Tysiące emerytów z zaniżonymi świadczeniami: dlaczego przepisy ograniczają wyrównanie do 3 lat i jak się przed tym chronić?

Spis treści

1. Trzyletni limit wyrównania emerytury - co mówią przepisy?
2. Przykład z życia - 13 lat zaniżonej emerytury
3. Jak sprawdzić, czy twoja emerytura jest poprawnie naliczona?
4. Co zrobić, gdy podejrzewasz błąd w naliczaniu emerytury?
5. Dlaczego przepisy są niesprawiedliwe dla emerytów?

Wyobraź sobie, że przez 15 lat co miesiąc otrzymujesz zaniżoną emeryturę. Po latach okazuje się, że ZUS popełnił błąd w obliczeniach. Czy możesz liczyć na zwrot całej należnej kwoty? Niestety, przepisy są bezwzględne - nawet jeśli ZUS wypłacał ci zaniżone świadczenie przez kilkanaście lat, wyrównanie otrzymasz maksymalnie za 3 lata wstecz. Oto, co powinieneś wiedzieć w takiej sytuacji.

Trzyletni limit wyrównania emerytury - co mówią przepisy?

Kwestię wyrównania zaniżonych świadczeń emerytalnych reguluje art. 133 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że nawet w przypadku błędu organu rentowego, wyrównanie świadczeń przysługuje tylko za okres 3 lat poprzedzających miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Jak podkreślił Sąd Okręgowy w wyroku z 5 listopada 2024 r. (sygn. akt VI U 1258/23), sądy są zobowiązane stosować obowiązujące prawo i nie mogą go modyfikować, nawet jeśli wydaje się niesprawiedliwe. "Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych mają charakter bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa publicznego i nie mogą być wykładane rozszerzająco" - czytamy w uzasadnieniu wyroku.

Przykład z życia - 13 lat zaniżonej emerytury

W przytoczonym przez serwis Infor.pl przypadku, ZUS przez 13 lat wypłacał zaniżoną emeryturę z powodu błędnego ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru. Emeryt dopiero w 2023 roku złożył wniosek o przeliczenie świadczenia, a ZUS uznał swój błąd.

Zakład przeliczył emeryturę, korygując wskaźnik z 225,53% na 226,15%. Jednak zgodnie z przepisami, wyrównanie przyznano tylko za 3 lata wstecz od złożenia wniosku. Emeryt otrzymał zaledwie 468,48 zł plus 70,33 zł odsetek - mimo że błąd trwał od 2011 roku.

Jak sprawdzić, czy twoja emerytura jest poprawnie naliczona?

Aby uniknąć podobnej sytuacji, warto regularnie weryfikować poprawność naliczania emerytury:

• Poproś o szczegółowe wyliczenie emerytury - ZUS ma obowiązek dostarczyć ci pełne informacje o sposobie obliczenia twojego świadczenia.
• Zwróć uwagę na wskaźnik wysokości podstawy wymiaru - to jeden z kluczowych elementów wpływających na wysokość emerytury.
• Sprawdź, czy uwzględniono wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe - każdy brakujący miesiąc może wpłynąć na wysokość świadczenia.
• W razie wątpliwości skonsultuj się z doradcą emerytalnym - profesjonalna pomoc może być nieoceniona w wykrywaniu nieprawidłowości.

Co zrobić, gdy podejrzewasz błąd w naliczaniu emerytury?

Jeśli masz wątpliwości co do wysokości swojej emerytury:

1. Złóż wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia - im szybciej to zrobisz, tym za dłuższy okres możesz otrzymać wyrównanie (maksymalnie 3 lata wstecz).
2. Dołącz wszystkie dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i wysokość zarobków - kompletna dokumentacja zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie sprawy.
3. W razie odmowy, złóż odwołanie do sądu - masz na to 30 dni od otrzymania decyzji ZUS.

Dlaczego przepisy są niesprawiedliwe dla emerytów?

Obecne przepisy stawiają emerytów w niekorzystnej sytuacji. W przeciwieństwie do prawa cywilnego, gdzie poszkodowany jest świadomy krzywdy, emeryt często nie wie, że jego świadczenie jest zaniżone. Nie ma on obowiązku znać skomplikowanych zasad obliczania emerytury ani kontrolować instytucji zaufania publicznego, jaką jest ZUS.

Warto pamiętać, że nawet jeśli przepisy wydają się niesprawiedliwe, sądy są zobowiązane do ich stosowania. Dlatego tak ważne jest regularne sprawdzanie poprawności naliczania emerytury i szybkie reagowanie na wszelkie nieprawidłowości.

W świetle tych przepisów, najlepszą strategią jest profilaktyka - regularna weryfikacja wysokości świadczeń i natychmiastowa reakcja na wszelkie wątpliwości, aby nie tracić prawa do wyrównania za minione lata.