Tusk o inflacji w Polsce
Inflacja w maju wyniosła 4 proc. - podał w piątek 13 czerwca 2025 roku Główny Urząd Statystyczny. Wstępne szacunki GUS mówiły o wzroście cen na poziomie 4,1 proc. Na wiadomości dotyczące drożyzny odpowiedział w internecie premier Donald Tusk. "Inflacja jeszcze niższa! 4,0! Już latem będziemy mieli 3 z przodu, a z końcem roku pożegnamy pisowską drożyznę. Zakład?"
Na ile drożyzna była pisowska, jak twierdzi Donald Tusk. Na inflację wpływ ma wiele czynników, nie tylko decyzje rządzących. To zjawisko bardziej skomplikowane niż mogłoby się wydawać.
Na inflację wpływa wiele czynników, które można podzielić na kilka głównych kategorii:
1. Popyt:
- Wzrost popytu konsumpcyjnego: Kiedy konsumenci chcą kupować więcej towarów i usług, a podaż nie nadąża, ceny rosną. Może to być spowodowane wzrostem dochodów, optymizmem konsumentów lub zmianami w preferencjach.
- Wzrost popytu inwestycyjnego: Firmy inwestujące w nowe maszyny, budynki lub technologie również zwiększają popyt, co może prowadzić do wzrostu cen.
- Wzrost popytu rządowego: Wydatki rządowe na infrastrukturę, obronność lub programy socjalne mogą również zwiększyć popyt i wywołać inflację.
- Eksport: Wzrost eksportu zwiększa popyt na towary i usługi krajowe, co może prowadzić do wzrostu cen.
2. Podaż:
- Wzrost kosztów produkcji: Rosnące koszty surowców, energii, pracy lub transportu mogą zmusić firmy do podnoszenia cen, aby utrzymać rentowność.
- Zakłócenia w łańcuchach dostaw: Problemy z transportem, dostępnością surowców lub produkcją mogą ograniczyć podaż i spowodować wzrost cen.
- Klęski żywiołowe: Powodzie, susze, huragany lub inne klęski żywiołowe mogą zniszczyć uprawy, zakłócić produkcję i podnieść ceny żywności.
- Spadek produktywności: Jeśli pracownicy stają się mniej produktywni, koszty produkcji rosną, co może prowadzić do wzrostu cen.
3. Polityka pieniężna:
- Zbyt duża podaż pieniądza: Jeśli bank centralny drukuje zbyt dużo pieniędzy lub obniża stopy procentowe zbyt nisko, może to prowadzić do wzrostu popytu i inflacji.
- Niskie stopy procentowe: Niskie stopy procentowe zachęcają do zaciągania kredytów i wydawania pieniędzy, co może zwiększyć popyt i wywołać inflację.
4. Polityka fiskalna:
- Zbyt duże wydatki rządowe: Jeśli rząd wydaje zbyt dużo pieniędzy, może to zwiększyć popyt i wywołać inflację.
- Niskie podatki: Niskie podatki dają konsumentom i firmom więcej pieniędzy do wydania, co może zwiększyć popyt i wywołać inflację.
5. Oczekiwania inflacyjne:
Oczekiwania konsumentów i firm: Jeśli konsumenci i firmy spodziewają się, że ceny będą rosły w przyszłości, mogą zacząć kupować więcej teraz, aby uniknąć wyższych cen w przyszłości. To może samo w sobie napędzać inflację.
6. Czynniki zewnętrzne:
- Ceny surowców na rynkach światowych: Wzrost cen ropy naftowej, gazu ziemnego, metali lub innych surowców na rynkach światowych może podnieść koszty produkcji i prowadzić do inflacji.
- Kursy walut: Osłabienie waluty krajowej może podnieść ceny importowanych towarów i usług, co może prowadzić do inflacji.
- Wojny i konflikty: Wojny i konflikty mogą zakłócić łańcuchy dostaw, podnieść ceny surowców i wywołać inflację.
Warto zauważyć, że te czynniki często oddziałują na siebie nawzajem. Na przykład, wzrost popytu może prowadzić do wzrostu cen, co z kolei może prowadzić do wzrostu kosztów produkcji i dalszego wzrostu cen. Zrozumienie tych czynników jest kluczowe dla banków centralnych i rządów, które starają się kontrolować inflację i utrzymać stabilność gospodarczą.
