Jak przejść na emeryturę częściową

Od 2013 r. stopniowo podwyższany jest wiek emerytalny. Docelowo wszyscy będziemy musieli pracować do 67. roku życia: mężczyźni od 2020 r., a kobiety od 2040 r. Rozwiązaniem dla tych, którzy będą chcieli wcześniej zakończyć karierę zawodową, mogą być emerytury częściowe. Pierwsze wnioski o  przyznanie zostały złożone już w 2014 r., a pierwszymi osobami, które mogły przejść na emeryturę częściową byli mężczyźni urodzeni w I kwartale 1949 r. Pierwszymi kobietami, które będą mogły ubiegać się o emeryturę częściową – po osiągnięciu wieku 62 lat, a przed osiągnięciem ustalonego dla nich  podwyższonego wieku emerytalnego, wynoszącego 62 lata i 1 miesiąc – są kobiety urodzone w I kwartale 1959 r. W praktyce system świadczeń częściowych obejmie tylko kobiety urodzone po 31 grudnia 1958 roku oraz mężczyzn, którzy przyszli na świat po 31 marca 1949 roku.

Jakie warunki trzeba spełnić

Do pobierania emerytury częściowej są uprawnione osoby, które:
* osiągnęły odpowiedni wiek (62 lata dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn)
* mogą udowodnić wystarczający okres składkowy i nieskładkowy (35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn)
Uwaga!
Żeby ubiegać się o wypłatę emerytury częściowej, musimy spełniać jednocześnie oba warunki.
Przy ustalaniu stażu emerytalnego, wynoszącego 35-40 lat, ZUS zaliczy nam wszystkie okresy składkowe oraz okresy nieskładkowe, jednak w wymiarze nie większym niż 1/3 udowodnionych okresów składkowych. Okresy te – gdy będą zbyt krótkie – mogą być uzupełnione, do wymaganych 35 - 40 lat,  okresami pracy w gospodarstwie rolnym lub okresami prowadzenia gospodarstwa rolnego, a  także okresami pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jeżeli wnioskodawca utracił prawo takiej do renty).

Na ile możemy liczyć

Emerytury są liczone według nowych zasad: suma zwaloryzowanego kapitału początkowego i zwaloryzowanych składek jest dzielona przez tzw. średnie dalsze trwanie życia (zgodnie z tablicami ogłaszanymi co roku przez GUS). Następnie obliczona w ten sposób kwota naszej pełnej emerytury ustalona na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego  zostaje podzielona na pół, bo emerytura częściowe stanowi 50 proc. naszej pełnej emerytury.
Emerytura częściowa nie może być jednak podwyższona do kwoty świadczenia najniższego. Jeżeli więc wyniesie 400 czy 500 zł, to ZUS nie zwiększy jej do wysokości emerytury minimalnej - dziś to 880,45 zł brutto. To nie jedyne ograniczenie, o którym trzeba pamiętać decydując się na emeryturę częściową. Osoby, które są na emeryturze częściowej, po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego (docelowo będzie to 67 lat dla kobiet i mężczyzn) będą mogły przejść na pełną emeryturę. Ale - uwaga - jak już przejdziemy na pełną emeryturę,  zostanie ona pomniejszona o kwoty, które ZUS wypłacił nam na emeryturze częściowej. Natomiast skorzystanie z emerytury częściowej może być dla wielu osób bardzo opłacalne, ponieważ nie trzeba rozwiązywać umowy o pracę, a dodatkowo, pobierając świadczenie,  można jednocześnie zarabiać bez żadnych ograniczeń.

Częściowa emerytura rolnicza

Emerytura częściowa może być atrakcyjnym rozwiązaniem dla rolników. Oni najbardziej mogą skorzystać, ponieważ emeryturę wypłaca im budżet państwa. Sami nie odkładają składek na konta, nie mają więc żadnego kapitału, więc nie można im potrącić żadnych wcześniej wypłaconych w ramach emerytury częściowej kwot.
Komu emerytura częściowa
Przysługuje  rolnikom i domownikom, którzy spełnią następujące warunki:
*  kobiety – po ukończeniu 62 lat (kobiety) i udowodnieniu 35- letniego okresu podlegania rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu
* mężczyźni - po osiągnięciu 65 lat udowodnieniu 40- letniego okresu podlegania rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu
Z emerytury częściowej będą mogli skorzystać:
* kobiety  urodzone po 1958 r., czyli będzie to możliwe od 2021 r.
* mężczyźni urodzeni po 1947 r., czyli  jest to możliwe od 2013 r.

Dorabianie bez ograniczeń

Częściowa emerytura rolnicza wypłacana będzie w wysokości 50% kwoty emerytury rolniczej ustalanej na zwykłych zasadach i nie będzie podwyższana do wysokości emerytury podstawowej.
Natomiast ważne jest to, że osoba pobierająca emeryturę częściową będzie mogła nadal prowadzić działalność rolniczą. Inaczej niż w systemie powszechnym (ZUS), pobieranie częściowej emerytury nie będzie miało wpływu na wysokość przyszłego świadczenia i nie będzie ono z tego powodu zawieszane lub zmniejszane. Emerytura częściowa nie będzie również zmniejszana ani zawieszana, gdy emeryt będzie osiągał przychody z tytułu  działalności pozarolniczej podlegającej ubezpieczeniu społecznemu (np. z umowy o pracę).

Kiedy na emeryturę częściową

Wypłata pełnej emerytury rolniczej (części składkowej wraz częścią uzupełniającą) uzależniona będzie od warunków ogólnych wynikających z przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników dotyczących zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Ze względu na stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego kobiety będą mogły skorzystać z częściowej emerytury rolniczej dopiero od 2021 r., tj. kobiety urodzone  po dniu 31 grudnia 1958 r. Jednakże kobiety urodzone po dniu 31 grudnia 1958 r. ale do dnia 31 grudnia 1962 r. będą jeszcze mogły skorzystać z wcześniejszej emerytury rolniczej, o ile spełniły wymagane do jej przyznania warunki do końca 2017 r. Natomiast mężczyźni (urodzeni po 1947 r.) mogą przechodzić na częściową emeryturę rolniczą już od 1 stycznia 2013 r., jednakże, tak samo jak w przypadku kobiet, mogą jeszcze skorzystać z wcześniejszej emeryty rolniczej.

Konieczny wniosek

Żeby dostać emeryturę częściową, trzeba będzie złożyć wniosek o przyznanie częściowej emerytury rolniczej ( na takich samych zasadach, jak w przypadku emerytury rolniczej w pełnym wieku emerytalnym).
Z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego przez osobę uprawnioną częściowa emerytura rolnicza zostanie z urzędu zamieniona na emeryturę rolniczą i wówczas część uzupełniająca emerytury rolniczej może ulec zawieszeniu, jeżeli emeryt nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

Dodatki przysługują

Przy częściowej emeryturze rolniczej będą wypłacane te wszystkie dodatki, które są przyznawane emerytom, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny. Dodatki przyznawane są na wniosek emeryta,  złożony  do najbliższej miejsca zamieszkania rolnika jednostki organizacyjnej KRUS. Wyjątkiem są:  dodatek pielęgnacyjny z tytułu ukończenia 75 lat i dodatek dla 100-latka, przyznawane  z urzędu, po ukończeniu przez emeryta stosownego wieku.