Jakim typem jest Twój szef [SONDA]

Trudno znaleźć zespół, który swojego przełożonego lubi bezgranicznie. W końcu to on egzekwuje realizację obowiązków i, gdy coś idzie nie tak, potrafi wezwać na dywanik. Od niego też zależy zawodowe „być albo nie być" pracownika - podwyżka, termin urlopu czy przedłużenie umowy.

Dwie strony medalu
Z jednej strony słyszy się o nadawaniu niewybrednych przezwisk przełożonemu i szeptanych po firmowych korytarzach anegdotach z szefem w roli głównej, z drugiej o niedopuszczalnym krzyczeniu na pracowników czy też nieuzasadnionych groźbach zwolnienia. Czyja to wina? Przy piętrowych strukturach korporacji szefów, kierowników zespołów czy ludzi odpowiedzialnych za kierowanie konkretnymi projektami jest tak wielu, że nie sposób ich wszystkich na bieżąco doszkalać z zarządzania zasobami ludzkimi. Nie jest więc wcale rzadkością, że na stanowiskach decyzyjnych znajdują się ludzie bardziej z przypadku, niż za sprawą predyspozycji osobowościowych.

Zamiast zmieniać, lepiej się dogadać
Tak czy siak w pracy spędzamy tak znaczącą część swojego życia, że nie da się atmosfery w niej sprowadzić do epizodu. W sytuacjach ekstremalnych nadużyć (mobbingu, molestowania seksualnego, totalnego braku zaufania, zmuszania do łamania prawa) pracę należy zmienić, ale w większości przypadków z szefem można się dogadać, bo przełożony to też człowiek.

Typy szefów
Szef szefowi nie równy. Większość, oprócz predyspozycji indywidualnych, preferuje konkretny sposób zarządzania ludźmi. Jest to o tyle ważne, że, znając ten model, pracownik jest w stanie oszacować, czego może się spodziewać po własnym przełożonym. Naukowców, którzy próbowali określić style zarządzania, jest wielu. Najciekawszą wydaje się typologia stworzona przez Daniela Golemana - psychologa, który stał się znany za sprawą wprowadzenia do tej dziedziny nauki terminu „inteligencja emocjonalna".
Oto sześć typów zarządzania, które wyróżnia Goleman. Sprawdź, którym z nich jest twój przełożony albo – jeśli zarządzasz zespołem – jaki sam jesteś.

1. DEMOKRATA
tzw. styl demokratyczny

Pan/Pani „Co o tym sądzisz?"

Problem zawodowy omawiany jest zawsze w szerokim gronie, liczy się zdanie każdego pracownika, a decyzje podejmowane są po wysłuchaniu wszystkich opinii.

zalety: pracownik czuje się ważny, bo ma wpływ na pracę firmy, a szef uznany jest za liberalnego i potrafiącego słuchać.

wady: zanim zapadną decyzje, upływa dużo czasu. Szef bywa sfrustrowany, bo, choć dokłada wszelkich starań, by znaleźć złoty środek, nie udaje mu się zadowolić wszystkich w zespole. Najważniejsze jest jednak, że w przypadku sytuacji kryzysowych taki styl zarządzania po prostu się nie sprawdza. Szef powinien potrafić podejmować decyzje samodzielnie i szybko.

2. NI TO KUMPEL, NI TO RODZIC
tzw. styl afiliacyjny
Pan/Pani „Bo ludzie są najważniejsi"

zalety: empatyczny szef chwali, motywuje i wspiera. Ma ogromną empatię, a pracownicy (przynajmniej ci, którzy chcą się rozwijać) są zaangażowani w pracę i lojalni. Procedury schodzą na bok, bo przecież...wszyscy jesteśmy ludźmi.

wady: taki styl zarządzania często kończy się chaosem. Zamiast działać, zespół tylko wymyśla, spada efektywność, a pracownicy stają się leniwi, bo brak procedur doskonale usprawiedliwia lenistwo.

3. LIDER
tzw. styl autorytarny
Pan/Pani „Chodźcie za mną"

zalety: szef lider wskazuje członkom zespołu, jaki jest cel, do którego dążą. Tym samym każdy pracownik wie, po co coś robi i zyskuje świadomość, że jego praca ma znaczenie. Pracownik zna kryteria, według których oceniana jest jego praca, a szef jest decyzyjny i odpowiedzialny za realizację celu.

wady: wciąż taki typ zarządzania z punktu widzenia biznesowego uznawany jest za najbardziej skuteczny. Sprawdza się zwłaszcza przy zmianach lub obieraniu nowego kierunku działań. Ma on jednak decydujący wpływ na atmosferę w pracy. Niebezpieczeństwo polega na tym, że lider stanie nieczułym tyranem, a pracownicy, zamiast szanować, zaczną się go bać.

4. COACH lub MOTYWATOR
tzw. styl trenerski

Pan/Pani „Spróbuj tego"

zalety: przełożony wspiera rozwój pracownika, skupia się na jego predyspozycjach. Dobiera zadania do kompetencji konkretnej osoby. Pracownicy rozwijają się i czują, że są na swoim miejscu. Są lojalni i zadowoleni.

wady: szef - początkowo motywator - może stać się rywalem na ścieżce kariery. Nierzadko zdarza się, że szef coach w zespole odbierany jest jako niesprawiedliwy: faworyzujący jednych (tych, którzy radzą sobie świetnie), pomijając drugich.

5. DYKTATOR,
tzw. styl nakazowy

Pan/Pani „Rób, co Ci każę"

zalety: stosowany w przypadkach kryzysowych potrafi się sprawdzić. Bo zadania, ze strachu, wykonane zostaną szybko i poprawnie. Jako styl zarządzana ciągły jest destrukcyjny.

wady: w pracy panuje atmosfera strachu, a rotacja pracowników sięga zenitu. Zespół, zamiast być kreatywny, jest zlękniony. Zanika zaangażowanie i aktywność pracowników.

6. ŻYWY PRZYKŁAD
czyli styl procesowy

Pan/Pani „Rób to, co ja – natychmiast!"

zalety: taki szef oczekuje od pracowników wysokich efektów pracy, takich, jakie ma on sam. Uczy bowiem pracy na własnym przykładzie. Taki styl zarządzania sprawdza się w stosunku do kompetentnych i zmotywowanych pracowników.

wady: pracownicy, którzy nie są nastawieni na osiąganie wysokich wyników, przy takim szefie czują się niedocenieni. Nie wszyscy też lubią i potrafią pracować metodami szefa, więc czują się ograniczeni i pozbawieni własnej inwencji.