Koniec z pracą w ekstremalnych upałach?
Lato w Polsce staje się coraz bardziej tropikalne, na co dowodem jest ten tydzień. W środę i czwartek termometry w Polsce będą rozgrzane do czerwoności. Ekstremalne upały stanowią realne zagrożenie dla zdrowia i życia pracowników. Wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje zmiany w przepisach BHP, które mają na celu ochronę osób wykonujących obowiązki zawodowe w czasie wysokich temperatur. Czy nadchodzące regulacje rzeczywiście przyniosą ulgę pracownikom i poprawią warunki pracy w upalne dni?
Ministerstwo reaguje na zagrożenie upałami
"Dziennik Gazeta Prawna" donosi o najnowszej wersji projektu rozporządzenia, które wprowadza istotne zmiany w kwestii bezpieczeństwa i higieny pracy w warunkach ekstremalnych temperatur. Projekt zakłada m.in. wyraźny zakaz wykonywania pracy, gdy temperatura przekracza określone wartości maksymalne, a także wydłużenie vacatio legis, aby pracodawcy i pracownicy mieli czas na przygotowanie się do nowych wymogów.
"Tropikalne upały stały się już rzeczywistością polskiego lata. Przekonamy się o tym już w nadchodzących dniach, kiedy w wielu regionach kraju temperatura dojdzie do 36–37 st. C. Taki upał może stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pracowników. Idą jednak zmiany, których celem jest uregulowanie maksymalnej temperatury zarówno w pomieszczeniu pracy, jak i przy robotach wykonywanych na otwartej przestrzeni, w stosunku do których konieczne jest zapewnienie odpowiednich rozwiązań dla pracowników lub zatrzymanie pracy" - podkreśla gazeta.
Bezwzględny zakaz pracy w skrajnych temperaturach?
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało już trzecią wersję projektu zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Najnowsza propozycja zmian ma jeszcze bardziej chronić pracowników wykonujących swoje obowiązki w czasie upałów.
"Najważniejszą zmianą w najnowszym projekcie jest bezwzględny zakaz wykonywania pracy, gdy temperatura przekracza określone, maksymalne wartości – czyli 35 st. C w pomieszczeniach i 32 st. C przy pracach fizycznych na otwartej przestrzeni" - wskazuje "DGP". Oznacza to, że w przypadku przekroczenia tych wartości, pracodawca będzie zobowiązany do wstrzymania pracy lub zapewnienia odpowiednich warunków, które umożliwią jej bezpieczne wykonywanie.
Co na to związki zawodowe?
Paweł Śmigielski z Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ), cytowany w mediach, pozytywnie ocenia proponowane zmiany, podkreślając, że stanowią one ukłon w kierunku pracowników i zaostrzenie przepisów w porównaniu z poprzednimi wersjami projektu. Jednak, jak zaznaczają eksperci OPZZ, kluczowe są szczegóły.
"Choć, jak przyznają eksperci OPZZ, diabeł tkwi w szczegółach. Zgodnie z nowymi zapisami zakaz ma jednak dotyczyć tylko czasu faktycznego przekroczenia temperatury, a nie całego dnia, w którym prognozowana jest wysoka temperatura. Poza tym ma nie być stosowany, jeżeli względy technologiczne na to nie pozwalają" - zaznacza gazeta.
Oznacza to, że zakaz pracy będzie obowiązywał tylko w momencie, gdy temperatura rzeczywiście przekroczy ustalone limity, a nie w oparciu o prognozy pogody. Ponadto, przewidziano wyjątki dla sytuacji, w których względy technologiczne uniemożliwiają wstrzymanie pracy.
Choć zakaz pracy w skrajnych temperaturach wydaje się być krokiem w dobrym kierunku, to szczegółowe zapisy budzą pewne wątpliwości. Ograniczenie zakazu do czasu faktycznego przekroczenia temperatury może utrudnić jego egzekwowanie i sprawić, że pracownicy będą narażeni na ryzyko, zanim jeszcze temperatura oficjalnie przekroczy dopuszczalne normy.
Wyjątek dotyczący "względów technologicznych" również może być interpretowany w różny sposób, co stwarza pole do nadużyć. Pracodawcy mogą powoływać się na względy technologiczne, aby uniknąć wstrzymania pracy, nawet jeśli warunki są niebezpieczne dla zdrowia pracowników.
Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcach?
Niezależnie od szczegółowych zapisów rozporządzenia, pracodawcy mają obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W przypadku wysokich temperatur oznacza to m.in.:
- Zapewnienie dostępu do świeżej wody pitnej.
- Organizowanie częstszych przerw.
- Zapewnienie zacienionego miejsca do odpoczynku.
- Stosowanie odzieży ochronnej.
- Ograniczenie wysiłku fizycznego.
- Monitorowanie temperatury i wilgotności powietrza.
- Szkolenie pracowników z zakresu zagrożeń związanych z upałami i sposobów zapobiegania im.
Wydłużona vacatio legis ma dać pracodawcom i pracownikom czas na zapoznanie się z nowymi przepisami i przygotowanie się do ich wdrożenia. Jest to szczególnie ważne, aby pracodawcy mogli dostosować swoje procedury i zapewnić odpowiednie warunki pracy w czasie upałów.
Podcasty
Playlisty tematyczne
