Zmiany w 800 plus. Rząd Tuska podjął decyzję. Eksperci biją na alarm

Program 800 plus ograniczył ubóstwo 

Z rządowej analizy programu 800 plus wynika, że wprowadzenie świadczenia  miało "zdecydowany wpływ" na ograniczenie ubóstwa wśród dzieci, jednak został on zmniejszony przez wzrost inflacji w latach 2022-2023. Rząd Donalda Tuska podkreślił, że podniesienie kwoty świadczenia z 500 do 800 zł na dziecko miało na celu przeciwdziałanie skutkom tego wzrostu. Jednocześnie rząd wskazał, że program "Rodzina 500 plus" miał bardzo ograniczony wpływ na dzietność, prawdopodobnie przyczynił się do niewielkiego wzrostu urodzeń w pierwszych latach po wprowadzeniu świadczenia. Dominik Owczarek z Instytutu Spraw Publicznych przyznał w rozmowie z PAP, że założenia demograficzne programu nie zostały zrealizowane, ale jednocześnie trudno oczekiwać, by jeden instrument znacząco wpłynął na odwrócenie niekorzystnych trendów.

800 plus do przebudowy

Ekspert uważa, że należy zastanowić się nad przebudowaniem programu 800 plus.

 - "Same świadczenia rodzinne o charakterze pieniężnym, takie jak 800 plus, zdominowały politykę rodzinną, a wydaje się, że inne kraje postawiły raczej na podnoszenie jakości usług publicznych i zwiększenie do nich dostępności" - wskazał Owczarek. Wymienił tu m.in. budowę żłobków i przedszkoli oraz podnoszenie standardów usług opiekuńczych. Zaznaczył, że analizując ten program, nie można nie wspomnieć o jego znaczącym wpływie na wyraźny spadek ubóstwa, szczególnie w grupie rodzin wielodzietnych. 

Konieczna waloryzacja 800 plus

Dominik Owczarek przyznał, że niepokojące są plany rządu, by w kolejnych latach nie waloryzować wysokości 800 plus, może to mieć wpływ  na ponowny wzrost ubóstwa wśród dzieci. Ekspert podkreślił, że  takie  świadczenie jak 800 plus jest standardem w wielu krajach europejskich. Jednak  w Polsce "proporcje pomiędzy wysokością świadczenia wychowawczego a innymi instrumentami polityki rodzinnej są zaburzone na korzyść 800 plus. Jest ono wyraźnie wyższe w porównaniu do innych świadczeń, które uzależnione są od progów dochodowych. powiedział Owczarek. Wskazał, że np. przy trójce dzieci suma świadczeń 800 plus wynosi 2400 zł, tymczasem zasiłki rodzinne kształtują się na poziomie od 95 do 135 zł.

"Fakt, że 800 plus jest świadczeniem powszechnym, jest dobrym rozwiązaniem. Jestem też za jego systematyczną waloryzacją. Natomiast zmianie powinna ulec proporcja między wysokością świadczenia wychowawczego a wysokością zasiłków z tytułu ubóstwa" - powiedział Owczarek.

Kryterium dochodowe uprawniające do zasiłku rodzinnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 674 zł, a w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności – 764 zł.