PRZEWODNIK FINANSOWY NBP: W co inwestować pieniądze, by je pomnażać

Zarobione pieniądze warto zainwestować w coś, co podniesie wydajność naszej firmy, pozwoli zwiększyć skalę działalności albo obniżyć koszty. Przykładowo można kupić nowoczesny sprzęt, urządzić biuro, a nawet pokusić się o otwieranie nowych placówek. Można też inwestować w kapitał ludzki, fundując swoim pracownikom kursy specjalistyczne, szkolenia, a nawet studia. To powinno się opłacić.

Innymi sposobami inwestowania budżetowej nadwyżki są np. fundusze inwestycyjne, lokaty bankowe, konta oszczędnościowe. Zanim zdecydujesz się na konkretną opcję, musisz dokładnie poznać zasady, na jakich działają poszczególne metody inwestowania.

Fundusze inwestycyjne

Bardzo popularną formą inwestowania pieniędzy są fundusze inwestycyjne. Jak one funkcjonują? Są to instytucje zbiorowego inwestowania, które lokują powierzone im środki w różne instrumenty finansowe, np. akcje czy obligacje. Zarządzaniem nimi zajmują się towarzystwa funduszy inwestycyjnych.

Do wyboru mamy różne rodzaje funduszy: akcji, zrównoważone, stabilnego wzrostu, papierów dłużnych (obligacji) i rynku pieniężnego.

Kto powinien rozważyć możliwość zainwestowania pieniędzy w funduszu inwestycyjnym? Przede wszystkim te osoby, które nie będą potrzebowały powierzonej gotówki przez dłuższy czas i zamierzają jeszcze w perspektywie czasu dokładać kolejne sumy do funduszowej skarbonki. Wiąże się to z tym, że fundusze inwestycyjne osiągają najlepsze efekty po kilku czy nawet kilkunastu latach.

Jeśli już zdecydujesz się na konkretny rodzaj funduszu, to zainwestuj nie w jeden z nich, tylko w dwa lub trzy zarządzane przez różne towarzystwa. W ten sposób zmniejsza się ryzyko straty. Gdy na giełdzie jest bessa, to wartość jednostki funduszu akcyjnego spada i jeżeli zdecydujemy się zlikwidować nasze jednostki uczestnictwa, możemy stracić znaczną część zainwestowanego kapitału.

Jeśli chce się zostać uczestnikiem wybranego funduszu, trzeba udać się z dowodem osobistym do punktu obsługi klienta funduszu i już na miejscu dopełnić wszelkich formalności.

Obligacje Skarbu Państwa

Jeśli mamy obawy przed inwestowaniem w fundusze inwestycyjne, możemy zdecydować się na inwestowanie w obligacje skarbowe, czyli papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa. Są one zabezpieczone majątkiem państwa, a więc są inwestycją bardzo bezpieczną. Jak nabyć obligacje? Można je kupić w placówkach banku PKO BP, telefonicznie lub przez Internet (www.zakup.obligacjeskarbowe.pl). Mamy do wyboru papiery dwu-, trzy-, cztero- i dziesięcioletnie. Ich oprocentowanie w marcu 2013 r. jest następujące: w przypadku dwuletnich - wynosi 3,5 proc. w stosunku rocznym i jest stałe przez dwa lata; trzyletnich - w  pierwszym sześciomiesięcznym okresie odsetkowym oprocentowanie wynosi 4 proc. w stosunku rocznym; czteroletnich - w pierwszym okresie odsetkowym stopa procentowa wynosi 4,5 proc. w skali roku; dziesięcioletnich - w pierwszym rocznym okresie odsetkowym oprocentowanie wynosi 5 proc. w stosunku rocznym.

Po nabyciu obligacji dostajemy potwierdzenie transakcji. Dane nabywcy są zapisywane w Rejestrze Nabywców Obligacji. Dzięki temu papiery wartościowe są bezpieczne (np. nie ma ryzyka zagubienia ich lub kradzieży).

Lokaty - pewny zysk

Popularną i stosunkowo pewną formą inwestowania środków pieniężnych są lokaty bankowe. Jak one działają? W tym przypadku suma pieniędzy zostaje ulokowana w banku na określony czas i na określone oprocentowanie. Im jest ono wyższe, tym lepiej. Oprocentowanie może być stałe, zmienne bądź progresywne. Stałe nie ulega żadnym zmianom przez cały czas trwania lokaty. Zmienne zmienia się w zależności od sytuacji na rynku finansowym. A progresywne rośnie wraz z kwotą oraz długością lokaty.

