Emerytury w tarczy antykryzysowej. Co się zmieni?

*Emerytury czerwcowe waloryzowane jak pozostałe (tylko w 2020 r.)
W związku z epidemią Covid-19 może się znacznie zwiększyć liczba emerytów. Osoby w wieku emerytalnym, jeśli stracą pracę, mogą już jej nie znaleźć, przez co nie wrócą do aktywności zawodowej i przejdą na emeryturę. W związku z tym sposób waloryzacji emerytur w roku 2020 zmienił się tak, aby zniknął problem tzw. „czerwcowych emerytów”. Polega on na tym, że osoba składająca wniosek o przyznanie emerytury między styczniem a majem lub między lipcem a grudniem, korzysta oprócz waloryzacji rocznej również z waloryzacji kwartalnej. Emerytura czerwcowa jest z tego powodu niższa od przyznanej w pozostałych miesiącach (w zależności od wysokości świadczenia) o kilkadziesiąt-kilkaset złotych miesięcznie. Mimo porad, by wstrzymać się z wnioskiem o emeryturę tak aby „przeskoczyć” fatalny miesiąc, rokrocznie przybywa kilkanaście tysięcy „czerwcowych emerytów”, którzy nie mają szans na odrobienie straty. Co się zmieniło? W projekcie tarczy antykryzysowej 3:0 zapisano: „Zmiany na rynku pracy będące konsekwencją epidemii COVID-19 mogą spowodować, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny i zamierzały jeszcze kontynuować aktywność zawodową, będą musiały podjąć, dużo wcześniej niż zamierzały, decyzję o przejściu na emeryturę, między innymi również w czerwcu 2020 roku”. Rząd zdecydował więc, by emeryturę w czerwcu 2020 roku obliczać tak samo, jak emeryturę w maju. Dzięki temu odchodzący na emeryturę w czerwcu, nie stracą.
Do tej pory kapitał osób odchodzących na emeryturę w czerwcu był objęty niższą waloryzacją, ponieważ w przeciwieństwie do innych miesięcy nie był waloryzowany dwa razy (poza tym że rocznie, również kwartalnie). Regulacja tarczy sprawia, że podstawa wymiaru emerytury ustalona na 1 czerwca 2020 r. nie będzie niższa od ustalonej na 31 maja 2020 r. Jest to zmiana wprowadzona tylko na rok 2020, więc w dalszym ciągu „czerwcowy emeryt” z roku 2021 i kolejnych lat, może tracić na wyliczeniu swoich świadczeń nawet kilkaset złotych. Niestety, na ponowne, korzystniejsze przeliczenie nie mogą liczyć emeryci, którzy złożyli wnioski w czerwcu w latach poprzednich.

*Postojowe wliczane do stażu
„Z powodu zaprzestania lub ograniczenia działalności przez pracodawcę w związku z COVID-19, okresy postoju podlegają uwzględnieniu jako okresy wykonywania tej pracy przy ustalaniu prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub emerytury pomostowej albo prawa i wysokości emerytury górniczej, pod warunkiem kontynuowania w tych okresach stosunku pracy i gotowości pracownika do wykonywania pracy oraz pod warunkiem wykonywania tej pracy w miesiącu poprzedzającym zaprzestanie lub ograniczenie działalności przez pracodawcę w związku z COVID-19”. Tyle przepisy. Na postojowym nie stracą więc nauczyciele i górnicy. Okres postoju w firmie będzie zaliczany do ogólnego stażu wymaganego do emerytury.

*Co z trzynastką i czternastką
W kwietniu 2021 r. będzie wypłacona trzynasta emerytura. Emeryci, renciści i osoby pobierające świadczenia przedemerytalne otrzymają (niezależnie od dochodu) dodatek w wysokości przyszłorocznej emerytury minimalnej (1270 zł brutto). Przy ubieganiu się o zasiłki z pomocy społecznej oraz o dodatek mieszkaniowy trzynastka nie będzie wliczana do dochodu przypadającego na członka rodziny. Trzynasta emerytura nie będzie też podlegać potrąceniom ani egzekucji.
W listopadzie 2021 r. emerytom i rencistom, których świadczenie nie przekracza 120 proc. wysokości średniej emerytury zostanie wypłacona „czternastka”. Czternastą emeryturę w wysokości najniższej emerytury otrzymają ci, których świadczenia emerytalne w 2021 r. nie przekroczą 2900 zł brutto. Po przekroczeniu progu „czternastka” zostanie pomniejszona według zasady „złotówka za złotówkę”.

i

*Państwo uzupełni emerytom składki, z których zwolniło.
Samozatrudnieni i mikrofirmy zatrudniające do 9 osób, przez trzy miesiące (marzec, kwiecień i maj 2020) nie muszą płacić składek emerytalnych. Poza tym pracownicy firm zatrudniających od 10 do 49 osób zostali zwolnieni z połowy wysokości składek. Ale ponieważ świadczenie emerytalne oblicza się dzieląc sumę odłożonych składek przez przewidywalną długość życia, mniejsze składki oznaczałyby niższa emeryturę dla wszystkich objętych zwolnieniem. W „tarczy antykryzysowej” 1 i 2 umieszczono jednak zapis mówiący o tym, że pracownicy nie będą poszkodowani przez zmiany związane z nadzwyczajną sytuacją epidemiczną, a składki za wymienione wyżej miesiące uzupełni państwo, dzięki czemu emerytury pracowników skierowanych na postojowe nie będą niższe.

*Waloryzacja marcowa w 2021 r.
Będzie waloryzacją kwotowo-procentową. Tak jak w roku bieżącym, podwyżka w roku 2021 dla najbiedniejszych ma wynieść 70 zł brutto. Tyle dzisiaj kosztuje np. kilogram czereśni. Z kolei waloryzacja procentowa najbogatszych zostanie wyliczona na podstawie wskaźnika inflacji w gospodarstwach emeryckich oraz co najmniej 20 proc. realnego ubiegłorocznego wzrostu płac (podwyżek pracowników z poprzedniego roku). Pierwszy wskaźnik wyniesie najprawdopodobniej 3,6 proc.. Drugi, z powodu obniżania pensji i zwalniania pracowników, straci znaczenie. Waloryzacja o 3,6 proc. obejmie także dodatek pielęgnacyjny, dodatek za tajne nauczanie, dla sierot oraz kombatancki.