobie pewien margines na dodatkowe zakupy. Dotyczy to prawie połowy, bo 46 proc. z nich w stosunku do 39 proc. panów.

Posiadanie zadłużenia może napędzać świąteczne wydatki

Powszechne jest dziś korzystanie z produktów kredytowych – aż 65 proc. respondentów zadeklarowało, że posiada jakąkolwiek formę zadłużenia. Wśród nich ankietowani wskazali: kredyt gotówkowy (19 proc.), kartę kredytową (15 proc.), kredyt hipoteczny (11 proc.), pożyczkę od rodziny lub znajomych (7 proc.), debet w koncie (7 proc.) oraz pożyczkę zaciągniętą poza bankiem (6 proc.).

Choć nie wszystkie te zobowiązania mają bezpośredni związek ze świętami, znacząco wpływają na ogólną, codzienną kondycję finansową gospodarstw domowych. Mimo to aż połowa zapytanych osób z aktywnymi zobowiązaniami twierdzi, że nie wpływają one w żaden sposób na decyzje zakupowe związane z Wielkanocą, a 6 proc. planuje zaciągnięcie kolejnej pożyczki właśnie z tej okazji. Pozostali stawiają w okresie przedświątecznym na wydatki z bieżących dochodów (76 proc. odpowiedzi) oraz z oszczędności (12 proc. wskazań).

Co ciekawe, im młodsza grupa wiekowa, tym większa otwartość na zaciąganie “świątecznych” pożyczek. Wśród osób w wieku 18-24 lata planuje je 17 proc. ankietowanych, a w przedziale 25-34 lata - 13 proc. konsumentów. Zdecydowanie ostrożniejsi są Polacy w wieku 45 lat i więcej, wśród których jedynie 3 proc. myśli o zaciąganiu pożyczek na zakupy wielkanocne.

– Dane pokazują, że samo posiadanie zobowiązań finansowych nie skłania - także młodszych konsumentów - do bardziej zachowawczych decyzji w okresie świątecznym. Niepokojące jest to, że część Polaków zadeklarowała gotowość do zaciągnięcia kolejnego zobowiązania. To sygnał, że nawyki konsumenckie nadal rywalizują z refleksją finansową. W tym kontekście ważna jest edukacja finansowa oraz dostępność rzetelnych informacji o możliwościach wsparcia i skutecznego wyjścia z zadłużenia – mówi Anna Woźniak, rzeczniczka prasowa B2 Impact.

Czy święta pogłębiają długi?

Większość ankietowanych deklaruje, że świąteczne zakupy nie wpływają na ich decyzje finansowe. Co ciekawe, już 27 proc. badanych przyznaje, że zna kogoś, komu święta przyniosły poważniejsze problemy ze spłatą zobowiązań, a dla 13 proc. były one bezpośrednim punktem zapalnym trudności finansowych.

I choć 65 proc. Polaków zgadza się, że należy ograniczać wydatki i unikać dalszego zadłużania, nadal część społeczeństwa decyduje się na zwiększenie wydatków na świąteczne zakupy mimo posiadanych zobowiązań. Jednakże za wzięciem kredytu na święta jest tylko 7 proc. ankietowanych, o ile można go potem spłacić. Z kolei zaledwie 4 proc. nie przejmuje się zadłużeniem argumentując, że ważniejsze jest celebrowanie świąt. Tak niskie wartości mogą wskazywać na rosnącą świadomość finansową – coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z konieczności odpowiedzialnego zarządzania budżetem, nawet w okresach wzmożonych wydatków.

Samotna walka z długami, zamiast pomocy

Gdy pytamy, co zrobiliby w sytuacji problemów finansowych, Polacy najczęściej wskazują na ograniczenie codziennych wydatków (55 proc.) i poszukiwanie dodatkowego dochodu (48 proc.). Dopiero co czwarty badany (26 proc.) rozważyłby kontakt z wierzycielem w celu renegocjacji warunków spłaty. Zaledwie 13 proc. wskazało firmę zarządzającą wierzytelnościami z profesjonalnymi doradcami jako realne źródło pomocy.

Badanie B2 Impact pokazuje również niską świadomość odnośnie dostępnych form wsparcia w przypadku problemów ze spłatą zobowiązań. Aż 41 proc. ankietowanych nie potrafi określić, jaka forma pomocy byłaby dla nich najbardziej odpowiednia. Wśród wskazywanych rozwiązań najczęściej pojawiały się: przypomnienia o płatnościach (27 proc.), możliwość renegocjacji warunków spłaty (21 proc.) i kontakt z firmą windykacyjną (9 proc.). Co ciekawe, na to ostatnie rozwiązanie najbardziej otwarte są najmłodsze grupy wiekowe - deklaruje to co czwarty ankietowany w wieku 18-24 lata.

– Wiele osób traktuje zadłużenie jako temat wstydliwy, coś z czym trzeba się mierzyć po cichu. A zadłużenie może przytrafić się każdemu. Kontakt z firmą zarządzającą wierzytelnościami jest pierwszym krokiem do uporządkowania sytuacji finansowej – mówi Anna Woźniak, rzeczniczka prasowa B2 Impact – Trzeba po prostu zacząć rozmawiać. Mamy profesjonalnych doradców, którzy w ze zrozumieniem podchodzą do tematu zadłużenia, bo dotyczy on wszystkich naszych klientów. To jest nasza codzienność - pomoc w znalezieniu optymalnego dla dwóch stron rozwiązania – dodaje Anna Woźniak.

Choć Polacy wykazują ostrożność w zarządzaniu domowym budżetem, wyniki badania wskazują na potrzebę zwiększenia świadomości w zakresie dostępnych metod wsparcia. Wiedza o renegocjacji warunków spłaty czy możliwościach kontaktu z wierzycielem może w przyszłości pomóc wielu osobom uniknąć poważniejszych problemów finansowych – nie tylko w okresie świątecznym.