Koronawirus, a pomoc banków dla przedsiębiorstw. Rozmowa z Krzysztofem Pietraszkiewiczem, prezesem Związku Banków Polskich

Super Biznes: Jakie przedsiębiorstwa najpilniej potrzebują dzisiaj pomocy?

Krzysztof Pietraszkiewicz: W naszym kraju dominuje w gospodarce sektor Małych i Średnich Przedsiębiorstw (99,8 proc. podmiotów gospodarczych). Należy pamiętać o tym, że najmniejsze z tej grupy, czyli przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób stanowią aż 96 proc. wszystkich przedsiębiorstw, a 71 proc. firm to przedsiębiorstwa osób fizycznych. Z punktu widzenia sektora bankowego jesteśmy świadomi, że epidemia COVID-19 oraz wywołane nią zakłócenia gospodarcze odbijają się na kondycji finansowej wielu firm.

- Co najbardziej doskwiera polskim firmom?

- Pogorszenie dostępu do finansowania zewnętrznego, spadek popytu na produkty bądź usługi, spadek wskaźników zyskowności i pogorszenie ratingu kredytowego. Z drugiej strony, przedsiębiorcy masowo zgłaszają zwiększony popyt na finansowanie o charakterze obrotowym, pozwalające przetrwać okres kryzysu w oczekiwaniu na przywrócenie funkcjonowania rynków. Zarówno sytuacja obecna, jak i możliwe konsekwencje długoterminowe mogą wymagać długofalowego wspierania przedsiębiorców. Sektor bankowy ze szczególną troską odnosi się do istotnego z punktu funkcjonowania polskiej gospodarki segmentu przedsiębiorstw w tym małych i średnich firm.

Czytaj również: Rząd przeznaczył 212 mld zł. na pomoc przedsiębiorcom. Zobacz, na jakie wsparcie możesz liczyć w ramach tzw. tarczy antykryzysowej

- Na jaką pomoc ze strony banków przedsiębiorcy mogą liczyć?

- W przypadku kredytów obecnie udzielonych przez banki, a także rat leasingowych, przedsiębiorcy mogą liczyć na okresowe zawieszenie spłaty raty odsetkowo-kredytowej. Banki ułatwią w sposób maksymalnie uproszczony - w zakresie dopuszczonym przepisami obecnie obowiązującego prawa - odroczenie (zawieszenie) spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub rat kapitałowych przez okres do 3 miesięcy i automatyczne wydłużenie o ten sam okres łącznego okresu spłaty kredytu pod warunkiem przedłużenia okresu obowiązywania zabezpieczenia spłaty kredytu. Ułatwienia mają dotyczyć kredytów dla przedsiębiorców i będą polegać m.in. na szybkim rozpatrywaniu wniosków tych klientów, którzy uzasadnią konieczność odroczenia (zawieszenia) spłaty kredytu ich sytuacją finansową spowodowaną pandemią.

- A w dostępie do finansowania?

- Polskie banki również wspólnie zadecydowały o ułatwieniu dostępu do krótkoterminowego kredytu obrotowego. Ma on służyć ustabilizowaniu sytuacji finansowej przedsiębiorcy w wyniku pogorszenia przerwania ciągłości dostaw lub zawieszenia czy też ograniczenia działalności przez wybrane segmenty gospodarki, w wyniku pandemii koronawirusa COVID-19.

- Jakie warunki trzeba spełnić?

- Udzielona zostanie pomoc wszystkim przedsiębiorcom, którzy mieli na koniec 2019 roku zdolność kredytową, zostali dotknięci skutkami koronawirusa COVID-19 i którym w najbliższych miesiącach upływa termin odnowienia istniejącego finansowania, w postaci odnowienia - na wniosek klienta - finansowania na okres do 6 miesięcy. Niebawem szczegóły dostępu do ułatwionej linii kredytowej będą opisane na stronach internetowych banków.

Sprawdź także: Spłata kredytów zawieszona na rok? Krytyka ekspertów

- Banki proponują także przedsiębiorcom poręczenia i gwarancje.
- Owszem. W przypadku przejściowych problemów płynnościowych nie należy zapominać również o poręczeniach i gwarancjach, które mogą ułatwić dostęp do linii kredytowej. Dzięki gwarancjom portfelowym, zabezpieczającym finansowanie inwestycyjne i obrotowe, banki komercyjne i spółdzielcze są w stanie udzielić kredytu również przedsiębiorcom o gorszym ratingu kredytowym, nieposiadającym wystarczających zabezpieczeń, bądź też z innych względów notującym problemy z dostępem do oferty rynkowej. Na polskim rynku funkcjonuje również szereg gwarancji i zabezpieczeń, wśród których na szczególną uwagę zasługują instrumenty finansowe programów unijnych.

- Jakie to instrumenty?

- W ramach programu COSME dostępne są preferencyjne kredyty inwestycyjne i obrotowe, pożyczki i leasing do wysokości 13 mln zł, zabezpieczone (w zależności od oferty konkretnego pośrednika) 50 proc. lub 80 proc. gwarancją, bezpłatną bądź wiążącą się z niską prowizją. Przedsiębiorcy angażujący się w projekty badawcze bądź wykorzystujący innowacyjne rozwiązania mogą skorzystać z finansowania zabezpieczonego gwarancją InnovFin. Z kolei mikroprzedsiębiorcy, działający krócej niż 3 lata, mają do dyspozycji kredyty zabezpieczone 80 proc. bezpłatną gwarancją w ramach programu EaSI. Na szczególne wyróżnienie zasługują preferencyjne kredyty inwestycyjne i obrotowe w ramach programu Kreatywna Europa, przeznaczone dla sektorów kultury i kreatywnych, w tym dla branż szczególnie dotkniętych skutkami epidemii (np. organizatorów wydarzeń, księgarni, kin, muzeów, itp.). Jednocześnie informujemy, że działający przy Związku Banków Polskich Krajowy Punkt Kontaktowy, we współpracy z Ministrem Rozwoju, podjął starania dla wprowadzenie przez Europejski Bank Inwestycyjny i Europejski Fundusz Inwestycyjny zmian ułatwiających przedsiębiorcom korzystanie z instrumentów finansowych UE podczas epidemii wirusa COVID- 19.

- Czy planowane są kolejne ułatwienia dla przedsiębiorców?

- Obecnie zaprezentowany pakiet rozwiązań będzie w miarę możliwości sektora bankowego sukcesywnie rozwijany i przy współpracy z administracją państwową dostosowywany do potrzeb ekonomicznych przedsiębiorców. Mamy nadzieję, że te rozwiązania będą wydatnie wspierały polskie przedsiębiorstwa stabilizując ich sytuację ekonomiczną.