Świadczenie wspierające z ZUS dla osoby niepełnosprawnej. Jak je uzyskać?

Spis treści

1. Kto może uzyskać świadczenie wspierające?
2. Na jakie pieniądze możesz liczyć?
3. Niezbędne formalności dla uzyskania świadczenia 
4. Świadczenie wpływa na konto

Wysokość świadczenia wspierającego jest uzależniona od poziomu potrzeby wsparcia, który jest ustalany przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Poziom potrzeby wsparcia jest określany w skali od 0 do 100 punktów. Osoby, które mają przyznane świadczenie wspierające, mogą je wykorzystać na dowolny cel. Nie są one zobowiązane do przedstawiania dowodów na to, w jaki sposób wydały pieniądze.

Świadczenie wspierające to nowe świadczenie pieniężne, które zostało wprowadzone w Polsce od 1 stycznia 2024 roku. Jest ono skierowane do dorosłych osób z niepełnosprawnościami, które mają orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym, umiarkowanym lub lekkim, a także orzeczenie o stopniu niepełnosprawności na podstawie art. 115 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 690). Celem świadczenia wspierającego jest zwiększenie niezależności osób z niepełnosprawnościami. Jest ono przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem się, leczeniem, edukacją, rehabilitacją, a także na realizację indywidualnych potrzeb

Kto może uzyskać świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające może być przyznane osobie z niepełnosprawnością, która uzyskała od WZON (wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności) decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia. Wnioski w tej sprawie można już składać. Po otrzymaniu decyzji WZON, osoba z niepełnosprawnością może następnie złożyć do ZUS wniosek o wypłatę świadczenia. Świadczenie wspierające jest dla ciebie, o ile:

• masz ukończone 18 lat,
• jesteś obywatelką/obywatelem Polski albo Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA),
• a jeśli nie spełniasz powyższego warunku, przebywasz w Polsce legalnie, mieszkasz tu i możesz pracować,
• masz decyzję WZON, w której poziom potrzeby wsparcia został ustalony, a liczba punktów przyznanych w decyzji jest wystarczająca aby otrzymać świadczenie.

Po otrzymaniu decyzji WZON możesz złożyć wniosek o świadczenie wspierające do ZUS, ale na czas złożenia wniosku wpływają liczba punktów w decyzji WZON oraz to, czy opiekunowi osoby z niepełnosprawnością przysługuje inne świadczenie.

Harmonogram wprowadzania świadczenia wspierającego od 2024 roku wygląda następująco:

• I etap – od 1 stycznia 2024 roku świadczenie wspierające otrzymają osoby z niepełnosprawnościami, które mają przyznaną co najmniej 87 punktów oceny potrzeby wsparcia.
• II etap – od 1 lipca 2024 roku świadczenie wspierające otrzymają osoby z niepełnosprawnościami, które mają przyznaną co najmniej 70 punktów oceny potrzeby wsparcia.
• III etap – od 1 stycznia 2026 roku świadczenie wspierające otrzymają wszystkie osoby z niepełnosprawnościami, które mają orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym, umiarkowanym lub lekkim, a także orzeczenie o stopniu niepełnosprawności na podstawie art. 115 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 690).

Uwaga! Przyznanie co najmniej 70 pkt oznacza możliwość uzyskania świadczenia już od 2024 r., pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 r. opiekunom osób z niepełnosprawnością będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Na jakie pieniądze możesz liczyć?

Wysokość świadczenia wspomagającego zależy od liczby punktów przyznanych w decyzji WZON. Najniższe świadczenie, to 40 proc. aktualnej renty socjalnej (wynoszącej 1588,44 zł), czyli 635 zł. Najwyższe, to aż 220 proc. tej renty, czyli blisko 3495 zł.

Sprawdź wysokość swojego świadczenia w zależności od liczby uzyskanych punktów:

• 95-100 pkt otrzymujesz 220 proc. renty socjalnej to jest 3495 zł
• 90-94 pkt otrzymujesz 180 proc. renty socjalnej to jest 2859 zł
• 85-89 pkt otrzymujesz 120 proc. renty socjalnej to jest 1906 zł
• 80-84 pkt otrzymujesz 80 proc. renty socjalnej to jest 1271 zł
• 75-79 pkt otrzymujesz 60 proc. renty socjalnej to jest 953 zł 

Niezbędne formalności dla uzyskania świadczenia 

Aby złożyć wniosek do WZON o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, trzeba mieć status osoby z niepełnosprawnością, czyli:

• albo orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• albo orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez lekarza orzekającego w ZUS,
• albo orzeczenie o inwalidztwie wydane przed wrześniem 1997 r. przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.

Na twój wniosek WZON wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na tak długo, jaki okres obejmuje orzeczenie o twojej niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat.

Pierwszy krok to złożenie do WZON wniosku o decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia

Drugi krok, jeśli dostaniesz decyzję WZON, ale uważasz, że przyznano ci za mało punktów, możesz się od niej odwołać. Jeśli jednak się z nią zgadzasz, możesz już złożyć do ZUS wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego.

Odwołanie składa się go wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:

• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• portal Emp@tia,
• bankowość elektroniczną.

Jeżeli nie masz profilu na PUE ZUS i złożysz wniosek przez bank albo portal Emp@tia, ZUS automatycznie założy ci taki profil na podstawie twoich danych z wniosku.

Do wniosku o świadczenie wspierające do ZUS nie musisz dołączać decyzji wydanej przez WZON, ponieważ ZUS dane z tej decyzji dostaje automatycznie z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN).

Uwaga! Wniosek do ZUS w imieniu osoby niepełnosprawnej może złożyć pełnomocnik.

Trzymaj się kolejności składania wniosków. Najpierw złóż wniosek do WZON, a dopiero po otrzymaniu decyzji z WZON złóż wniosek do ZUS. Jeżeli złożysz wniosek o świadczenie wspierające do ZUS, nie mając jeszcze decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia wydanej przez WZON, ZUS twojego wniosku nie rozpatrzy!

Świadczenie wpływa na konto

ZUS wypłaci ci świadczenie wspierające przelewem na rachunek bankowy, który masz w Polsce, podany przez ciebie we wniosku do ZUS. Będziesz je otrzymywać wraz z innymi świadczeniami, np. rentą socjalną czy 500+ dla osób niesamodzielnych.

Ważne! Świadczenie wspierające przysługuje bez względu na dochód. Jest zwolnione z podatku dochodowego. Nie może go zająć komornik.