Emerytura rolnicza przysługuje rolnikowi (domownikowi), który:
osiągnął wiek emerytalny - w zależności od daty urodzenia,
podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat (okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu to okres ubezpieczenia społecznego rolników począwszy od 1 stycznia 1991 r.).
Ważne! Oba warunki muszą być spełnione łącznie!
Ustawowy wiek emerytalny jest podwyższany stopniowo o 1 miesiąc w każdym kwartale, aż do osiągnięcia 67 lat. Do uzyskania pełnego wieku emerytalnego wynoszącego 67 lat będą musiały pracować kobiety urodzone po 30 września 1973 r. oraz mężczyźni, którzy przyszli na świat po 30 września 1953 r. Docelowe 67 lat zostanie osiągnięte w przypadku mężczyzn w 2020 r., a w przypadku kobiet w 2040 r., czyli odpowiednio po 7 i 27 latach od momentu rozpoczęcia podnoszenia wieku emerytalnego.
Kto odpocznie wcześniej
Niektórzy rolnicy mogą przechodzić na emeryturę tak jak dotychczas, przed osiągnięciem określonego w przepisach wieku emerytalnego. Mają prawo do wcześniejszej emerytury, pod warunkiem że do 31 grudnia 2017 r. spełnią łącznie następujące warunki:
osiągnęli wiek 55 lat (kobiety) albo skończą 60 lat (mężczyźni),
płacili składki wyłącznie na rolnicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe przez okres co najmniej 30 lat,
zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej.
Z wcześniejszej emerytury będą mogli skorzystać wyłącznie:
kobiety urodzone przed 1 stycznia 1963 r.,
mężczyźni urodzeni przed 1 stycznia 1958 r.
Wydłużenie wieku emerytalnego i pozostawienie wieku wymaganego do wcześniejszej emerytury na dotychczasowym poziomie spowoduje jednak obniżenie wysokości części uzupełniającej wcześniejszej emerytury rolniczej. Świadczenie będzie niższe niż normalna emerytura rolnicza, ponieważ będzie ono obniżane po 5 proc. emerytury podstawowej za każdy rok brakujący do osiągnięcia przez przyszłego emeryta ustawowego wieku emerytalnego. Wraz z przybliżaniem się do tego wieku kwota będzie co roku o 5 proc. podwyższana, aż do osiągnięcia pełnej wysokości. Świadczenie to będzie obniżane po 5 proc. emerytury podstawowej za każdy rok dzielący uprawnionego do wieku emerytalnego i, jak dotychczas, będzie podwyższane o 5 proc. po osiągnięciu kolejnego roku życia. Przykład?
W styczniu 2013 r. kobieta urodzona 1 stycznia 1958 r. spełniła warunki do wcześniejszej emerytury rolniczej (ukończyła 55 lat, posiadała 30 lat ubezpieczenia rolniczego i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej). Wysokość części uzupełniającej emerytury rolniczej zostanie obniżona za 6 pełnych lat, ponieważ w wyniku wydłużenia wiek emerytalny dla tej kobiety to 61 lat i 9 miesięcy (61 lat - 55 lat).
Za każdy rok dzielący kobietę od wieku emerytalnego część uzupełniająca zostanie zmniejszona o 5 proc. emerytury podstawowej, czyli łącznie o 30 proc. emerytury podstawowej. Po upływie każdego kolejnego roku życia część uzupełniająca będzie podwyższana o 5 proc. emerytury podstawowej - zgodnie z podanymi zasadami:
od 1.01.2013 r. - zmniejszenie o 30 proc.,
od 1.01.2014 r. - zmniejszenie o 25 proc.,
od 1.01.2015 r. - zmniejszenie o 20 proc.,
od 1.01.2016 r. - zmniejszenie o 15 proc.,
od 1.01.2017 r. - zmniejszenie o 10 proc.,
od 1.01.2018 r. - zmniejszenie o 5 proc.,
od 1.01.2019 r. - zmniejszenie o 0 proc.
Źródło: www.krus.gov.pl
Komu emerytura częściowa
Rolnicy, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, mogą skorzystać z częściowej emerytury rolniczej. Przysługuje ona rolnikom i domownikom, którzy spełnią następujące warunki:
,kobiety - po ukończeniu 62 lat i udowodnieniu 35-letniego okresu podlegania rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu,
mężczyźni - po osiągnięciu 65 lat i udowodnieniu 40-letniego okresu podlegania rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.
Z emerytury częściowej będą mogli skorzystać:
kobiety urodzone po 1958 r., czyli jest to możliwe od 2021 r.,
mężczyźni urodzeni po 1947 r., czyli będzie to możliwe od 2013 r.
Ze względu na stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego kobiety będą mogły skorzystać z częściowej emerytury rolniczej dopiero od 2021 r., natomiast mężczyźni mogą przechodzić na częściową emeryturę rolniczą już od 1 stycznia 2013 r.
Częściowa emerytura rolnicza wypłacana będzie w wysokości 50 proc. kwoty emerytury rolniczej ustalanej na zwykłych zasadach i nie będzie podwyższana do wysokości emerytury podstawowej. Natomiast ważne jest to, że osoba pobierająca emeryturę częściową będzie mogła nadal prowadzić działalność rolniczą. Inaczej niż w systemie powszechnym (ZUS), pobieranie częściowej emerytury nie będzie miało wpływu na wysokość przyszłego świadczenia i nie będzie ono z tego powodu zawieszane lub zmniejszane. Emerytura częściowa nie będzie również zmniejszana ani zawieszana, gdy emeryt będzie osiągał przychody z tytułu działalności pozarolniczej podlegającej ubezpieczeniu społecznemu (np. z umowy o pracę). Przy częściowej emeryturze rolniczej wypłacane są wszystkie dodatki przyznawane emerytom, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny - np. dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny, dodatek z tytułu pracy przymusowej itd.
Żeby dostać emeryturę częściową, trzeba będzie złożyć wniosek o przyznanie częściowej emerytury rolniczej (na takich samych zasadach jak w przypadku emerytury rolniczej w pełnym wieku emerytalnym).
W momencie ukończenia wieku emerytalnego częściowa emerytura rolnicza zostanie z urzędu zamieniona na emeryturę rolniczą i wówczas część uzupełniająca emerytury rolniczej może ulec zawieszeniu, jeżeli emeryt nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.
Kiedy okresowa emerytura rolnicza
Prawo do okresowej emerytury rolniczej mają osoby, którym upłynął czas, na jaki została im przyznana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa renta strukturalna, a które nie osiągnęły jeszcze wieku emerytalnego. To świadczenie będzie im przysługiwało do czasu osiągnięcia tego wieku.
Jeśli osoba pobierająca okresową emeryturę rolniczą nadal będzie prowadziła działalność rolniczą, świadczenie zostanie zawieszone (w odpowiedniej części) albo zmniejszone, jeżeli osiągnie przychody z tytułu działalności pozarolniczej podlegającej ubezpieczeniu społecznemu w wysokości powodującej zmniejszenie świadczenia. Przy emeryturze okresowej, tak jak przy częściowej, są wypłacane wszystkie dodatki.
Z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego okresowa emerytura rolnicza zostanie z urzędu zamieniona na emeryturę rolniczą, oczywiście pod warunkiem że uprawniony do emerytury okresowej będzie mógł się wykazać co najmniej 25-letnim okresem ubezpieczenia emerytalno-rentowego.