Elektrośmieci zawierają trujące substancje, takie jak rtęć, kadm, związki bromu, ołów czy chrom. Ponad 90 proc. tych składników da się ponownie wykorzystać do produkcji chociażby nowych urządzeń gospodarstwa domowego, mebli czy części do samochodów. Dlatego elektrośmieci muszą być zbierane, utylizowane i poddawane recyklingowi.
O tym, czy dane urządzenie należy zaliczyć do szkodliwych elektrośmieci dowiemy się z umieszczonej na jego opakowaniu etykiecie (producenci, dystrybutorzy i importerzy sprzętu mają taki obowiązek). To symbol przekreślonego kontenera na odpady. Jeżeli spotkamy się z takim oznaczeniem, to zużyte urządzenie musimy oddać do odpowiedniego punktu przeznaczonego do zbierania takich śmieci.
Takie masz możliwości
Tu może trafić zużyty sprzęt elektroniczny:
- Możemy oddać zużyty sprzęt do wyspecjalizowanego punktu ZSEE (Zużytego Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego).
Każda gmina ma obowiązek udostępnić mieszkańcom informację o znajdujących się na jej terenie firmach zbierających zużyty sprzęt oraz adresach prowadzonych przez nie punktów. Niektóre gminy czy organizacje prowadzą zbiórkę elektrośmieci, a nawet odbierają je bezpośrednio z domów osób i siedzib firm, które elektrośmieci chcą się pozbyć. Warto pytać w gminie o takie akcje.
- Możemy oddać zużyty sprzęt w sklepie.
Do 1 stycznia 2018 roku można to było zrobić tylko pod warunkiem, że wymienialiśmy stare urządzenie tego samego typu na nowe. Znowelizowana ustawa, która weszła w życie w tym roku nakłada na duże sklepy, o powierzchni poświęconej sprzedaży sprzętu elektrycznego i elektronicznego przekraczającej 400 m kwadratowych, obowiązek nieodpłatnego przyjęcia małogabarytowego zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych (żaden z jego zewnętrznych wymiarów nie może przekraczać 25 cm), bez konieczności zakupu nowego urządzenia.
Gdy oddajemy zużyte sprzęty elektroniczne do sklepów czy punktów zbiórki. musimy jednak liczyć się z tym, że koszty transportu trzeba będzie pokryć z własnej kieszeni.
Uwaga! Sklepy i serwisy nie zawsze zobowiązane są do przyjęcia elektrośmieci. Mogą odmówić, jeśli zużyty sprzęt stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia osób pracujących w tych miejscach.
- Możemy zostawić niesprawne urządzenia elektryczne i elektroniczne w serwisie AGD/RTV.
Jeśli okaże się, że naprawa jest nieopłacalna albo niewykonalna, możemy zostawić uszkodzony sprzęt w serwisie. Dzięki temu niektóre części pochodzące z tego sprzętu będą mogły być ponownie wykorzystane.
Uwaga! Punkt napraw nie ma obowiązku przyjmowania zepsutego sprzętu, więc nie mamy gwarancji, że zostanie przyjęty.
- Możemy skorzystać z oferty punktu skupu złomu (pod warunkiem, że dysponuje odpowiednimi uprawnieniami, czyli jest zarejestrowany w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska).
- Możemy oddać niesprawny sprzęt podczas zbiórki organizowanej przez instytucje i stowarzyszenia ekologiczne czy hipermarkety.
- Możemy pozbyć się zużytych urządzeń za pośrednictwem specjalistycznej firmy.
Odbiorem elektrośmieci zajmują się także wyspecjalizowane przedsiębiorstwa, które zalegające, uszkodzone i niepotrzebne urządzenia odbiorą , ale niestety będziemy musieli za to zapłacić. Od 1 lipca 2016 roku Główny Inspektorat Ochrony Środowiska prowadzi rejestr przedsiębiorców zajmujących się recyklingiem sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Nowy podział elektrośmieci
Zmianie uległ zakres grup sprzętowych, z 10 do 6, obowiązuje od 1 stycznia 2018 roku.
- Sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury – np. chłodziarki, zamrażarki, sprzęt klimatyzacyjny, pompy ciepła, grzejniki zawierające olej, inny sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury stosujący do tych celów płyny inne niż woda.
- Ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 mm kw. – np. laptopy, notebooki, monitory, odbiorniki telewizyjne, cyfrowe ramki LCD do zdjęć.
- Lampy – np. proste, jak i kompaktowe lampy fluorescencyjne, wysokoprężne lampy wyładowcze, niskoprężne lampy sodowe (w tym ciśnieniowe lampy sodowe i lampy metalohalogenkowe) diody elektroluminescencyjne (LED).
- Sprzęt wielkogabarytowy, którego zewnętrzne wymiary przekraczają 50 cm (w którymkolwiek miejscu), w szczególności: urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny, sprzęt konsumencki, oprawy oświetleniowe, sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny, narzędzia elektryczne i elektroniczne, zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, wyroby medyczne, przyrządy stosowane do monitorowania i kontroli, automaty wydające, sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza grupa nie obejmuje sprzętu ujętego w grupach sprzętu nr 1-3. Przykłady: pralki, zmywarki, elektryczne płyty grzejne, komputery wielkogabarytowe – mainframe, wielkogabarytowe wyroby medyczne, panele fotowoltaiczne.
- Sprzęt małogabarytowy, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm, w szczególności: urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt konsumencki, oprawy oświetleniowe, sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny, narzędzia elektryczne i elektroniczne, zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, wyroby medyczne, przyrządy stosowane do monitorowania i kontroli, automaty wydające, sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza grupa nie obejmuje sprzętu ujętego w grupach sprzętu nr 1-3 i 6. Przykłady: odkurzacze, kuchenki mikrofalowe, żelazka, sprzęt hi-fi, zegarki, regulatory ciepła.
- Małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm. Przykłady: telefony komórkowe, drukarki, komputery osobiste, routery, GPS, telefony.
