Fundusze venture capital wspierają zarówno młode, prężnie funkcjonujące przedsiębiorstwa, jak i firmy w fazie dalszego rozwoju. Google, Skype czy Wirtualna Polska to tylko niektóre przykłady firm, które po otrzymaniu zastrzyku kapitału i know-how rozwinęły się w giganty. Wszystkie korzystały ze wsparcia kapitału typu venture. To forma inwestycji, która polega na objęciu przez inwestora udziałów w przedsiębiorstwie. Jeśli pomysł na biznes zyska uznanie zespołu inwestycyjnego funduszu, firma może liczyć na dofinansowanie swego projektu w wysokości od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów złotych. W zamian fundusz zostaje udziałowcem firmy (przejmując często nawet ponad 50 proc. jej udziałów) zwykle przez okres od 3 do 5 lat. Po tym czasie fundusz zaczyna szukać chętnego na zakup firmy. Może go sprzedać np. innemu funduszowi, który wspiera inwestycje na większą skalę, inwestorowi branżowemu. W grę wchodzi również wykup menedżerski (przez zarząd lub debiut na giełdzie).
Każdy z funduszy venture capital prowadzi osobną politykę inwestycyjną. Jedne koncentrują się na ściśle określonych branżach (np. inwestują tylko w teleinformatykę), inne ograniczają swoją działalność do danego kraju, jeszcze inne nie oferują wsparcia firmom na zbyt wczesnym etapie rozwoju. Fundusze VC najczęściej działają w takich obszarach jak telekomunikacja, internet, informatyka i biotechnologia, ale są też takie, które interesują się bardziej tradycyjnymi branżami. Dlatego szukając wsparcia na rozwój firmy, warto dokładnie przeanalizować rynek funduszy VC.
Dla kogo venture capital
Nie każda firma ma jednak szansę na dofinansowanie z funduszu venture capital. Musi spełniać określone wymogi. Co się liczy, kto ma największe szanse na pozyskanie kapitału?
* Firmy, które mają doświadczoną, kompetentną kadrę kierowniczą
Doświadczenie, wiedza i kompetencje zespołu zarządzającego projektem są dla funduszu kluczowym kryterium przy podejmowaniu decyzji o wyborze konkretnego przedsięwzięcia. Cenną wskazówką dla przyszłego inwestora jest też znajomość rynku i konkurencji ubiegających się o dofinansowanie.
– Na decyzję o zaangażowaniu się w konkretny projekt ma wpływ przede wszystkim doświadczenie i wiedza na temat danej branży posiadana przez promotorów projektu. Jeśli grupa osób odpowiedzialna za działania posiada stosowne kompetencje, to jest to ważna informacja dla inwestora, potwierdzająca słuszność zaangażowania w projekt – tłumaczy Krystyna Kalinowska, dyrektor inwestycyjny Podlaskiego Funduszu Kapitałowego.
* Firmy, które mają lepszą niż konkurenci ofertę produktów czy usług lub przewagę technologiczną i działają na rynkach o największym potencjale wzrostu
Fundusze venture capital, wybierając firmy do współpracy, zwracają szczególną uwagę na to, czy odznaczają się one dużym potencjałem rozwoju i dynamiką wzrostu. Liczy się jednak nie tylko duży potencjał wzrostu. Ważną kwestię stanowi również innowacyjność, a także oryginalność produktu, który powinien wyróżniać się na tle konkurencji oraz mieć przewagę technologiczną. Fundusze chętnie inwestują w firmy, które rozwijają się szybciej niż inne z branży oraz mają duży udział w rynku. Przedsiębiorstwa, które spełniają te kryteria, otrzymują od funduszu wsparcie umożliwiające realizację kolejnych działań oraz przekraczanie pewnych barier rozwoju. Co ważne, fundusze venture capital mają możliwość zrealizowania kolejnej rundy finansowania dla projektu, który już otrzymał wcześniej dofinansowanie z innego źródła.
* Firmy, które rokują zyski i zwrot inwestycji
Fundusze, przystępując do analizy firmy, zwracają również uwagę na to, czy istnieje szansa „wyjścia z inwestycji" w ciągu kilku lat z jednoczesnym zyskiem. Chętnie inwestują w przedsiębiorstwa, które mogą w niedalekiej przyszłości przynieść realne zyski. Projekty, które stwarzają inwestorowi taką możliwość, mają dużą szansę na dofinansowanie.
– Firmy, które poszukują dofinansowania, powinny mieć jednak świadomość, że im wyższe ryzyko ponosi inwestor w trakcie współpracy, tym większego zysku z inwestycji będzie oczekiwał – zauważa Krystyna Kalinowska z Podlaskiego Funduszu Kapitałowego.
Korzyści dla przedsiębiorcy
* zdobycie kapitału niezbędnego do dalszego rozwoju firmy – banki niechętnie finansują młode firmy, żądając wysokich zabezpieczeń, a fundusz VC zgadza się na większe ryzyko i może poczekać dłużej na zwrot z inwestycji
* zwiększenie wartości firmy
* korzystanie z doświadczenia i wiedzy doświadczonych inwestorów w zakresie marketingu, zarządzania i finansów, szczególnie przy podejmowaniu decyzji strategicznych
* możliwość realizacji nawet bardzo ryzykownych projektów – fundusze inwestują również w firmy na wcześniejszych etapach rozwoju, kiedy ryzyko jest największe
* niski koszt kapitału – finansowanie kapitałem własnym jest tańsze niż pozyskiwanie kapitału obcego, bo nie płaci się od niego odsetek (kapitał VC nie obciąża firmy kosztami finansowymi i pozostaje w niej przez kilka lat)
* wzrost wiarygodności kredytowej dzięki zwiększeniu kapitału własnego – przydaje się przy ewentualnym późniejszym ubieganiu się o kredyty
Jak pozyskać kapitał – krok po kroku
* oceń mocne strony swojej firmy (np. czy twój produkt jest oryginalny, jakie ma szanse na konkurencyjnym rynku)
* wybierz fundusz, który specjalizuje się w inwestowaniu w branżę, w której działasz
* przygotuj szczegółowy biznesplan – m.in. informacje o strategii firmy, zawartych umowach, posiadanych zezwoleniach, zarejestrowanych patentach czy zaciągniętych zobowiązaniach, planach rozwoju firmy, swoim doświadczeniu, oferowanych produktach lub usługach w kontekście otoczenia konkurencyjnego, przewidywanych przychodach i zyskach (musisz podać i uzasadnić oczekiwaną stopę zwrotu z inwestycji)
* fundusz sprawdza kondycję finansową i stan prawny firmy, bada produkt lub usługę pod kątem innowacyjności i możliwości skopiowania przez konkurencję
* toczą się negocjacje w sprawie warunków transakcji – m.in. liczby udziałów, które przejmie fundusz
* podpisujesz umowę i otrzymujesz dofinansowanie
* realizujesz uzgodniony, kilkuletni plan rozwoju
