Wyższa emerytura od ręki! Komu ZUS zrobi większy przelew?

Spis treści

1. 13. emerytura dla wszystkich
2. 14. emerytura nie dla każdego
3. Odpowiedni moment przejścia na emeryturę
4. 200 plus dla ratowników
5. 500 plus dla seniorów
6. Ponowne przeliczenie emerytury

13. emerytura dla wszystkich

Trzynasta emerytura jest przyznawana wszystkim emerytom, niezależnie od wysokości ich emerytur. 13. emerytura przysługuje w wysokości najniższej emerytury. W roku 2024 jej wartość brutto wynosi 1780,96 zł, co oznacza, że kwota netto to 1620,67 zł, tyle więc emeryci otrzymają "na rękę". Aby otrzymać trzynastą emeryturę, nie trzeba składać żadnego wniosku - ZUS przyzna ją automatycznie. Jedynie osoby u których prawo do świadczeń jest zawieszone na dzień 31 marca 2023 nie skorzystają z trzynastej emerytury. 

W przypadku równoczesnego prawa do różnych świadczeń (np. emerytury z ZUS i KRUS lub emerytury wraz z rentą wypadkową), osoba uprawniona otrzymuje tylko jedno dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli jedną trzynastkę. Jeżeli świadczenia są wypłacane przez dwa różne organy emerytalno-rentowe, to dodatkową trzynastkę wypłaci ZUS.

14. emerytura nie dla każdego

"Czternastka" to coroczne dodatkowe świadczenie przeznaczone dla seniorów, wprowadzone w 2021 roku. Jednak nie wszyscy kwalifikują się do jego otrzymania.

Kto ma prawo do 14. emerytury? Pełną kwotę "czternastki" mogą otrzymać jedynie ci, których miesięczne świadczenia nie przekraczają 2900 zł brutto. Osoby pobierające wyższe emerytury również mogą ubiegać się o to dodatkowe świadczenie, jednakże będzie ono obniżone zgodnie z zasadą "złotówka za złotówkę". Innymi słowy, "czternastka" zostanie zmniejszona o kwotę, która przekracza 2900 zł brutto. Niemniej jednak minimalna wysokość "czternastki", która może zostać wypłacona, wynosi 50 zł.

Czternasta emerytura jest wypłacana jesienią każdego roku, na przełomie września i października. 

Odpowiedni moment przejścia na emeryturę

W 2024 roku najbardziej opłacało się przejść na emeryturę do końca lutego. Dla przyszłych emerytów korzystnym miesiącem do przejścia na emeryturę jest również lipiec. Składki na koncie i subkoncie ZUS zostaną zwaloryzowane ostatnią waloryzacją roczną (za 2023 r. – 12,12 proc.) oraz waloryzacjami kwartalnymi. 

Niekorzystnie jednak na wysokość emerytury wpłynie wskaźnik długości życia. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego 26 marca br. ogłosił komunikat w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Według tych danych, przeciętne dalsze trwanie życia kobiet, które decydują się na przejście na emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (czyli po ukończeniu 60 roku życia), wynosi obecnie 264,2 miesiąca, w porównaniu do 254,3 miesiąca w 2023 roku. Oznacza to, że dla pań korzystających z ZUS, średni okres otrzymywania emerytury zostanie przedłużony o 9,9 miesiąca w stosunku do roku poprzedniego, co przełoży się na niższe świadczenie.

200 plus dla ratowników

Osoby, które w przeszłości aktywnie działały na rzecz bezpieczeństwa swojej społeczności, mogą liczyć na dodatkowe świadczenie do emerytury. Świadczenie ratownicze to 200 zł miesięcznie, które przyznawane jest emerytom, którzy służyli w:

• Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP)
• Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym (GOPR)
• Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym (TOPR)

Warunkiem otrzymania świadczenia jest osiągnięcie wieku emerytalnego oraz udokumentowany staż służby: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. 

Aby otrzymać dodatkowe 200 złotych, należy złożyć wniosek do Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. W przypadku byłych strażaków OSP, wniosek należy złożyć u powiatowego lub miejskiego komendanta straży pożarnej.

500 plus dla seniorów

Świadczenie 500 plus dla seniorów stanowi uzupełnienie dla osób niepełnosprawnych, które przekroczyły 75 rok życia i są niezdolne do samodzielnej egzystencji, pobierając jednocześnie zasiłek pielęgnacyjny. Decyzję o przyznaniu seniorowi comiesięcznego świadczenia podejmuje ZUS, na podstawie opinii lekarza orzecznika. Wniosek należy dołączyć do orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenia o zaliczeniu do I grupy inwalidów. W przypadku, gdy takie orzeczenie już zostało złożone w ZUS, nie jest konieczne jego ponowne przedłożenie. Wysokość świadczenia zależy m.in. od łącznej sumy przysługujących danej osobie świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych. Od 1 marca 2024 roku próg uprawniający do świadczenia wzrośnie do kwoty 2423,21 zł brutto miesięcznie. Jeśli emerytura, renta lub inne świadczenie przekracza tę kwotę, dodatek zostanie pomniejszony zgodnie z zasadą "złotówka za złotówkę".

Ponowne przeliczenie emerytury

Emeryturę można podwyższyć, jeśli ZUS zgodzi się przeliczyć na nowo nasze świadczenie.

Przeliczenie ma miejsce w następujących przypadkach:

• Jeśli przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury nie dysponowałeś wszystkimi dokumentami za okresy ubezpieczenia, a teraz udało się je znaleźć,
• Jeśli przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury nie mogłeś udokumentować zarobków, a teraz trafiłeś na taki dowód,
• Jeśli po przyznaniu emerytury pracowałeś i odprowadzałeś składki,
• Jeśli otrzymujesz emeryturę, ale nadal pracujesz.

Pracujący senior może przeliczyć świadczenie raz na rok. Jeśli jako emeryt lub rencista wykonujesz pracę zarobkową i z tego tytułu podlegasz ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, możesz zgłosić wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia z doliczeniem okresów składkowych.

Warto również wliczyć minimalne wynagrodzenie zamiast lat zerowych oraz uzupełnić kapitał początkowy. 

Przeliczenie świadczenia następuje na Twój wniosek. Jeśli okazałoby się, że po przeliczeniu przysługuje Ci niższe świadczenie, to ZUS nadal będzie wypłacał świadczenie w dotychczasowej wysokości.