Fiasko rozmów o płacy minimalnej! Rząd zdecyduje sam

Fiasko negocjacji w RDS ws. płacy minimalnej na 2026 rok

Rada Dialogu Społecznego (RDS) zakończyła posiedzenie plenarne bez porozumienia w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2026 roku. Oznacza to, że ostateczna decyzja leży teraz w rękach rządu, który ma czas do 15 września na ustalenie kwoty w drodze rozporządzenia.

Brak porozumienia w RDS oznacza, że różnice w stanowiskach partnerów społecznych – rządu, związków zawodowych i pracodawców – okazały się zbyt duże, by osiągnąć kompromis. Rząd zaproponował, by od 1 stycznia 2026 roku płaca minimalna wyniosła 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Propozycja ta spotkała się jednak z krytyką ze strony związków zawodowych.

Warto podkreślić, że Rada Dialogu Społecznego to forum, na którym przedstawiciele rządu, pracodawców i związków zawodowych mają możliwość prowadzenia dialogu i wypracowywania wspólnych stanowisk w kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa kwestiach. Niestety, w tym przypadku konsensusu nie udało się osiągnąć.

Jakie stanowiska zajmują rząd, związki zawodowe i pracodawcy w sporze o płacę minimalną?

Rozbieżności w propozycjach okazały się znaczące. Związkowcy domagają się, by minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniosło nie mniej niż 5015 zł brutto. Argumentują to potrzebą zapewnienia godnego poziomu życia pracownikom i ich rodzinom. Z kolei pracodawcy podchodzą do propozycji rządu z większym umiarem, wskazując na konieczność uwzględnienia wpływu wzrostu płacy minimalnej na kondycję przedsiębiorstw.

Szef NSZZ Solidarność, przewodniczący RDS Piotr Duda, ocenił propozycję rządu i oczekiwania pracodawców jako "nie do przyjęcia", nazywając podwyżkę zaproponowaną przez rząd "90 groszami wstydu dla pracodawców i rządu". Związkowcy podkreślają, że wzrost płacy minimalnej powinien być realnym wsparciem dla pracowników o najniższych dochodach.

Przedstawiciele pracodawców, jak wynika z informacji, podchodzą do propozycji rządu z umiarem, akceptując ją jako kompromis, na który przystało m.in. Polskie Towarzystwo Gospodarcze czy Związek Rzemiosła Polskiego. Podkreślają jednak, że dalszy dynamiczny wzrost płacy minimalnej może negatywnie wpłynąć na konkurencyjność polskich firm. Przedstawiciel Pracodawców RP zaznaczył, że w ciągu pięciu lat minimalne wynagrodzenie wzrosło o 80 procent. Jego zdaniem, przyjęcie stanowiska związków zawodowych skutkowałoby wzrostem o około 93 procent w zaledwie sześć lat. Dodał, że wynagrodzenia minimalne powinny zostać wyhamowane na jakiś czas, a w tym roku wzrost powinien wynieść około 50 złotych.

Dlaczego rząd uważa, że 4806 zł to racjonalna propozycja płacy minimalnej?

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk argumentuje, że utrzymanie wzrostu wynagrodzenia minimalnego na poziomie 103 proc., czyli odpowiadającym prognozowanemu wskaźnikowi inflacyjnemu, pozwala utrzymać poziom życia ludzi i nie zagraża godności pracy i płacy. Dodała, że wzrost płacy minimalnej na poziomie nieprzekraczającym 50 zł jest nie do przyjęcia.

Minister finansów Andrzej Domański zaznaczył, że prognozy na 2025 r. mówią o wzroście inflacji o około 3,5 proc. Dodał, że rządowa propozycja zakłada utrzymanie realnej wartości wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. – Uważamy, że przy tych ograniczeniach, z którymi się borykamy, biorąc pod uwagę niemal 80-procentowy wzrost wynagrodzeń minimalnych w ostatnich pięciu latach, propozycje, które przedstawił rząd, są propozycjami racjonalnymi – podkreślił.

Scenariusze i termin ostatecznej decyzji w sprawie płacy minimalnej

Brak porozumienia w RDS oznacza, że teraz rząd sam podejmie decyzję w sprawie płacy minimalnej w 2026 roku. Zgodnie z przepisami, Rada Ministrów ma czas do 15 września br. na wydanie rozporządzenia w tej sprawie. Co ważne, wysokość minimalnego wynagrodzenia, ustalona przez rząd, nie może być niższa od kwoty, którą zaproponowano w RDS.

Oznacza to, że najniższa możliwa płaca minimalna w 2026 roku to 4806 zł brutto. Rząd może jednak zdecydować się na wyższą kwotę, zbliżoną do oczekiwań związkowców. Ostateczna decyzja będzie zależała od wielu czynników, m.in. od aktualnej sytuacji gospodarczej, prognoz inflacyjnych i siły argumentów poszczególnych stron. Niewykluczone są również protesty i inne formy nacisku ze strony związków zawodowych, które zapowiadają walkę o godne płace.