Każda z roślin przywiezionych jako zagraniczna pamiątka stanowi doskonały środek transportu dla pasażerów na gapę – szkodników lub chorób, które mogą zagrażać zdrowiu lokalnych roślin uprawnych, ogrodowych lub domowych. Pamiętajmy, że szkodniki odpowiadają za nawet 40 proc. zniszczeń w uprawach żywnościowych oraz za straty w handlu produktami rolnymi wynoszące ponad 220 miliardów dolarów rocznie.
Zastanów się nad możliwymi konsekwencjami!
Zanim zdecydujesz się przewieźć roślinną pamiątkę, dowiedz się, jakie zasady dotyczące podróżowania z roślinami lub produktami roślinnymi obowiązują w danym kraju. Prawo nie przewiduje odstępstw od powyższych przepisów dla importu do celów prywatnych. Obowiązują one bez względu na ilość towaru, jaki jest importowany. Spełnienie wszystkich wymogów formalnych oraz wnikliwa kontrola fitosanitarna dają gwarancję, że rośliny są zdrowe i że w miejscu wwozu na terytorium UE nie zostaną skonfiskowane i odesłane do miejsca pochodzenia lub zniszczone.
Wszyscy możemy odgrywać ważną rolę w procesie dbania o zdrowie roślin. #PlantHealth4Life, unijna kampania społeczna, zwraca uwagę na szczególny związek między kondycją roślin a codziennym życiem. Na stronie poświęconej kampanii można sprawdzić co zrobić, aby poprawić kondycję roślin i chronić swoją społeczność.
Wwożenie roślin do UE – ważne informacje
Osoby planujące przywóz roślin do Unii Europejskiej w celach handlowych muszą posiadać świadectwo fitosanitarne. Wystawia je krajowa organizacja ochrony roślin państwa, z którego pochodzi roślina. Konieczna jest też rejestracja w rejestrze podmiotów profesjonalnych, prowadzonym przez lokalnego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Rejestracja odbywa się na wniosek podmiotu. Po jej dokonaniu podmiot importujący do celów komercyjnych powinien założyć w systemie TRACES NT konto jako Europejski Rejestrowany Podmiot Profesjonalny (EURPO). Aby takie konto aktywować, jego ważność musi zostać potwierdzona przez Wojewódzkiego Inspektora, u którego dokonywana była rejestracja w rejestrze podmiotów profesjonalnych.
W przypadku importu do celów prywatnych wspomniana rejestracja nie jest obowiązkiem, osoba importująca powinna mieć jednak konto w systemie TRACES NT jako podmiot europejski inny niż zarejestrowany operator (skrót EUPO w systemie TRACES NT). Konto takie jest darmowe i nie wymaga potwierdzenia ważności przez lokalnego Wojewódzkiego Inspektora.
Każda przesyłka roślin przeznaczonych do sadzenia oraz niektórych warzyw i owoców (np. papryki, bakłażanów, owoców cytrusowych, warzyw korzeniowych) wprowadzana na terytorium Unii Europejskiej – zarówno w celach komercyjnych, jak i na własny użytek – musi zostać zgłoszona do granicznej kontroli fitosanitarnej w wyznaczonym do takiej kontroli Punkcie Kontroli Granicznej, niezależnie od liczby sprowadzanych roślin. Zgłoszenia można dokonać wyłącznie za pośrednictwem systemu TRACES NT poprzez wypełnienie pierwszej części dokumentu CHED-PP przez osobę odpowiedzialną za przesyłkę.
Osobą odpowiedzialną za przesyłkę może być importer/wprowadzający lub osoba przez niego wyznaczona (np. agent celny). Wykonanie granicznej kontroli fitosanitarnej jest odpłatne, a wysokość opłaty jest zależna od ilości i rodzaju importowanego towaru. Więcej informacji na temat obsługi systemu TRACES NT można znaleźć na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w zakładkach: Co robimy > Eksport i Import > TRACES.
Niezastosowanie się do powyżej wskazanych zasad może wiązać się z zatrzymaniem przesyłki, odesłaniem jej do miejsca pochodzenia lub zniszczeniem. Koszty tych działań ponosi importujący/wprowadzający. Rośliny przewożone nielegalnie w bagażu osobistym, które ujawni Służba Celno-Skarbowa, zostaną skonfiskowane. Może się to również wiązać z karą finansową.
O kampanii
#PlantHealth4Life to opracowana na wniosek Komisji Europejskiej wieloletnia kampania oparta na dogłębnej analizie poglądów oraz zachowań związanych ze zdrowiem roślin w całej Unii Europejskiej. W tym roku kampania obejmie 21 państw członkowskich i jeden kraj kandydujący, dwukrotnie zwiększając swój zasięg z poprzedniego roku. Te kraje to: Belgia, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Francja, Irlandia, Łotwa, Litwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry i Czarnogóra.
Źródło: EFSA