Renta wdowia w Polsce
Wnioski o tzw. rentę wdowią będzie można składać od początku 2025 roku - elektronicznie (PUE/ZUS/eZUS) lub w formie tradycyjnej (papierowej) - pocztą lub w placówkach ZUS. Formularz wniosku będzie dostępny od stycznia - przypomina prezes ZUS na łamach gazety "Fakt". "Z szacunków ZUS wynika, że w latach 2025-2026 uprawnieni do renty wdowiej zyskają średnio 370 zł miesięcznie. W kolejnych latach świadczenia wdów i wdowców będą wyższe przeciętnie o 650-850 zł" - wskazał szef ZUS.
ZUS podkreśla, że po nowym roku ruszy przyjmowanie wniosków o tzw. rentę wdowią. W praktyce nie jest to nowe świadczenie, ale prawo do wypłaty dwóch różnych świadczeń w określonym zbiegu. Osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego będą mogły pobierać połączone świadczenia od 1 lipca 2025 roku, jeśli spełniają określone kryteria. Jednym z nich jest wiek wdowy lub wdowca.
Dla kogo renta wdowia?
ZUS zaznacza, że przyznanie renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej. Jeśli do tej pory nie ubiegali się o rentę rodzinną, ponieważ świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne, powinni złożyć wniosek na formularzu ERR. Następnie wdowa lub wdowiec powinni złożyć wniosek ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Wniosek będzie dostępny na stronie zus.pl od 1 stycznia 2025 roku.
"Taka kolejność ułatwi i przyspieszy rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń w 2025 r. Podobna sytuacja dotyczy osób pobierających rentę rodzinną, które nigdy nie wnioskowały o przyznanie własnego świadczenia, np. emerytury" - zaznacza ZUS.
Jaka będzie wysokość renty wdowiej?
Na starcie będzie to 15 proc. własnego świadczenia oraz cała renta rodzinna, która dla jednej osoby wynosi 85 proc. świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej. Druga opcja to 15 proc. renty rodzinnej i 100 proc. własnego świadczenia. Od 1 stycznia 2027 roku wysokość drugiego świadczenia wypłacanego w ramach renty wdowiej zostanie podwyższona do 25 proc. Łączna suma obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotnej wysokości najniższej emerytury, czyli obecnie 5 342,88 zł brutto. Jeśli suma świadczeń przekroczy tę kwotę, świadczenia ustalone w zbiegu zostaną pomniejszone o kwotę przekroczenia.
Taki wybór będą miały również osoby, które mają prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej.
Jakie są warunki do wypłaty połączonych świadczeń?
Wypłata renty wdowiej zależy od tego, czy wdowiec lub wdowa spełnia łącznie następujące warunki:
- ma prawo do co najmniej dwóch różnych świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku,
- jest w powszechnym wieku emerytalnym (czyli wdowa ma skończone 60 lat, a wdowiec – 65),
- pozostawał lub pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka,
- ma ustalone prawo do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku najwcześniej w wieku 55 lat (wdowa) lub 60 lat (wdowiec)
- nie pozostaje obecnie w związku małżeńskim.
ZUS zaznacza, że to ważne, bo ustalenie prawa do renty wdowiej zależy od faktycznego wieku wdowy lub wdowca w chwili śmierci męża czy żony. W związku z tym na przykład osoba, która owdowiała w wieku 50 lat, spełnia warunek wieku uprawniający do renty rodzinnej, jednak nie nabywa prawa do renty wdowiej.