Kontrola podatkowa przeprowadzana jest z urzędu, a jej celem jest sprawdzenie, czy działasz zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Zanim kontroler wkroczy do twojej firmy, ma obowiązek wcześniej cię o tym zawiadomić. Kontrola może się rozpocząć nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.
Sprawdź księgi finansowe
Po otrzymaniu informacji o planowanej kontroli, koniecznie sprawdź wszystkie firmowe dokumenty i księgi finansowe. Masz bowiem ostatnią szansę na korektę złożonych deklaracji podatkowych. Możesz zapłacić zaległy podatek wraz z odsetkami.
Przygotuj wszystkie dokumenty firmy związane z działalnością gospodarczą, dokumenty finansowo-księgowe, umowy handlowe, zgody, umowy najmu, leasingu, dokumenty dotyczące zatrudnienia pracowników. Dokumenty w języku obcym muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego (na twój koszt).
Czynności kontrolne mogą być prowadzone w siedzibie firmy, w miejscu przechowywania dokumentów i innych miejscach związanych z twoją działalnością gospodarczą w godzinach jej otwarcia (jeżeli godziny są skrócone, kontrola może trwać 8 godzin dziennie).
Żądaj dokumentów
Zanim inspektor rozpocznie kontrolę, powinien okazać:
* legitymację służbową,
* upoważnienie do kontroli,
* zawiadomienie o wszczęciu postępowania kontrolnego.
Co w upoważnieniu
Dane, które powinny znaleźć się w upoważnieniu kontrolera.
- określenie organu, który upoważnił inspektora do przeprowadzenia kontroli,
- podstawa prawna przeprowadzenia kontroli,
- data i miejsce wystawienia dokumentu,
- imię, nazwisko, numer legitymacji służbowej kontrolera,
- nazwa lub imię, nazwisko, adres (albo siedziba) przedsiębiorcy objętego kontrolą,
- określenie zakresu przedmiotowego kontroli,
- wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego zakończenia kontroli - gdyby miała trwać dłużej konieczne jest nowe upoważnienie,
- pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy,
- podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska i funkcji,
- termin ważności upoważnienia,
Po okazaniu dokumentów inspektor powinien zapoznać cię z twoimi prawami i obowiązkami (potwierdzasz to własnoręcznym podpisem na zawiadomieniu o wszczęciu postępowania kontrolnego).
Jakie masz obowiązki w trakcie kontroli
Musisz:
* umożliwić, nieodpłatnie, filmowanie, fotografowanie, dokonywanie nagrań dźwiękowych oraz utrwalanie stanu faktycznego za pomocą innych nośników informacji, jeżeli film, fotografia, nagranie lub informacja zapisana na innym nośniku może stanowić dowód lub przyczynić się do utrwalenia dowodu w sprawie będącej przedmiotem kontroli;
* przedstawić, na żądanie kontrolującego, tłumaczenie na język polski sporządzonej w języku obcym dokumentacji dotyczącej spraw będących przedmiotem kontroli - nieodpłatnie.
* w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, dostarczać kontrolującemu żądane dokumenty oraz zapewnić kontrolującemu warunki do pracy, a w tym w miarę możliwości udostępnić samodzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania dokumentów.
Jakie prawa ma kontroler
Urzędnik podatkowy ma prawo do:
wstępu do siedziby firmy, zakładów pracy oraz innych pomieszczeń firmy
żądania pisemnych lub ustnych informacji i wyjaśnień
żądania okazania dokumentów, w tym wszystkich dokumentów finansowych i udostępniania wszelkich danych
sporządzania z dokumentów odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej
żądania dostarczenia dokumentów przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego
legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli
wzywania i przesłuchiwania pracowników, świadków
pobrania próbek towarów
Jaki zakres kontroli
Inspektor nie może kontrolować w twojej firmie wszystkiego co zechce. Ma prawo sprawdzać cię tylko w takim zakresie, jaki jest określony w upoważnieniu. Jeżeli zauważysz, że kontroluje inne obszary twojej działalności niż wskazane w upoważnieniu, powinieneś zwrócić mu uwagę. Gdy to nie pomoże, możesz złożyć na niego skargę do organu kontroli. Kontroler sam nie może też decydować o rozszerzeniu zakresu kontroli. Jeśli uzna, że powinien ją przeprowadzić w szerszym zakresie, musi dostarczyć nowe upoważnienie.
Jak długo mogą cię kontrolować
Kontrola twojej firmy powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki i nie później niż jest to zapisane w upoważnieniu. W zależności od wielkości firmy, w jednym roku podatkowym wszystkie kontrole nie mogą trwać dłużej niż:
mikroprzedsiębiorcy – 12 dni roboczych
mali przedsiębiorcy – 18 dni roboczych
średni przedsiębiorcy – 24 dni roboczych
pozostali przedsiębiorcy – 48 dni roboczych
Oczywiście zawsze organy skarbowe, z ważnych powodów mogą kontrole przedłużyć. Wymaga to jednak uzasadnienia na piśmie.
Możesz wnieść sprzeciw
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa. Kontrola kończy się w dniu otrzymania protokołu kontroli. Jeżeli nie zgadzasz się z jego treścią możesz zgłosić swoje zastrzeżenia w ciągu 14 dni od jego otrzymania. Jeżeli zgadzasz się z ustaleniami kontroli składasz deklaracje korygującą.
Jeżeli zostały stwierdzone nieprawidłowości i nie złożysz deklaracji korygującej, to zostaje wszczęte postępowanie podatkowe.
Pamiętaj!
nie możesz odmówić kontroli, nawet wtedy, gdy jesteś właścicielem firmy, a w trakcie kontroli nie będzie cię na miejscu - koniecznie wyznacz wtedy osobę, która cię zastąpi i będzie cię reprezentowała
nie możesz utrudniać przeprowadzenia kontroli
w niektórych przypadkach kontrolerzy mogą przyjść do ciebie razem z policją lub innymi służbami mundurowymi
wpisz kontrolę do książki kontroli.