Rusza nowe "Czyste powietrze"! Do realizacji inwestycji przydzielony będzie "opiekun"

"Czyste Powietrze" z przydzielonymi opiekunami! Operatorzy poprowadzą beneficjentów przez termomodernizację

Zgodnie z zapowiedziami resortu klimatu i środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), zreformowany program antysmogowy rusza 31 marca. Beneficjenci mogą uzyskać wsparcie finansowe na termomodernizację i wymianę źródła ciepła. Minister klimatu Paulina Hennig-Kloska podkreśla, że nowa odsłona ma na celu skuteczniejszą walkę z ubóstwem energetycznym, eliminację "rachunków grozy" i nadużyć. To właśnie podejrzenia nadużyć, opiewających na ok. 600 mln zł, były powodem wstrzymania przyjmowania wniosków w listopadzie ubiegłego roku.

Wśród nowości, takich jak obowiązkowe audyty energetyczne i brak dotacji do pieców gazowych, wdrożeni zostaną operatorzy, którzy będą wspierać beneficjentów w procesie ocieplania domu. Opiekunowie inwestycji będą obowiązkowi dla osób, które otrzymają najwyższy poziom wsparcia i opcjonalni dla osoby z wysokim progiem wsparcia.

Operatorzy bezpłatnie będą wspierać beneficjentów, prowadząc ich "za rękę" przez całą inwestycję: od decyzji o dofinansowaniu, przez realizację, po zakończenie i rozliczenie.

Udział operatora będzie niezbędny przy prefinansowaniu, czyli zaliczkowaniu inwestycji, dostępnym tylko w najwyższym i podwyższonym poziomie wsparcia. Zaliczka wyniesie do 35 proc. i będzie uwarunkowana złożeniem wraz z wnioskiem o dotacje maksymalnie trzech umów z wykonawcami. Wojewódzki fundusz ochrony środowiska wypłaci zaliczkę na konto wykonawcy na podstawie dyspozycji beneficjenta, faktury zaliczkowej oraz listy sprawdzającej operatora, potwierdzającej spełnienie warunków programu.

Obecnie do programu operatorskiego zgłosiło się ok. 1000 gmin (na blisko 2,5 tys.). Jeśli na danym terenie nie będzie operatora z gminy, zastąpi go wojewódzki fundusz ochrony środowiska.

Podział beneficjentów i progi dochodowe w "Czystym powietrzu"

Tak jak wcześniej, beneficjenci dzieleni są na trzy grupy w zależności od dochodu, co wpływa na wysokość dotacji. W nowym programie podniesiono progi dochodowe przy podwyższonym i najwyższym wsparciu. Osoby zarabiające powyżej 135 tys. zł rocznie mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, odliczając do 53 tys. zł.

Poziom podstawowy: Osoby, których roczny dochód nie przekracza 135 tys. zł, mogą liczyć na dotację w wysokości do 40 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. To podstawowy poziom wsparcia w programie.

Poziom podwyższony: Do drugiej grupy beneficjentów zaliczają się osoby, których miesięczny dochód na osobę wynosi 2 250 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub 3 150 zł w gospodarstwie jednoosobowym. W ich przypadku wsparcie finansowe ograniczone jest do 70 proc. kosztów kwalifikowanych.

Poziom najwyższy: Najbardziej potrzebujący, czyli osoby z miesięcznym dochodem do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1 800 zł w gospodarstwie jednoosobowym, mogą otrzymać dotację pokrywającą nawet 100 proc. kosztów. Z najwyższego wsparcia skorzystają również osoby pobierające zasiłki (stałe, okresowe, rodzinne lub specjalne zasiłki opiekuńcze). Dodatkowym kryterium kwalifikującym do tego progu jest zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania powyżej 140 kWh/mkw. rocznie. Polski Alarm Smogowy krytykuje ten warunek, argumentując, że może on wykluczyć wiele gospodarstw domowych z możliwości uzyskania najwyższego wsparcia.

Nowością są określone maksymalne koszty na poszczególne elementy inwestycji oraz limity dotacji jednostkowych na metr kwadratowy ocieplenia. Konieczny będzie również audyt energetyczny budynku przed inwestycją, a po jej zakończeniu – świadectwo charakterystyki energetycznej. Na audyt i świadectwo można uzyskać do 1,6 tys. zł dotacji.

Do 28 listopada ubiegłego roku złożono ponad 1 mln wniosków w programie "Czyste Powietrze" na ponad 38,1 mld zł dotacji. Podpisano ponad 870 tys. umów na 29,7 mld zł, a wypłacono ponad 15,2 mld zł dotacji.