Opłaty za korzystanie ze środowiska w Polsce dzielą się na opłaty za korzystanie z zasobów środowiska (za pobór wód) i opłaty za wprowadzanie zmian w środowisku (za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi oraz za składowanie odpadów).
Uwaga zmiana!
Od 1 stycznia 2018 r., ponosisz opłaty za korzystanie ze środowiska wynikające z art. 273 ust. 1 ustawy – Prawo ochrony środowiska tylko z tytułu wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza oraz składowania odpadów. Natomiast opłaty z tytułu wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz poboru wód ponosisz zgodnie z zasadami określonymi w ustawie – Prawo wodne oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne.
Za co opłaty
Płacisz opłatę środowiskową, jeśli twoja działalność powoduje:
- wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza – m.in. z kotłowni, z procesów technologicznych (np.: malowanie, lakierowanie, spawanie, wędzenie itp.), ze spalania paliw w silnikach spalinowych, z przeładunku benzyn silnikowych (np. stacje paliw), z chowu lub hodowli drobiu,
- emisję gazów cieplarnianych w ramach przydzielonych uprawnień,
- składowanie odpadów,
- pobór wód z ujęć własnych (wody podziemne, powierzchniowe),
- wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi (ścieki, wody chłodnicze, wody opadowe lub roztopowe, wody zasolone, wody wykorzystane, odprowadzane z obiektów chowu lub hodowli ryb lub innych organizmów wodnych).
Jakie masz obowiązki
Jeśli jesteś właścicielem firmy, która korzysta ze środowiska masz obowiązek:
- prowadzić aktualizowaną co rok ewidencję danych zawierającą informacje o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat,
- ustalać we własnym zakresie wysokość należnej opłaty, według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce,
- wnosić bez wezwania należną opłatę do dnia 31 marca za rok ubiegły, na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.
Gdzie złożyć wykazy
Ustaloną przez ciebie w wykazie zbiorczym sumę opłat za korzystanie ze środowiska powinieneś wpłacić na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska. Jeśli natomiast ponosisz opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wynikające z eksploatacji niestacjonarnych urządzeń technicznych (np. środków transportu), należną kwotę powinieneś wpłacić na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji twojej firmy.
Kiedy nie płacisz
Nie musisz wnosić opłaty za korzystanie ze środowiska, jeśli jej roczna wysokość dla jednego rodzaju korzystania ze środowiska nie przekracza 800 zł. Natomiast gdy roczna wysokość takiej opłaty nie przekracza 100 zł, nie musisz składać także wykazów o zakresie korzystania ze środowiska (art. 289 ustawy – Prawo ochrony środowiska).
Jak ustalasz wysokość opłat
- Za wprowadzanie gazów lub płynów do powietrza.
Obliczasz ją w sposób następujący: opłata = ilość paliwa × jednostkowa stawka opłat
- Korzystanie z uprawnień do emisji
Opłata za korzystanie ze środowiska stanowi iloczyn liczby uprawnień do emisji wydanych na rachunek operatora albo na rachunek operatora statków powietrznych i obowiązującej stawki opłat za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza w zakresie emisji dwutlenku węgla w roku, na który przydzielono uprawnienia.
- Opłata za ścieki
Wysokość opłaty za wprowadzanie ścieków zależy zasadniczo od rodzaju i ilości substancji zawartych w ściekach, a w wypadku wód chłodniczych - od temperatury tych wód. Znaczenie w tym przypadku ma również sposób zagospodarowania terenu, z którego te ścieki są odprowadzane.
- Opłata za składowanie odpadów
Wysokość opłaty za składowanie odpadów zależy od ilości i rodzaju składowanych odpadów (z tym, że wysokość opłaty podwyższonej zależy także od czasu składowania odpadów). Na składowisku odpadów, na którym umieszcza się i z którego wydobywa się odpady tego samego rodzaju, podstawą do naliczenia opłat jest różnica pomiędzy masą odpadów umieszczonych na składowisku a masą odpadów wydobytych ze składowiska – w ciągu roku kalendarzowego.
- Opłaty za pobór wód
Wody krajowe podzielono na wody powierzchniowe i wody podziemne i od tego zależy sposób naliczania opłat. Na wysokość należnej opłaty mają wpływ takie czynniki jak: ilości wody pobranej, sposób wykorzystania tej wody oraz sposób uzdatniania wody dla wód podziemnych. Dla wód powierzchniowych dodatkowym czynnikiem jest współczynnik różnicujący uzależniony od obszarów działania Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej. Współczynnik ten wiąże się z dostępnością zasobów wodnych na danym obszarze. Stawki opłat za pobór wód podziemnych są wyższe niż za pobór wód powierzchniowych.