Trump i Grenlandia

i

Autor: Shutterstock, AP / Evan Vucci

Żądania prezydenta elekta

To kusi Trumpa na Grenlandii. To byłaby żyła złota dla Ameryki

2025-01-10 10:36

Donald Trump w ostatnim wystąpieniu, tuż przed inauguracją swojej prezydentury, zagroził przejęciem kontroli nad Grenlandią i Kanałem Panamskim, uzasadniając to koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa narodowego USA. W odniesieniu do Grenlandii Trump podkreślił jej strategiczne znaczenie militarne oraz bogactwa mineralne, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla amerykańskiej gospodarki. Dlaczego Trump wykazuje tak duże zainteresowanie tym niezależnym terytorium? Co faktycznie może skłaniać go do takich deklaracji, jeśli chodzi o potencjał inwestycyjny i surowcowy wyspy?

Grenlandia żyje z połowów krewetek, ale ma spore zapasy surowców

Być może znaczenie gospodarcze Grenlandii jest na tyle istotne, że zacieśnienie z nią więzów gospodarczych wydaje się kluczowe dla interesów Stanów Zjednoczonych. Jednak jeśli spojrzymy na twarde dane, szybko odrzucimy tę tezę. Gospodarka Grenlandii w prawie każdym aspekcie uniemożliwia jej uniezależnienie się od Danii lub innego państwa protektorskiego.

Mimo relatywnie wysokiego PKB na mieszkańca, wynoszącego 57 tys. dolarów rocznie, skrajnie niska populacja sprawia, że jako niezależne państwo Grenlandia znalazłaby się dopiero na 166. miejscu pod względem wielkości gospodarki. Z perspektywy USA gospodarka Grenlandii stanowi zaledwie 0,005 proc. PKB Stanów Zjednoczonych.

Gospodarka Grenlandii opiera się na eksporcie krewetek i ryb oraz na znacznej dotacji od rządu Danii. Rybołówstwo stanowi ponad 90 proc. eksportu, co sprawia, że gospodarka jest narażona na wahania cen. Dotacja od rządu Danii w 2017 r. została zaplanowana na ok. 535 milionów dolarów, co stanowi ponad 50 proc. dochodów wyspy i 25 proc. PKB. Możemy więc jasno stwierdzić, że to nie przemysł ani dynamicznie rozwijający się region stanowi o gospodarczym potencjale Grenlandii, który mógłby być kluczowy dla Stanów Zjednoczonych.

Wyspa stoi przed poważnymi wyzwaniami, takimi jak niski poziom wykwalifikowanej siły roboczej, geograficzne rozproszenie, brak dywersyfikacji przemysłowej, długoterminowa stabilność budżetu publicznego oraz spadająca liczba ludności z powodu emigracji. Poszukiwania węglowodorów zostały wstrzymane z powodu spadających cen ropy. Wyspa ma jednak potencjał do eksploatacji zasobów naturalnych, które mogą stać się jednym z kluczowych powodów postawy Donalda Trumpa wobec Grenlandii.

Grenlandia dysponuje znacznymi zasobami mineralnymi, w tym sześcioma z czternastu surowców uznanych przez Komisję Europejską za krytyczne. Do kluczowych zasobów należą: niob, metale z grupy platynowej, pierwiastki ziem rzadkich (REE) oraz tantal. Wartość zasobów REE szacuje się na ok. 12 milionów ton, co stanowi 9,2 proc. globalnych rezerw.

Mimo dużego potencjału Grenlandia nie prowadzi jednak obecnie wydobycia tych surowców na szeroką skalę. Wymaga to znacznych inwestycji zewnętrznych, a większość zasobów wciąż pozostaje nieodkryta. Dlatego regularnie organizowane są międzynarodowe misje eksploracyjne, mające na celu badanie nowych złóż.

Grenlandia ma szansę stać się ważnym graczem na rynku pierwiastków ziem rzadkich, zdominowanym obecnie przez Chiny. Chińskie inwestycje odpowiadają za ponad 70 proc. światowego wydobycia REE, co sprawia, że ograniczenie tej dominacji jest priorytetem dla wielu krajów, zwłaszcza Stanów Zjednoczonych.

Oprócz minerałów Grenlandia posiada potencjalne złoża ropy naftowej i gazu ziemnego. Szacuje się, że wokół wyspy może znajdować się aż 17,5 miliarda baryłek ropy oraz 148 bilionów stóp sześciennych gazu. Odkrycie i eksploatacja tych złóż mogłaby znacząco wpłynąć na gospodarkę regionu oraz geopolityczne interesy światowych mocarstw.

Z tego względu Grenlandia zyskuje na znaczeniu w globalnej polityce. Stany Zjednoczone, szczególnie podczas prezydentury Donalda Trumpa, wyrażały duże zainteresowanie regionem. Możliwe odkrycie kluczowych złóż surowców (np. ropy i gazu) oraz ograniczenie chińskiego wpływu na wydobycie mogły być jedną z przyczyn, dla których Grenlandia stała się priorytetowym tematem dla amerykańskiej administracji.

Autor komentarza to Grzegorz Dróżdż, analityk Conotoxia Ltd.

QUIZ PRL. Karnawał w Polsce Ludowej
Pytanie 1 z 15
Jak nazywał się człowiek prowadzący tańce na balach w Polsce Ludowej?
QUIZ PRL. Karnawał w Polsce Ludowej

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki

Najnowsze