Emerytury. Ile możesz dorobić do świadczenia z ZUS

Jeśli otrzymujesz emeryturę, a chcesz dalej pracować, powinieneś zawiadomić o tym oddział ZUS wypłacający ci świadczenie. Obowiązek ten nie dotyczy seniorów, którzy ukończyli tzw. powszechny wiek emerytalny.

Jakie świadczenia ZUS może zmniejszyć lub zawiesić

* emeryturę przysługująca osobie, która nie ukończyła powszechnego wieku emerytalnego, ustalanego indywidualnie dla każdego zainteresowanego, w zależności od jego daty urodzenia,
* rentę z tytułu niezdolności do pracy,
* rentę rodzinna, do której uprawniona jest jedna osoba,
* część renty rodzinnej, do której uprawniona jest osoba osiągająca przychód,
* rentę inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy nie pozostaje w związku ze służbą wojskową oraz rentę rodzinną po tym inwalidzie,
* rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, zaistniałym przed 1 stycznia 2003 r. wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy lub chorobą zawodową.

Częściowo mogą być zawieszone świadczenia:

* emerytów, którzy powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie - w zależności od daty urodzenia - ukończyli w ciągu roku kalendarzowego,
* osób, które zgłosiły wniosek o zawieszenie świadczenia i przez część roku emerytura lub renta nie była im wypłacana, a więc skorzystały z możliwości zawieszenia świadczenia, bez wskazywania przyczyny złożenia takiego wniosku,
* osób, które mają ustalone prawo do emerytury i przez część roku kontynuowały zatrudnienie w ramach tego samego stosunku pracy i na rzecz tego samego pracodawcy, u którego pracowali przed przejściem na emeryturę.

Jakie zarobki się liczą

Jeśli dorabiasz, powinieneś najpierw sprawdzić czy przewidywany zarobek będzie miał wpływ na wysokość otrzymywanego świadczenia. Jeśli tak, będziesz musiał po zakończeniu roku poinformować ZUS o uzyskiwanym przychodzie w celu rozliczenia (nie później niż do końca lutego). Musisz liczyć się z tym, że twoje prawo do emerytury może być zawieszane lub dostaniesz mniej pieniędzy. To zależy od tego, w jakiej wysokości osiągniesz przychód (nie dochód), czyli od jakiej kwoty odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Ważne jest też to, z jakiego tytułu osiągasz przychód. Niektóre przychody nie mają wpływu na wysokość  emerytury, natomiast przychód z działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (zatrudnienie lub inna praca zarobkowa albo prowadzenie działalności) oraz z tytułu pełnienia służby może spowodować zmniejszenie lub zawieszenie wypłacanych świadczeń.
Do przychodu wlicza się m.in. kwoty pobranych zasiłków: chorobowego i opiekuńczego oraz kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego. Nie bierze się pod uwagę m.in.: nagród jubileuszowych, odpraw pieniężnych przysługujących w związku z przejściem na emeryturę, odpraw, odszkodowań i rekompensat wypłacanych pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia
Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury wpływa przychód uzyskany z tytułu:
* pracy wykonywanej w ramach umowy o pracę;
* pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę nakładczą;* pracy wykonywanej w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i spółdzielniach kółek rolniczych;
* pracy wykonywanej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące tych umów oraz osobami z nimi współpracującymi albo umowy o dzieło, której wykonywanie jest objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli umowę taką emeryt lub rencista zawarł z pracodawcą, u którego nadal jest zatrudniony lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z inną firmą) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, u którego jest zatrudniony;
* prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpraca przy jej wykonywaniu;
* pracy wykonywanej w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych, pozarolniczej działalności gospodarczej,
* uposażenie z tytułu służby
Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę
Wysokość kwot wpływających na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia zmienia się cztery razy do roku: w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu. Możesz bez żadnych konsekwencji  dorabiać do emerytury, jeśli twój przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (za poprzedni kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS). Jeśli jednak przekroczysz ten próg, ZUS może ci zawiesić lub zmniejszyć świadczenie. Twoja emerytura zostanie zmniejszona, gdy osiągniesz przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy  niż 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli twój dochód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesi ci wypłatę świadczenia.
Od 1marca 2015 roku wysokość kwot powodujących zawieszenie lub zmniejszenie emerytury wynosi: 
70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia –2 759,90  zł
130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 5 125,50zł

Maksymalne kwoty zmniejszenia

Twoje świadczenie nie może być zmniejszone o więcej niż o:
* 561,70 zł - emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
* 421,31 zł - renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
* 477,47 zł - renta rodzinna dla jednej osoby.

Kiedy ZUS zawiesi ci rentę socjalną

Jeśli osiągasz przychód z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego w kwocie wyższej niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS - obecnie - 2 759,90 zł.