Emerytura minimalna 2024. Kto może ją uzyskać i ile wynosi?

Spis treści

1. Minimalna emerytura w 2024 roku
2. Jakie warunki trzeba spełnić, żeby otrzymać minimalną emeryturę?
3. Komu przysługuje emerytura minimalna?
4. Co wlicza się do stażu pracy?
5. Kto nie dostanie minimalnej emerytury

Minimalna emerytura w 2024 roku

Od lutego 2023 roku emerytura  minimalna wynosi 1588,44 zł brutto. Podwyżka świadczenia nastąpi od 1 marca 2024 roku i wyniesie 1783,82 zł brutto- przy wskaźniku waloryzacji 12,3 proc.  Dokładny wskaźnik waloryzacji poznamy w lutym.

Po waloryzacji emeryci z minimalnym świadczeniem będą otrzymywać od marca 2024 roku emeryturę podwyższoną o ok. 180 zł. Z kolei emeryci ze średnią emeryturą wynoszącą 3,5 tys. brutto otrzymają wyższe świadczenie o ponad 430 zł brutto. Wraz z waloryzacją emerytur nastąpi także podwyżka dodatków, które przysługują emerytom. Podwyżka emerytur może być jeszcze większa, jeśli rząd zdecyduje się na waloryzację kwotowo - procentową. Polega ona na podwyższeniu najniższych świadczeń, w tym minimalnej emerytury. Z kolei wyższe świadczenia ulegają procentowemu wzrostowi. W 2023 roku podwyżka minimalnych emerytur wyniosła 250 zł brutto. Jeśli rząd zdecydowałby się na waloryzację kwotowo - procentową w tej samej wysokości, to w 2024 roku emeryci z najniższą emeryturą otrzymaliby świadczenie większe o tę samą kwotę, w związku z tym minimalna emerytura wynosiłaby 1838,44 brutto. 

Jakie warunki trzeba spełnić, żeby otrzymać minimalną emeryturę?

Są dwa podstawowe warunki przyznania emerytury minimalnej:

• osiągnięcie wymaganego wieku emerytalnego oraz
• posiadanie wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych

Komu przysługuje emerytura minimalna?

ZUS wypłaca emeryturę minimalną w 4 przypadkach:

• 20-letni staż pracy (czyli okresy składkowe i nieskładkowe) - kobiety i 25- letni staż - mężczyźni oraz wiek – 60 lat – kobiety i 65 lat- mężczyźni; 
• matka (w szczególnych przypadkach również ojciec) nie wypracowała emerytury minimalnej, ale wychowała najmniej czworo dzieci;
• 13 emerytura – w wysokości minimalnej, dla wszystkich mających uprawnienia emerytalne i rentowe; 
• 14 emerytura – również minimalna, ale też raz w roku, dla emerytów pobierających świadczenia do określonej wysokości.

Co wlicza się do stażu pracy?

Do stażu liczą się okresy składkowe (gdy pracowaliśmy, a od naszej pensji były odprowadzane składki) i nieskładkowe (urlop wychowawczy, studia). Okresy nieskładkowe nie mogą jednak przekroczyć jednej trzeciej okresów składkowych.

Do okresów składkowych zalicza się m.in.: * okresy opłacania składek, za które składki powinny były być i były opłacane - jeśli pracodawca lub przedsiębiorca nie przelewają składek, mimo, że mają taki obowiązek, to nieopłacone miesiące nie są wliczane do stażu emerytalnego.

• okresy czynnej służby wojskowej lub czas służby zastępczej.
• okresy służby: - w Policji (Milicji Obywatelskiej), - w Urzędzie Ochrony Państwa (w organach bezpieczeństwa publicznego), - w Straży Granicznej, - w Służbie Więziennej, - w Państwowej Straży Pożarnej.
• okres pobierania zasiłku macierzyńskiego.
• czas działalności kombatanckiej, czas poddania represjom wojennym i okresu powojennego, a także miesiące robót przymusowych wykonywanych na terenie hitlerowskich Niemiec, lub ZSRR.

Okresy nieskładkowe są szczególnie ważne dla osób pracujących w zawodach, w których można skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, a także dla kobiet, które wiele lat poświęciły na opiekę nad dziećmi.

Do okresów nieskładkowych zalicza się m.in.:

• czas pobierania wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy (czas zwolnienia lekarskiego, za który wynagrodzenie wypłaca zakład pracy);
• czas, w którym zasiłek chorobowy lub opiekuńczy, bądź renta chorobowa były wypłacane przez ZUS;
• czas pobierania świadczenia chorobowego lub rehabilitacyjnego;
• czas pozostawania bez pracy przed 4 czerwca 1989, z powodu represji politycznych;
• okres urlopu wychowawczego;
• okres pobierania zasiłku pielęgnacyjnego na dziecko;
• okres opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym (I grupy) - członkiem rodziny;
• lata studiów - pod warunkiem ukończenia ich, w wymiarze podstawowym i tylko na jednym kierunku;
• okres pobierania zasiłku przedemerytalnego;
• pobierania zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku szkoleniowego lub stypendium z Urzędu Pracy.

Kto nie dostanie minimalnej emerytury

Emerytury minimalnej nie dostaną ci, którzy nie spełniają wymogów dotyczących stażu pracy i za krótko opłacali składki. Oni otrzymają świadczenie wynikające ze zgromadzonego kapitału w ZUS (np. zaledwie kilkaset złotych). Dotyczy to np. osób, które tylko sporadycznie były zatrudnione na etacie albo pracowały na podstawie umowy o dzieło, od których nie odprowadza się składek emerytalno-rentowych. Emerytury poniżej minimalnej mogą się spodziewać ci, którzy mieli dłuższe przerwy w pracy (bezrobocie) albo długo chorowali (od zasiłków chorobowych nie odprowadza się składek), kobiety, które przez wiele lat zajmowały się dziećmi czy przedsiębiorcy, którzy opłacali najniższe składki ZUS. Oczywiście, gwarancji minimalnej emerytury nie mają też osoby pracujące na czarno.

Ważne!

Może się też zdarzyć, że osoba odchodząca na emeryturę – mimo osiągnięcia wieku emerytalnego i udowodnienia wystarczającego do przyznania świadczenia stażu pracy – uzbierała w ZUS za mało składek, żeby uzyskać emeryturę minimalną. W takiej sytuacji świadczenie jest automatycznie, z mocy ustawy, podwyższane do poziomu emerytury najniższej. Dotyczy m.in. pracowników otrzymujących minimalne wynagrodzenie, a także osób prowadzących działalność gospodarczą. Większość z nich opłaca bowiem minimalne składki ZUS. Podwyżka świadczenia do wysokości emerytury minimalnej dotyczy wyłącznie urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku.