Co jest bezwarunkowy dochód podstawowy?
Wielu ekspertów, cytowanych na portalu dziennik.pl, uważa koncepcję bezwarunkowego dochodu podstawowego za utopijną. Jednakże inni wskazują, że koszty związane z biurokracją obsługującą obecne systemy transferów społecznych mogłyby zostać wyeliminowane, co pozwoliłoby na przekierowanie środków na wsparcie finansowe dla wszystkich obywateli. Szczególnie teraz, w kontekście pandemii COVID i wysokiej inflacji, plan odbudowy przewiduje różnorodne instrumenty finansowe, które mogą rekompensować straty poniesione przez społeczeństwa.
Mimo że koncepcja bezwarunkowego dochodu podstawowego była testowana przed pandemią w różnych krajach europejskich, w tym we Włoszech, Francji i Wielkiej Brytanii, to właśnie tam, jak informuje portal dziennik.pl, spotkała się z różnymi reakcjami społecznymi. W Wielkiej Brytanii, gdzie istnieje rozbudowany system transferów społecznych, pomysł ten nie zyskał dużego poparcia. Koszty wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego wiązałyby się bowiem z koniecznością likwidacji istniejących programów, takich jak 800 plus czy 300 plus.
W Polsce również rozważano wprowadzenie eksperymentu z bezwarunkowym dochodem podstawowym, jak informuje portal dziennik.pl, jednak pandemia COVID opóźniła jego realizację. Pomimo tego, że środki z Unii Europejskiej miały wesprzeć ten projekt, to sytuacja epidemiologiczna przesunęła go na plan dalszy. Województwo warmińsko-mazurskie było najbardziej zaawansowane w planowaniu testu, co mogłoby ułatwić jego wdrożenie.
Warto podkreślić, że wysokość bezwarunkowego dochodu podstawowego, która wynosiła 1300 zł miesięcznie, została oszacowana przed pandemią i inflacją. Obecnie, jak sugeruje portal dziennik.pl, taka kwota musiałaby być zwiększona do około 1,8-2 tys. zł, aby zachować jej pierwotną siłę nabywczą. Pomimo pewnych kontrowersji związanych z dawaniem pieniędzy bez żadnych warunków, jak miało to miejsce w Kalifornii i Teksasie w USA, beneficjenci eksperymentów wskazują na pozytywne efekty społeczne i ekonomiczne.
Nawet jeśli wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego na szeroką skalę nie jest możliwe w obecnym stanie finansów publicznych, jak zauważa portal dziennik.pl, to jednak istnieje możliwość jego przetestowania na mniejszą skalę, wykorzystując środki z Krajowego Planu Odbudowy. Jeśli polski rząd zdecyduje się na kontynuację eksperymentu, to zapewne znajdzie odpowiednie wsparcie finansowe, aby móc ocenić skuteczność i przydatność tej koncepcji dla społeczeństwa.
Podcasty
Playlisty tematyczne
