Starszym, samotnym, którzy nie mają nikogo, kto mógłby się nimi zająć, może być przydzielona przez ośrodek pomocy społecznej opiekunka środowiskowa, która pomoże w codziennych czynnościach i kontaktach z otoczeniem. Seniorzy obłożnie chorzy mogą się starać o pomoc pielęgniarki opieki długoterminowej lub pielęgniarki opieki paliatywnej. Natomiast osoby schorowane, w podeszłym wieku, ale "chodzące" mogą szukać pomocy u pielęgniarki.
Pomoc opiekunki środowiskowej
Podstawowym zadaniem opiekunki środowiskowej jest niesienie pomocy i świadczenie usług opiekuńczych osobom przewlekle chorym, samotnym i niesamodzielnym, które nie mają dostatecznego wsparcia ze strony rodziny lub innych osób z otoczenia. Do zadań opiekunka środowiskowej należy m.in.:
> pomoc podopiecznemu w codziennych czynnościach domowych - np. robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, pranie, karmienie,
> pielęgnowanie oraz dbanie o zdrowie, higienę osobistą chorych i niesamodzielnych - np. mycie, kąpanie, czesanie, golenie, ubieranie, dozowanie lekarstw, zapobieganie powstawaniu odleżyn i odparzeń, słanie łóżka i zmiana pościeli oraz bielizny osobistej osobie unieruchomionej w łóżku oraz prowadzenie najprostszych ćwiczeń rehabilitacyjnych, uzgodnionych z lekarzem podopiecznego,
> w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem, mobilizowanie podopiecznego do aktywnego spędzania czasu wolnego i rozwijanie jego zainteresowań,
> zachęcanie podopiecznego do zwiększenia jego samodzielności życiowej, doradzanie w planowaniu i organizacji gospodarstwa domowego,
> kontaktowanie się z różnego rodzaju instytucjami w celu rozwiązywania problemów zdrowotnych, materialnych, mieszkaniowych, rodzinnych i prawnych podopiecznego.
Decyduje ośrodek pomocy społecznej
O pomoc opiekunki środowiskowej należy się zwrócić do pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Nie jest wymagane skierowanie od lekarza, natomiast konieczne będzie zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych i zaleconą przez lekarza pielęgnację, wraz z informacją, jaka pomoc i na ile godzin dziennie jest potrzebna. Od decyzji ośrodka pomocy społecznej zależy, na jak długo i jakie usługi pielęgnacyjno-opiekuńcze zostaną przyznane. Wcześniej pracownik socjalny odwiedzi osobę starającą się o pomoc w jej miejscu zamieszkania, żeby przeprowadzić wywiad środowiskowy i ocenić sytuację życiową. Osoby korzystające z usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania płacą za nie w zależności od swoich dochodów i sytuacji rodzinnej. O wysokości opłat decyduje uchwała rady miasta lub gminy.
Usługi są świadczone bezpłatnie w przypadku, gdy dochód nie przekracza:
> dla osoby samotnej - 542 zł,
> dla osoby pozostającej w rodzinie - 456 zł na każdą osobę.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na prośbę osoby starającej się o usługi opiekuńcze popartą wnioskiem pracownika socjalnego, może ona zostać częściowo lub całkowicie zwolniona z ponoszenia odpłatności na czas określony (na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy w ciągu roku kalendarzowego), zwłaszcza ze względu na:
- zwiększone wydatki związane z długotrwałą chorobą,
- zwiększone wydatki z przyczyn losowych,
- znaczne wydatki na leki i leczenie,
- inne szczególne okoliczności.
Można też skorzystać z pomocy opiekuńczej zapewnianej przez wolontariuszy. Tego typu pomoc jest organizowana przez lokalne organizacje społeczne, kościelne (np. Stacje Opieki Caritas), fundacje. Mając w rodzinie osobę chorą, warto także złożyć wniosek o orzeczenie o niepełnosprawności, które z kolei pozwoli na uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego.
> Świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w zakresie opieki długoterminowej realizowane w miejscu zamieszkania
Długoterminową opieką domową mogą być objęci przewlekle chorzy i unieruchomieni z powodu urazu, którzy nie muszą przebywać w szpitalu, a z różnych względów nie chcą lub nie mogą przebywać w zakładach opieki długoterminowej, natomiast potrzebują systematycznej i intensywnej opieki pielęgniarskiej w warunkach domowych. Pielęgniarka pomoże m.in. w pielęgnacji odleżyn, rehabilitacji, przeprowadzi zabiegi, które ulżą w bólu.
Jakie dokumenty są niezbędne do objęcia pielęgniarską domową opieką długoterminową:
> skierowanie do objęcia pielęgniarską domową opieką długoterminową (od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego; jeśli chory wcześniej przebywał w szpitalu, może je wystawić lekarz prowadzący),
> ocena stanu zdrowia w skali Barthel (skala, która pozwala na ocenę chorego pod względem jego zapotrzebowania na opiekę innych osób, bierze się w niej pod uwagę m.in. czynności życia codziennego, jak np. spożywanie posiłków, poruszanie się, siadanie, ubieranie się i rozbieranie, utrzymanie higieny osobistej, korzystanie z toalety, kontrolowanie czynności fizjologicznych) dokonana przez pielęgniarkę POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) i potwierdzona przez lekarza POZ.
> Świadczenia pielęgniarskie realizowane przez pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej
Mogą z nich skorzystać osoby, które ze względu na istniejące problemy zdrowotne (stany poszpitalne lub schorzenia przewlekłe) potrzebują systematycznych świadczeń pielęgniarskich, a nie są objęte świadczeniami opieki długoterminowej realizowanej stacjonarnie. Muszą złożyć deklarację wyboru pielęgniarki POZ w przychodni (zwykle równocześnie z deklaracją wyboru lekarza pierwszego kontaktu). Trzeba zgłosić telefonicznie lub przez opiekuna konieczność objęcia opieką. Pielęgniarka przyjmuje chorych w gabinecie w przychodni od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00-18.00 i tylko w wyjątkowych wypadkach odwiedza chorych w domu.
Zobacz: Dziedziczenie emerytur. Kiedy i jak otrzymuje się pieniądze
