Każda umowa o pracę powinna być zawarta w formie pisemnej, jednak umowa w innej formie np. ustnie lub przez tzw. dopuszczenie do pracy jest też ważna. Jeżeli pracodawca nie dał ci umowy pisemnej, masz prawo żądać, by najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy potwierdził na piśmie rodzaj umowy i jej warunki. Umowa powinna określać:
* rodzaj umowy
* strony umowy
* rodzaj pracy
* wymiar czasu pracy
* miejsce jej wykonywania
* termin rozpoczęcia pracy
wynagrodzenie (wraz z jego składnikami) odpowiadające rodzajowi pracy.
Umowa na okres próbny
* nie może trwać dłużej niż 3 miesiące,
* okres wypowiedzenia jest uzależniony od długości okresu próbnego i wynosi
3 dni, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni
1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie
2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące
Umowę taką firma może zawrzeć z tobą tylko raz. Nie wlicza się ona do limitu dwóch umów na czas określony – czyli zanim firma podpisze z tobą umowę na czas nieokreślony, może zawrzeć kolejno jedną umowę na okres próbny i dwie umowy na czas określony.
Umowa na czas określony
* zostanie rozwiązana po upływie terminu, na który została zawarta.
* jeżeli jest zawarta na mniej niż 6 miesięcy może być rozwiązana tylko za porozumieniem stron
* jeżeli jest zawarta na dłużej niż 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie (jeśli umowa zawiera taką klauzulę, jeżeli jej nie ma, umowy nie można wcześniej wypowiedzieć)
Uwaga! Firma może zawrzeć z tobą tylko dwie umowy na czas określony. Trzecia staje się automatycznie umową na czas nieokreślony, jeśli przerwa między rozwiązaniem poprzedniej, a podpisaniem kolejnej umowy nie przekroczyła jednego miesiąca.
Umowa na czas nieokreślony
Jest ona najkorzystniejsza dla pracownika. Może być przez pracodawcę rozwiązana w drodze wypowiedzenia tylko z uzasadnionych powodów, a jeżeli pracownik jest reprezentowany przez związek zawodowy, po uprzedniej konsultacji z tym związkiem.
* jest zaliczana do stażu pracy
* zapewnia ci stałą pensję i ubezpieczenie społeczne
* masz prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego i zasiłku chorobowego
* okres wypowiedzenia zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi:
2 tygodnie, gdy pracujesz krócej niż 6 miesięcy,
miesiąc, gdy pracujesz co najmniej 6 miesięcy
trzy miesiące, gdy pracujesz co najmniej 3 lata.
Umowa o pracę
- dostajesz z góry stałą, określoną pensję
- masz prawo do płatnego urlopu, ale termin musisz uzgodnić z szefem
masz prawo do zwolnienia chorobowego
- jesteś ubezpieczony (pracodawca odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno-rentowe)
praca na etat liczy się do stażu pracy
Umowa na czas wykonania określonej pracy
Z treści umowy wynika, że pracodawca przyjmuje pracownika na czas trwania konkretnej pracy. Umowa nie precyzuje daty jej zakończenia
Umowa na zastępstwo
W okresie usprawiedliwionej nieobecności stałego pracownika firma może zatrudnić inną osobę na umowę o pracę na zastępstwo. Umowa taka rozwiązuje się z chwilą powrotu osoby nieobecnej do pracy.
Umowa zlecenie
- jeśli nie masz innego tytułu ubezpieczenia, pracodawca odprowadza za ciebie składki do ZUS
- jesteś zobowiązany do wykonania określonej pracy dla pracodawcy
- pracodawca może cię zwolnić bez odprawy i od zaraz
- nie masz prawa do urlopu i zwolnienia chorobowego
praca na umowę zlecenie nie liczy się do stażu pracy
Umowa o dzieło
- pracodawca nie musi odprowadzać za ciebie składek na ZUS, dostajesz więc większe wynagrodzenie (chyba , że umowę o dzieło podpisuje z własnym pracownikiem)
- jesteś zobowiązany do wykonania określonej pracy dla pracodawcy
- pracodawca może cię zwolnić bez odprawy i od zaraz
- nie masz prawa do urlopu i zwolnienia chorobowego
- praca na umowę o dzieło nie liczy się do stażu pracy
- pracodawca płaci za rezultat pracy, a nie czas twojej pracy
najbardziej korzystna finansowo - podatek jest mniejszy, bo koszty uzyskania przychodu wynoszą 50 lub 20 proc.
