Renta socjalna i renta dla niezdolnych do pracy - nowe kwoty. Komu i na jakich warunkach przysługują?

Spis treści

1. Ile wynosi renta socjalna i renta inwalidzka od 1 marca 2023 roku?
2. Renta socjalna 2023. Kto dostanie?
3. Renta socjalna a praca
4. Renta socjalna - niezbędne dokumenty
5. Kiedy i gdzie złożyć dokumenty do otrzymania renty socjalnej?
6. Renta z tytułu niezdolności do pracy. Kto otrzyma? 
7. Renta z tytułu niezdolności do pracy. Kto nie dostanie?

Ile wynosi renta socjalna i renta inwalidzka od 1 marca 2023 roku?

Od 1 marca renta socjalna i renta z tytułu niezdolności do pracy poszły w górę. Po ostatniej waloryzacji wypłacana co miesiąc renta socjalna wynosi 1588,44 zł brutto (czyli 1445 zł netto). Kwota brutto jest więc o 250 zł wyższa niż przed waloryzacją.

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy to obecnie 1588,44 zł brutto (1445 zł netto) – podobnie jak wysokość minimalnej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej. 

Renta socjalna 2023. Kto dostanie?

Comiesięczną rentę socjalną z ZUS mogą pobierać osoby niezdolne do pracy, które spełniają następujące warunki:

• są pełnoletnie (mają ukończone 18 lat),
• nie pobierają innych świadczeń z tytułu: emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty inwalidzkiej, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty strukturalnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, świadczenia o charakterze rentowym z zagranicznej instytucji,
• mają ważne oświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy,
• niezdolność do pracy powstała w wyniku choroby lub wypadku.

Nie dostaniesz renty socjalnej, jeśli masz prawo do chociażby jednego ze świadczeń wymienionych powyżej: emerytury, renty inwalidzkiej itd.

Renta socjalna a praca

Jeżeli pobierasz rentę socjalną, możesz jednocześnie pracować, a wysokość renty zależy od przychodu z tej pracy:

• będziesz dostawać rentę w pełnej wysokości, jeśli przychód z twojej pracy będzie niższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2022 r. wynosi 4713,50 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie renty;
• twoja renta socjalna zostanie pomniejszona o kwotę przekroczenia przez twój przychód granicy 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, jeżeli jednocześnie przychód z twojej pracy nie przekracza 130 proc. tego wynagrodzenia, czyli 8753,60 zł. Kwota, o którą zostanie pomniejszona renta, nie będzie wyższa od kwoty maksymalnego zmniejszenia renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• twoja renta socjalna przestanie ci być wypłacana, jeżeli pracując osiągasz przychód wyższy niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, czyli 8753,60 zł.

Ważne! Jeśli ktoś pobiera przyznaną mu rentę socjalną i zdecydował się podjąć pracę, musi jak najszybciej zawiadomić ZUS o swoich zarobkach. Może to zrobić, wypełniając oświadczenie o osiąganiu przychodu (formularz EROP).

Renty socjalną i rodzinną możesz pobierać jednocześnie, jeżeli:

• Masz uprawnienia do renty rodzinnej, której wysokość nie przekracza 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli 3176,88 zł.
• Ale jeśli twoja renta rodzinna przekracza 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, ZUS wypłaci ci tylko rentę rodzinną.

Renta socjalna - niezbędne dokumenty

Dokumenty potrzebne do ubiegania się o rentę socjalną:

1. Wypełniony wniosek o rentę socjalną – do pobrania na stronie www.zus.pl. lub punkcie informacyjnym każdej placówki ZUS.
2. Zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna.
3. Zaświadczenie płatnika składek o kwocie osiąganych przychodów z podaniem okresu, na jaki została zawarta umowa.
4. Osoba pracująca składa też wywiad zawodowy z miejsca pracy.
5. Zaświadczenie o pobieraniu wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego i o dacie, od której przestaliście je pobierać.
6. Jesteś rolnikiem? Potrzebne ci zaświadczenie organu samorządu terytorialnego określające powierzchnię użytków rolnych w hektarach przeliczeniowych.

Kiedy i gdzie złożyć dokumenty do otrzymania renty socjalnej?

Wniosek o rentę socjalną możesz złożyć:

• osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS (pisemnie lub ustnie do protokołu),
• za pośrednictwem operatora pocztowego lub polskiego urzędu konsularnego.

Renta z tytułu niezdolności do pracy. Kto otrzyma? 

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolna do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do wykonywania pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami.

• Niezdolność do pracy jest orzekana na góra 5 lat, chyba że zdaniem lekarzy odzyskanie zdolności do pracy przed upływem tego okresu jest niemożliwe.
• Wtedy niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat.
• Jeśli ktoś pobiera rentę rodzinną co najmniej 5 ostatnich lat poprzedzających dzień badania lekarskiego, a do emerytury brakuje mu mniej niż 5 lat, to gdy lekarz stwierdzi dalszą niezdolność do pracy, orzeknie ją do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest dla osób, które jednocześnie:

• są ubezpieczone,
• zostały uznane za niezdolne do pracy,
• mają wymagany okres składkowy i nieskładkowy - stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy,
• powstała ona w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego (chorobowego lub opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wymóg powstania niezdolności do pracy w czasie określonym ustawą emerytalną nie obowiązuje osób:

• Uznanych za całkowicie niezdolne do pracy i jednocześnie mających wymagany okres składkowy i nieskładkowy.
• Legitymujących się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiety) i 25-letnim (w przypadku mężczyzny) okresem składkowym i nieskładkowym.

Renta z tytułu niezdolności do pracy. Kto nie dostanie?

Nie zostanie przyznane prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli osoba ma ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub spełnia warunki do uzyskania emerytury:

• powszechnej (na jej wniosek lub z urzędu);
• w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny (np. emerytury górniczej, w tym emerytury górniczej bez względu na wiek, emerytury nauczycielskiej na podstawie Karty Nauczyciela).

Listen on Spreaker.