Koniec realnych zysków na lokatach. 4 banki obniżyły w ostatnim miesiącu oprocentowanie

Trzy powody coraz gorszej oferty depozytowej

5,47% - tyle wynosi obecnie średnie oprocentowanie najlepszych lokat i rachunków oszczędnościowych – wynika z danych zebranych przez HREIT. To kosmetycznie mniej niż miesiąc temu, ale też o prawie 1,3 pkt. proc. mniej niż rok temu. Najnowsze dane wpisują się w trend stopniowego ograniczania atrakcyjności bankowych lokat.

Takie zmiany nie powinny być dla nikogo nadmiernym zaskoczeniem. Powoli obniżające się oprocentowanie jest wynikiem malejącej konkurencji o nasze oszczędności. Wiązać to możemy z faktem, że bankowe skarbce puchną od składanych w nich oszczędności, podczas gdy akcja kredytowa pozostaje wciąż dość skromna. Do tego Minister Finansów pogarsza warunki emitowanych papierów dla klientów detalicznych, a gdyby tego było mało, to znowu ożywają nadzieje na cięcia stóp procentowych – nawet jeśli nie w bieżącym roku, to w przyszłym.

Spójrzmy na szczegóły. Po pierwsze dane GUS za lipiec sugerują, że średnie wynagrodzenie w przedsiębiorstwach było o 10,6% wyższe niż przed rokiem. Ceny dóbr i usług były natomiast w lipcu o 4,2% wyższe niż rok wcześniej. To znaczy, że przeciętnemu Kowalskiemu, po opłaceniu kosztów życia, powinno zostawać w portfelu znacznie więcej niż przed rokiem. Co robimy z tymi pieniędzmi? Dane NBP sugerują, że przynajmniej część oszczędzamy.

W lipcu 2024 roku łączna suma trzymana w bankach przez gospodarstwa domowe opiewała na prawie 1 280 mld złotych (prawie 1,3 bln zł). To o prawie 124 miliardy złotych więcej niż przed rokiem. Fakt, że oprocentowanie oferowane przez banki spada nie stoi więc w sprzeczności z tym, że i tak trzymamy w tych instytucjach coraz więcej pieniędzy.

Może część z nas zanosi do tych instytucji swoje środki, aby korzystać z wciąż oferowanych warunków depozytowych. Jeśli bowiem sprawdzą się coraz śmielej artykułowane prognozy, to Rada Polityki Pieniężnej zacznie się w końcu zastanawiać nad powrotem na ścieżkę cięć stóp procentowych. Nawet jeśli nie stanie się to w bieżącym roku, to prawdopodobieństwo takich ruchów w 2025 roku wyraźnie ostatnio wzrosło. Jeśli stopy procentowe pójdą w dół, to należy spodziewać się też wyraźniejszych spadków oprocentowania depozytów, ale też kredytów.

Krótki epizod realnych zysków na lokatach?

Pocieszeniem dla osób oszczędzających na lokatach może być ponadto fakt, że kończące się niedawno depozyty pozwalały zarobić i to nie tylko w ujęciu nominalnym, ale też realny (ponad inflację). Chodzi o to, że jeśli w lipcu 2023 roku zakładaliśmy roczny depozyt, to banki skłonne były nam oferować przeciętnie 5,86% (dane NBP). Po potrąceniu podatku oznacza to odsetki netto w wysokości prawie 4,75%. To więcej niż lipcowa inflacja szacowana przez GUS na 4,2% (r/r).

Dziś oczywiście nie wiemy czy w perspektywie najbliższych 12 miesięcy do naszych oszczędności banki będą doliczały odsetki szybciej niż inflacja będzie konsumowała siłę nabywczą pieniędzy. Projekcja inflacji przygotowana przez analityków NBP sugeruje, że w 3 kwartale 2025 roku możemy się spodziewać inflacji na poziomie około 4,4%. Aby co najmniej tyle zarobić na lokacie, musielibyśmy dziś znaleźć roczny depozyt dający przed opodatkowaniem obietnicę odsetek na poziomie trochę ponad 5,4%. O taką propozycję jest dziś co najmniej trudno, a przeciętne oprocentowanie faktycznie zakładanych rocznych lokat wynosi około 4%.

Źródło: Bartosz Turek, główny analityk HREIT