Zdzisław Grad (54 l.), rolnik z Niekłonic (Zachodniopomorskie): Staram się o świadczenie z KRUS
- Przez wiele lat prowadziłem 12-hektarowe gospodarstwo rolne. Ale pewnego dnia, wysiadając z ciągnika, uderzyłem się w kolano i od tego czasu zaczęły się moje problemy zdrowotne. Noga cały czas puchła, bo zbierała się woda w kolanie. Nie mogłem już normalnie pracować. Zacząłem starać się o rentę z KRUS, ale to trwa. Wciąż chodzę po lekarzach, staję przed komisjami, zbieram zaświadczenia, ale wcale nie jest łatwo zostać rencistą.
Komu przysługuje rolnicza renta wypadkowa
Masz prawo do renty, jeśli twój stan zdrowia nie pozwala ci pracować w gospodarstwie albo masz ograniczone możliwości pracy. Przysługuje rolnikowi lub domownikowi, który jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Renta wypadkowa różni się od zwykłej renty z tytułu niezdolności do pracy tym, że do jej przyznania nie jest wymagany określony okres ubezpieczenia. Wystarczy, że okres ten obejmuje dzień wypadku lub dzień zachorowania na chorobę zawodową.
Domownik to osoba, która nie posiada gospodarstwa rolnego, natomiast stale pracuje u osoby, która prowadzi takie gospodarstwo, mieszka razem i nie jest związana z właścicielem gospodarstwa umową o pracę (np. dzieci właściciela gospodarstwa).
Gdy zdarzy się wypadek
Za wypadek przy pracy rolniczej KRUS uznaje (na podstawie protokołu powypadkowego) taki wypadek, który spełnia równocześnie trzy warunki:
- nagłość zdarzenia (np. upadek, uderzenie lub zdarzenie, które trwało nie dłużej niż jeden dzień roboczy)
- został spowodowany przyczyną zewnętrzną (np. elementy maszyn, energia elektryczna, środki chemiczne itp.)
- ma związek z wykonywaną pracą rolniczą (np. działalności w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej) - m.in. na terenie gospodarstwa rolnego, które prowadzisz lub w którym stale pracujesz albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym
- w drodze z mieszkania do gospodarstwa rolnego albo w drodze powrotnej
- podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.
Jeśli zdarzy się wypadek przy pracy rolniczej, należy go zgłosić do najbliższej placówki terenowej KRUS jak najwcześniej (nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia jego zaistnienia). Po przyjęciu zgłoszenia wypadku KRUS sprawdza, czy poszkodowany podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu w dniu zaistnienia wypadku, a następnie rozpoczyna postępowanie w celu wyjaśnienia okoliczności i przyczyn wypadku. Po przeprowadzeniu tego postępowania, nie później niż w ciągu 14 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności wypadku, sporządza protokół powypadkowy w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany, a jeśli on zmarł wskutek wypadku - uprawniony członek rodziny.
Protokół powypadkowy stanowi podstawę do uznania bądź nieuznania zdarzenia za wypadek przy pracy rolniczej i otwiera drogę do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.
Kiedy jesteś niezdolny do pracy
Jesteś całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, jeśli - z powodu naruszenia sprawności organizmu utraciłeś zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się za trwałą, jeżeli nie ma szans na to, by twój stan zdrowia poprawił się na tyle, żebyś mógł osobiście wykonywać pracę w gospodarstwie rolnym. Natomiast w sytuacji, gdy okaże się, że są szanse na odzyskanie zdolności do pracy - całkowitą niezdolność do pracy uznaje się za okresową.
Kto orzeka o niezdolności
O tym, że jesteś niezdolny do pracy orzekają w postępowaniu orzeczniczym:
- lekarz rzeczoznawca KRUS - (I instancja) lub
- komisja lekarska KRUS - (II instancja)
- - jeśli odwołałeś się od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy lub
- - jeśli lekarz regionalny inspektora ds. orzecznictwa lekarskiego wniósł zarzut wadliwości orzeczenia lekarza rzeczoznawcy.
Renta stała lub okresowa
Rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego. W pozostałych przypadkach renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje przez okres wskazany w decyzji Prezesa KRUS lub do czasu objęcia rencisty innym ubezpieczeniem społecznym.