Pracownik wykonujący pracę związaną ze szczególnym ryzykiem zakażenia musi poddać się szczepieniom ochronnym. Wyróżniamy dwie grupy szczepień ochronnych:
- obowiązkowe - to szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym, których wykonanie jest nakazane,
- zalecane - to szczepienia, którym pracownik może się poddać, ale nie musi.
Obowiązek pracodawcy
Warto pamiętać, że obowiązek szczepień wynika z przepisów prawa pracy, a także z Rozporządzenia Rady Ministrów. Od 13 stycznia 2012 r. obowiązuje nowy wykaz rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności.
Rozporządzenie zawiera listę szczepień. Są one wymagane u niektórych grup zawodowych narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych w trakcie wykonywania określonych czynności służbowych. Zalicza się do nich m.in.:
- prace, przy których dochodzi do kontaktu z krwią i innymi płynami ustrojowymi (ludzkiego pochodzenia),
- prace przy produkcji i dystrybucji żywności oraz wymagające kontaktu z żywnością w zakładach zbiorowego żywienia,
- prace przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi,
- prace wymagające kontaktu z glebą, związane z uprawą roślin lub hodowlą zwierząt,
- czynności związane z diagnostyką wścieklizny u zwierząt,
- czynności podejmowane w trakcie pełnienia wskazanej w Rozporządzeniu służby "mundurowej", w trakcie których osoby wykonujące te czynności są narażone na zakażenie chorobą zakaźną, a podanie szczepionki przeciwko tej chorobie powoduje uodpornienie się na nią.
Dla tych grup pracowników zalecane szczepienia ochronne są szczepieniami obowiązkowymi. W zależności od wykonywanej pracy obejmują szczepionki m.in. przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B, tężcowi, kleszczowemu zapaleniu mózgu, wściekliźnie i innym chorobom.
O tym pamiętaj
Pracodawca zatrudniający osoby do pracy, która może wpływać na ich zdrowie, ma obowiązki w zakresie szczepień ochronnych. Należy do nich:
- zapobieganie szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników, którym powierzono realizowanie zadań w warunkach mogących negatywnie wpływać na ich zdrowie,
- informowanie każdego pracownika narażonego na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych o tym, jakiemu szczepieniu ma się poddać,
- pokrycie kosztu zakupu szczepionek i przeprowadzenia szczepień,
- zwolnienie pracownika na czas szczepień z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
- niedopuszczanie do wykonywania pracy osoby, która nie została zaszczepiona.
Pracodawca ma też obowiązek dbać o bezpieczeństwo i higienę pracy. Musi:
- informować pracowników o ryzyku zawodowym,
- prowadzić rejestr prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych,
- prowadzić rejestr pracowników zatrudnionych przy takich pracach,
- podjąć działania profilaktyczne eliminujące lub wykluczające ryzyko narażenia pracowników na zakażenie.
Uwaga! Pracodawca, który dopuścił do pracy pracownika nieposiadającego wymaganych szczepień ochronnych lub nie poinformował o ryzyku zawodowym, podlega karze grzywny od 1 do 30 tys. zł.
