Emeryci są łatwym celem dla komornika, bo ściągnięcie długu z ich świadczenia jest proste. Kiedy nie dają rady spłacać zobowiązań, sprawa trafia do sądu, a sąd wystawia nakaz zapłaty. Komornik nie może zająć emerytury, jeśli nie posiada ważnego wyroku sądu. Jeśli emeryt nie ureguluje swoich zobowiązań, komornik wysyła do ZUS wniosek o zajęcie emerytury. ZUS nalicza kwoty zajęcia i przekazuje je na rachunek komornika prowadzącego sprawę. Po ich odliczeniu pozostałe świadczenie jest przekazywane seniorom
Zajęciu komorniczemu podlegają także emerytury wypłacane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), w tym przypadku obowiązują takie same zasady jak przy zajęciu w ZUS.
Ile komornik może zabrać z emerytury i renty?
Niezależnie od tego, ile masz kredytów i u ilu wierzycieli, komornik nie ma prawa zająć całej twojej emerytury. Przy ściąganiu pieniędzy ze świadczeń seniorów obowiązują dwa limity potrąceń:
- maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia, którą stanowi odpowiedni procent kwoty świadczenia brutto - czyli, jaki procent emerytury może komornik zabrać,
- kwota wolna od potrąceń – czyli, ile pieniędzy z emerytury musi ci zostać.
Ważne!
Jeżeli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego, wysokość świadczenia jest niższa niż kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji, komornik nie może dokonywać żadnych potrąceń i egzekucji.
Spis treści
- Ile komornik może zabrać z emerytury i renty?
- Od czego zależy wysokość potrącenia komorniczego?
- Tego komornik na pewno nie zabierze
- Dodatkowe świadczenia, które podlegają egzekucji komorniczej
- Ile komornik musi zostawić?
- Jak ZUS wylicza potrącenia z emerytury
- Możesz złożyć skargę na komornika
Od czego zależy wysokość potrącenia komorniczego?
Wysokość potrąceń zależy od rodzaju zadłużenia:
- przy egzekucji świadczeń niealimentacyjnych (np. kredytów) – komornik może zająć jednorazowo maksymalnie 25 proc. kwoty emerytury brutto,
- z tytułu świadczeń alimentacyjnych (egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych oraz potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego) – komornik może zająć nawet 60 proc. kwoty emerytury brutto.
Tego komornik na pewno nie zabierze
Komornik nie ma prawa zabrać niektórych sprzętów. Są to m.in.:
- przedmioty niezbędne do codziennego funkcjonowania,
- rzeczy osobiste takie jak ubrania, które nie mają ponadprzeciętnej wartości rynkowej, pościel,
- podstawowe zapasy żywności,
- opał,
- sprzęty rehabilitacyjne lub inne konieczne ze względu na niepełnosprawność.
Pamiętaj!
Trzynasta i czternasta emerytura są świadczeniami, które nie podlegają zajęciu komorniczemu. Do świadczeń, z których komornik nie może potrącić pieniędzy na uregulowanie zaległych zobowiązań należą też: dodatek pielęgnacyjny, dodatek dla sierot zupełnych oraz dodatek dla weterana poszkodowanego.
Dodatkowe świadczenia, które podlegają egzekucji komorniczej
- dodatek kombatancki,
- dodatek kompensacyjny,
- dodatek za tajne nauczanie,
- ryczałt energetyczny,
- świadczenie pieniężne dla byłych żołnierzy przymusowo zatrudnianych,
- świadczenie pieniężne dla osób deportowanych.
Ile komornik musi zostawić?
Zgodnie z prawem, komornik nie może zająć całej kwoty emerytury czy renty, może jednak zmniejszyć twoje świadczenie (w zależności od rodzaju płatności). Dokonując zajęcia, zawsze musi pozostawić na koncie dłużnika kwotę wolną od potrąceń, czyli niezbędne minimum, które pozwoli mu spełniać podstawowe potrzeby życiowe.
Kwoty emerytur i rent wolne od potrąceń i egzekucji wynoszą od 1 marca 2023 roku:
- 1125,26 zł – w przypadku sum egzekwowanych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (wraz z kosztami i opłatami);
- 900,22 zł – w przypadku potrącania kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, funduszu alimentacyjnego, pomocy społecznej;
- 681,97 zł – w przypadku sum egzekwowanych na pokrycie należności alimentacyjnych;
- 272,78 zł – w przypadku potrącania należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.
Ważne!
Kwoty wolne od potrąceń są waloryzowane co roku na takich samych zasadach jak emerytury i renty. Od 1 marca 2024 roku zostaną podwyższone o wskaźnik waloryzacji, który według założeń rządu ma wynieść 12,3 proc. Ostateczny wskaźnik będzie podany w lutym. Obecnie komornik musi zostawić na życie 1125 zł, od 1 marca 2024 r. kwota ta wzrośnie do ok. 1263 zł.
Jak ZUS wylicza potrącenia z emerytury
Możesz obliczyć sobie samodzielnie, ile ZUS zabierze ci z emerytury na poczet egzekucji komorniczej. ZUS obliczając kwotę, która może być przekazana komornikowi, najpierw odlicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i inne należności z tego tytułu. Potem - w zależności od rodzaju zadłużenia - ustala, jaki jest maksymalny procent potrącenia. Kwotę, która wyszła, odejmuje się od kwoty netto emerytury i to, co zostanie, wypłacane jest emerytowi.
Możesz złożyć skargę na komornika
Często działania komornika bywają niezgodne z prawem i jedyną szansą na zastopowanie komornika i cofnięcie jego działań jest właśnie skarga na jego czynności.
Skargę wnosisz do sądu za pośrednictwem zaskarżanego komornika, na urzędowym formularzu, który to druk komornik ma obowiązek doręczyć dłużnikowi. Skarga powinna być złożona najpóźniej do siedmiu dni od:
- wykonania czynności przez komornika,
- zaniechania jednej z wymaganych czynności komorniczych,
- otrzymania zawiadomienia o czynności komornika,
- dnia, w którym dana czynność powinna być wykonana (ta zasada obowiązuje, gdy skarżący nie otrzymał lub nie mógł otrzymać zawiadomienia o czynności komornika).
Opłata stała od skargi na czynności komornika wynosi 100 zł.
Komornik w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi powinien sporządzić uzasadnienie zaskarżonej czynności albo przyczyn jej zaniechania i przekazać je wraz ze skargą i aktami sprawy do właściwego sądu. Może też przyznać ci rację i uwzględnić skargę. Wówczas sąd nie będzie jej rozpoznawał, a ty nie ponosisz żadnych kosztów. Pamiętaj - wniesienie, skargi nie wstrzymuje ani postępowania egzekucyjnego, ani wykonania zaskarżonej czynności.