Chcesz szukać skarbów? Musisz mieć pozwolenie!

Pozwolenie na poszukiwanie skarbów w Polsce. Jakie je zdobyć?

Projekt ustawy, mający na celu zapobieżenie wprowadzeniu tych zmian, trafił do Sejmu. Zgodnie z informacją zamieszczoną na portalu prawo.pl, inicjatywa deregulacji prowadzenia amatorskich poszukiwań zabytków została podjęta w zeszłym roku przez posłów PiS i Kukiz'15, co zaowocowało uchwaleniem nowelizacji ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Nowelizacja, która wejdzie w życie 1 maja 2024 roku, przewiduje m.in. zniesienie obowiązku uzyskiwania pozwolenia na prowadzenie poszukiwań, co zyskało poparcie pasjonatów poszukiwań zabytków, jednak spotkało się z ostrą krytyką ekspertów związanych z ochroną zabytków. Jak donosi portal prawo.pl, dr hab. Maciej Trzciński z Uniwersytetu Wrocławskiego, z Katedry Kryminalistyki na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii, podkreślał, że Rada Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego wyraziła negatywną opinię podczas konsultacji projektu, co zdaniem eksperta, nie zostało należycie uwzględnione w procesie legislacyjnym.

Ekspert podkreśla także, że nowelizacja może prowadzić do licznych niepożądanych skutków, takich jak utrata danych z bazy AZP (Archeologiczne Zdjęcie Polski) czy zwiększenie ryzyka kradzieży i zniszczenia zabytków. Dodatkowo, brak szczegółowego opisu procedury zgłaszania poszukiwań oraz możliwość milczącej zgody na nielegalne działania, budzą duże obawy wśród specjalistów.

Posłowie Trzeciej Drogi podkreślają, że projekt nowelizacji ustawy o ochronie zabytków spotkał się z szeroką krytyką środowiska naukowego oraz organizacji pozarządowych. Portal prawo.pl informuje, że specjaliści zwracają uwagę na konieczność prowadzenia badań archeologicznych przez wykwalifikowanych specjalistów, a nie amatorów, co stanowi fundamentalną kwestię w ochronie dziedzictwa kulturowego.

Wydaje się, że głosy ekspertów oraz opozycji znalazły swoje miejsce także w uzasadnieniu działań posłów Trzeciej Drogi, którzy starają się wycofać kontrowersyjną nowelizację jeszcze przed jej wejściem w życie. Jak wskazuje kryminolog Olgierd Jakubowski, konieczne są jednak również działania edukacyjne, aby społeczeństwo zrozumiało wagę ochrony dziedzictwa kulturowego i stosowało się do standardów wypracowanych przez specjalistów.