Weksel to jeden z najpopularniejszych rodzajów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. Podpisują go zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby fizyczne, gdy np. biorą kredyt w banku. Wystawienia weksla zażądać może także pożyczkodawca prywatny. Znacznie częściej mają z nim jednak do czynienia przedsiębiorcy. Na tej podstawie udzielany jest tzw. kredyt towarowy kupiecki. Weksel otrzymuje sprzedawca w zamian za towar jako gwarancję, że otrzyma zapłatę. Natomiast kupujący może nabyć towar, nie wykładając natychmiast pieniędzy. To wygodna forma rozliczeń między kontrahentami.
Dług wekslowy groźniejszy od innych
Na pierwszy rzut oka może wydawać się, że zobowiązanie wynikające z weksla niczym nie różni się od zobowiązania wynikającego z tytułu kredytu czy pożyczki, które dany weksel zabezpiecza - tłumaczy Radosław Kapułka, aplikant radcowski w kancelarii prawnej RAVEN. - Jednak wbrew pozorom dług wekslowy jest dla nas dużo bardziej niebezpieczny. Bo nawet gdy się okaże, że umowa np. kredytu lub pożyczki z jakichś przyczyn została unieważniona, to nie oznacza, że weksel jest też nieważny (jeśli tylko spełnione zostały wszystkie warunki formalne jego wystawienia). Przeciwnie - niezależnie od czynności prawnej, która stanowiła podstawę do wystawienia weksla, zobowiązanie wekslowe jest nadal ważne.
Wystawiając lub otrzymując weksel, musisz wiedzieć, że związane z nim zasady prawne są bardzo sformalizowane. Jeśli ich nie znasz, to podpisując lub biorąc od kogoś weksel, możesz narazić się na duże straty.
Łatwiej w sądzie
Cel weksla jest zawsze taki sam - zabezpieczenie spłaty należności. Weksel ułatwia wierzycielowi egzekucję należności, ponieważ pozwala szybko uzyskać nakaz zapłaty. Jeżeli posiadacz weksla zdecyduje się skierować sprawę na drogę sądową, może liczyć na przywileje wynikające z postępowania nakazowego. Jest to krótsza, prostsza i tańsza niż tradycyjny proces forma uzyskania tytułu wykonawczego. W przeciwieństwie do spraw, których przedmiotem są wierzytelności wynikające z tytułu kredytu lub pożyczki, przy wekslu nie ma konieczności wykazywania źródła roszczenia oraz jego wysokości. Aby uzyskać nakaz zapłaty, wystarczy dołączyć do pozwu sam weksel. Opłata od pozwu w postępowaniu nakazowym wynosi 25 proc. normalnej opłaty. Pozostałe 75 proc. musi zapłacić pozwany, jeżeli zamierza wnieść zarzuty od nakazu zapłaty. Przy większych zobowiązaniach opłata od zarzutów może wynieść nawet do siedemdziesięciu pięciu tysięcy zł, co często skutecznie zniechęca do zaskarżenia nakazu zapłaty.
Wydany na podstawie weksla nakaz zapłaty jest tytułem zabezpieczenia, a po upływie wskazanego przez sąd terminu zaspokojenia roszczenia staje się natychmiast wykonalny. Daje to możliwość zajęcia majątku dłużnika jeszcze przed formalnym uprawomocnieniem się orzeczenia sądu. To niewątpliwa korzyść dla wierzyciela.