Lokaty dzielimy jeszcze na krótkoterminowe (np. trzymiesięczne) lub długoterminowe (np. roczne). Plusem takiej inwestycji jest to, że są one dość bezpieczne. Minusem takiego inwestowania gotówki jest to, że jeśli chcemy zarobić, przez czas trwania lokaty nie można wypłacić z niej pieniędzy. Oczywiście istnieje coś takiego jak przedterminowa likwidacja lokaty. Ale taki ruch jest nieopłacalny, bo traci się znaczną część odsetek.

Do założenia lokaty nie potrzeba wielkiego kapitału. Trzeba przede wszystkim zawrzeć umowę z bankiem. Po dopełnieniu formalności zadeklarowana kwota zostanie zamrożona przez bank na czas trwania lokaty.

W okresie posiadania lokaty w banku nie trzeba śledzić sytuacji rynkowej i czynników mogących mieć wpływ na zmianę wysokości kwoty ulokowanej.

Konto oszczędnościowe

Zyski można też powiększać na bankowym oprocentowanym koncie oszczędnościowym. Założenie rachunku oszczędnościowego zazwyczaj jest bezpłatne. I co istotne, taki rachunek możesz mieć w innym banku niż zwykły rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (tzw. ROR). Pieniądze gromadzone na bankowym koncie oszczędnościowym są oprocentowane, zazwyczaj oprocentowanie jest zmienne. Może zdarzyć się tak, że bank proponuje wysokie (ok. 6 proc. w skali roku) oprocentowanie tylko przez pewien czas. Później procent jest już niższy, ale i tak pozwala to pomnażać pieniądze.

Minusem konta oszczędnościowego jest możliwość dokonywania tylko określonej liczby wypłat i przelewów z konta w danym okresie bez ponoszenia strat i dodatkowych opłat.

Oszczędności do podziału

Jednak najlepiej nie inwestować pieniędzy w jeden instrument finansowy. Doskonałym sposobem na pomnożenie zysku jest podział oszczędności i zainwestowania każdej części w inny sposób. Takie postępowanie nazywa się dywersyfikacją ryzyka.

Warto zadbać o to, by poszczególne części pieniędzy przeznaczone na inwestycje, wpłacić na instrumenty ze sobą nieskorelowane, tj. takie, których kursy nie poruszają się w jednym kierunku. Wtedy ryzyko straty pieniędzy jest mniejsze. Dla przykładu: jedną pulę lokujemy na bankowej lokacie, a drugą na giełdzie.

I co niezwykle istotne - nie podpisuj żadnych dokumentów bez wcześniejszego dokładnego zapoznania się z ofertą. W razie jakichkolwiek wątpliwości po prostu pytajmy przedstawiciela banku o wszystkie szczegóły związane z danym produktem.

Norbert Jeziolowicz, Dyrektor Zespołu Bankowości Detalicznej i Rynków Finansowych ZBP:

- Analizując produkty oferowane przez instytucje finansowe, musimy pamiętać, że większe zyski, związane z określoną inwestycją, zazwyczaj pociągają za sobą większe ryzyko. Często zapowiadany maksymalny zysk nie zawsze musi być zrealizowany w pełni. Decydując się na sposób inwestowania, powinniśmy dokonać analizy rynku oraz odpowiedzieć sobie na kilka pytań. Przede wszystkim trzeba ustalić, jaką kwotę chcemy przeznaczyć na inwestycje, a jaką na bardziej bezpieczne formy oszczędzania. Kolejne pytanie dotyczy okresu naszej inwestycji. Następnie należy ustalić, jaki poziom ryzyka jest dla nas akceptowalny oraz na jaką stopę zwrotu liczymy. Dzięki stosunkowo dużej konkurencji na rynku dostępnych jest wiele instrumentów finansowych. Wśród podstawowych możemy przede wszystkim wyróżnić lokaty oszczędnościowe, obligacje, fundusze inwestycyjne oraz akcje. Swoich zwolenników mają produkty strukturyzowane, ale także konta oszczędnościowe. Wszystkie one mają wady i zalety, a wybór określonego instrumentu powinniśmy uzależnić od odpowiedzi na wyżej wymienione pytania. Jeśli brak nam zdecydowania, to możemy dokonać dywersyfikacji naszego portfela. Generalnie wychodzi się z założenia, że część posiadanych oszczędności powinna być lokowana w bezpiecznej i stabilnej formie, a dopiero swoiste nadwyżki ponad codzienne potrzeby możemy przeznaczyć na długoterminowe inwestycje obarczone większym ryzykiem.