Po uzyskaniu wiarygodnej informacji o śmierci posiadacza rachunku bank blokuje konto. Zgromadzone na nim oszczędności wchodzą w skład masy spadkowej i czekają na spadkobierców.
Jest jednak jeden wyjątek. Bank musi w pierwszej kolejności wypłacić środki osobie, która poniosła koszty pogrzebu i jest w stanie to potwierdzić rachunkami oraz oryginałami faktur. Kwota ta jest odejmowana od masy spadkowej po zmarłym, pomniejsza więc udziały spadkobierców.
Zobacz także: Wypłata środków z ZUS po śmierci bliskiego jest możliwa! Jaki wniosek złożyć?
Jak odnaleźć pieniądze po zmarłym członku rodziny?
Dzięki Centralnej Informacji O Rachunkach Bankowych prowadzonej przez Krajową Izbę Rozliczeniową spadkobiercy mogą odszukać konto osoby zmarłej. Nie mogą tego robić niedziedziczący pieniędzy z rachunku zmarłej osoby.
To znaczy, że jeśli umiera dziadek, który nie zostawił testamentu, wnuk może odszukać jego konto (jako spadkobierca) tylko wtedy, gdy nie żyją wszystkie dzieci zmarłego. Bo jeśli żyją, dziedziczą po dziadku wraz babcią (o ile żyje), a wnuków spadek w ogóle nie dotyczy.
- Najpierw w CIOR składa się wniosek o wydanie zbiorczej informacji o rachunkach.
- Za wydanie zbiorczej informacji o rachunkach należy zapłacić 25-40 zł.
Wniosek do CIOR
Pozwala spadkobiercom uzyskać informacje ze wszystkich banków i SKOK-ów. Jednak za pośrednictwem Centralnej Informacji O Rachunkach nie da się ustalić, czy nieżyjący krewny wziął jakiś kredyt lub pożyczkę. W tym przypadku pomocne jest Biuro Informacji Kredytowej (BIK), ale ono ujawni informacje interesujące spadkobierców albo na wniosek sądu, który prowadzi postępowanie spadkowe, albo na podstawie notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Czyli już w czasie postępowania spadkowego.
Aby w ogóle skorzystać z CIOR, musimy mieć dokumenty, które poświadczają nasz tytuł prawny do środków po zmarłym, czyli to, że jesteśmy jego spadkobiercami.
Przydatne będą:
- oryginał lub kopia potwierdzona przez notariusza/pracownika banku odpisu prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
- odpis zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia,
- notarialnie potwierdzony testament lub inny dokument stwierdzający tytuł prawny do spadku.
Potrzebne są też dane zmarłego. Jeśli nie mamy jego dokumentów wystarczy akt zgonu.
Wniosek możemy złożyć w oddziale dowolnego banku lub SKOK-u. Nie musimy mieć w tych instytucjach swojego rachunku. Dlatego możemy wybrać bank, w którym opłata za wydanie zbiorczej informacji o rachunkach jest niższa niż w innych.
Udajemy się do oddziału z kompletem wymaganych dokumentów oraz ważnym dowodem osobistym.
Na miejscu wypełniamy drukowany wniosek, który otrzymamy od pracownika banku. Wpisujemy w nim swoje dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL, adres do korespondencji, numer telefonu kontaktowego lub adres e-mail), wskazujemy sposób otrzymania odpowiedzi (list polecony z potwierdzeniem odbioru, odbiór w oddziale), wyrażamy zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zapoznajemy się z treścią oświadczenia o pobieranej przez bank opłacie oraz uzupełniamy rubrykę „Data i podpis”.
Pracownik banku kopiuje przyniesione przez nas dokumenty, potwierdza we wniosku ich zgodność z oryginałem i zaświadcza, że pozytywnie zweryfikował naszą tożsamość.
Uwaga! Wniosek wraz kopią dokumentów pozostaje w banku i zostaje automatycznie odrzucony, jeśli w wyznaczonym terminie nie wniesiemy wymaganej opłaty, np. 40 zł w PKO czy 25 zł w MBanku lub Millennium.
Jak długo będziemy czekać na odpowiedź?
Bank akceptuje wniosek i przesyła zapytanie do Centralnej Informacji, która kieruje je do wszystkich banków i SKOK-ów. Instytucje na przygotowanie odpowiedzi mają trzy dni robocze. Na podstawie nadesłanych danych powstaje zbiorcze zestawienie podmiotów, które prowadzą albo prowadziły rachunki, wraz z numerami tych rachunków/rachunku oraz informacjami:
- czy jest nadal prowadzony,
- czy jest indywidualny, czy wspólny.
Takie zestawienie bank/SKOK przekazuje wnioskodawcy.
Dokument nie zawiera niestety wysokości sald na koncie/kontach spadkodawcy.
W zależności od banku czas oczekiwania na zbiorczą informację może wynieść góra trzy tygodnie (przeważnie czeka się tydzień).
Jak odzyskać pieniądze zmarłego
Wiedząc, w którym banku nasz krewny posiadał rachunek, składamy wizytę w jego oddziale i tam przedstawiamy dokumenty wymagane przez bank:
- nasz ważny dowód osobisty,
- oryginalny akt zgonu zmarłego,
- oryginał prawomocnego postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku po zmarłym lub oryginał sporządzonego przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia.
Jeśli chcemy, aby wypłacono nam środki z konta zmarłego, w oddziale albo muszą się stawić wszyscy spadkobiercy, albo musimy przedstawić sądowy lub notarialny dział spadku (pomiędzy wszystkich spadkobierców).
Podczas wizyty możemy poprosić o przelew pieniędzy na konto lub wypłatę ich w kasie. Taka wypłata jest we wszystkich bankach zwolniona z prowizji.
Jeżeli spadkodawca dokonał „Dyspozycji wkładem na wypadek śmierci”, pieniądze z jego rachunku można wypłacić jeszcze przed postępowaniem spadkowym.
Dostęp do historii konta bankowego
Osoby dziedziczące spadek mogą zażądać od banku ujawnienia historii rachunku po zmarłym członku rodziny. Jednak śledząc płatności zmarłego i personalia osób, których dotyczyły transakcje naruszamy jego prywatność. Dlatego etyczniej jest nie „grzebać w koncie”, mimo że prawo właściciela rachunku do dostępu do jego historii przechodzi po jego śmierci na spadkobierców.
W większości banków za wydanie archiwalnego wyciągu z konta trzeba zapłacić niewielką kwotę.