- Analiza danych ZUS za 2025 rok ujawnia pogłębiające się trendy rynkowe w dochodach seniorów, wskazując na rosnące nierówności
- Zrozumienie mechanizmu przyspieszonej wypłaty świadczeń jest kluczowe, aby utrzymać płynność finansową na początku 2026 roku
- Eksperci finansowi wskazują, że świadome zarządzanie ryzykiem pozwala uniknąć finansowej pułapki pustego stycznia po otrzymaniu podwójnej emerytury w grudniu
- Znajomość zasad waloryzacji oraz mechanizmu złotówka za złotówkę bezpośrednio wpływa na rentowność domowego budżetu emeryta
- Przemyślana strategia biznesowa dla domowych finansów jest niezbędna do skutecznego zarządzania jednorazowym zaburzeniem cyklu wypłat
Dwie emerytury w grudniu, pustki w styczniu. Nie wpadnij w kalendarzową pułapkę
Pod koniec 2025 roku część emerytów otrzyma swoje świadczenia w nietypowych terminach. Nie jest to jednak efekt żadnej nowej ustawy, a jedynie konsekwencja układu dni w kalendarzu. Przepisy zobowiązują Zakład Ubezpieczeń Społecznych, by w przypadku, gdy termin wypłaty emerytur przypada na dzień wolny od pracy, pieniądze trafiły do odbiorców w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym ten termin. W praktyce oznacza to, że świadczenia z 6 i 20 grudnia, które wypadają w soboty, zostaną wypłacone odpowiednio 5 i 19 grudnia. Podobnie będzie z wypłatą przypadającą na Boże Narodzenie (25 grudnia), która trafi na konta seniorów wcześniej. Najważniejsza zmiana dotyczy jednak tych osób, które emeryturę za styczeń 2026 powinny otrzymać 1 stycznia. Ich świadczenie zostanie wypłacone awansem, już 31 grudnia 2025 roku. To właśnie ten mechanizm jest źródłem powracającego mitu o „piętnastej emeryturze”.
Dla seniorów, których standardowy termin wypłaty przypada na pierwszy dzień miesiąca, grudzień 2025 będzie wyjątkowy. Na ich konta wpłyną dwa przelewy: jeden standardowy 1 grudnia, a drugi, ten za styczeń, 31 grudnia. Jeżeli zsumujemy wszystkie świadczenia otrzymane w 2025 roku, czyli dwanaście regularnych emerytur, „trzynastkę” oraz „czternastkę”, i dodamy do nich tę przyspieszoną, styczniową wypłatę, faktycznie otrzymamy piętnaście przelewów. Należy jednak stanowczo podkreślić, że nie jest to żadne dodatkowe, bonusowe świadczenie. To jedynie przesunięcie księgowe, które ma istotną konsekwencję: w styczniu 2026 roku ta grupa seniorów nie otrzyma z ZUS żadnych pieniędzy. Warto o tym pamiętać, planując domowy budżet na początek nowego roku, by uniknąć problemów z płynnością finansową.
Emerytalna Polska dwóch prędkości. Kto zyskał, a kto stracił w 2025 roku?
Aby w pełni zrozumieć sytuację finansową seniorów, warto spojrzeć na kluczowe czynniki, które kształtowały ich budżety w 2025 roku. Marcowa waloryzacja, czyli coroczne podniesienie świadczeń mające zrekompensować inflację, wyniosła 5,5%. W jej wyniku najniższa emerytura wzrosła do poziomu 1 878,91 zł brutto, a przeciętne świadczenie w maju osiągnęło wartość 4 189,54 zł brutto. Oprócz tego emeryci otrzymali dwa dodatkowe świadczenia roczne, wypłacane jednak na odmiennych zasadach. „Trzynastka” trafiła do wszystkich uprawnionych w równej kwocie, odpowiadającej minimalnej emeryturze. Z kolei wysokość „czternastki” była uzależniona od dochodu i objęta mechanizmem „złotówka za złotówkę”. Oznaczało to, że jej pełną kwotę dostali tylko seniorzy ze świadczeniem podstawowym do 2 900 zł brutto, a każda złotówka emerytury powyżej tego progu obniżała wysokość „czternastki”, która ostatecznie zerowała się przy kwocie około 4 800 zł brutto.
Dane za 2025 rok malują obraz rosnących nierówności w grupie emerytów. Z jednej strony, dynamicznie przybywa osób z bardzo wysokimi świadczeniami. Liczba seniorów otrzymujących co miesiąc ponad 7 000 zł brutto wzrosła w ciągu roku o ponad 31%, osiągając poziom 622,7 tysiąca. Z drugiej strony medalu, powiększa się grupa osób z emeryturami niższymi od ustawowego minimum, co jest najczęściej wynikiem zbyt krótkiego stażu pracy. W marcu 2025 roku było to już 437,9 tys. osób, czyli o 8,4% więcej niż rok wcześniej. W tej grupie zdarzają się przypadki skrajne, tak zwane mikroemerytury, które wynoszą zaledwie kilka groszy miesięcznie. Jednocześnie od 1 grudnia 2025 roku nieznacznie wzrosły limity bezpiecznego dorabiania dla osób na wcześniejszych emeryturach. Próg przychodu, który nie powoduje zmniejszenia świadczenia, został podniesiony do kwoty 6 140,20 zł brutto.
Podcasty
Playlisty tematyczne
