- Unia Europejska wprowadza zakaz płatności gotówką powyżej 10 tys. euro i nadzór nad transakcjami powyżej 3 tys. euro, by walczyć z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.
- W Polsce firmy mają limit 15 tys. zł na transakcje gotówkowe, a unijne zmiany od 2027 r. dodatkowo ograniczą możliwości płatności gotówką także dla osób fizycznych.
- Ograniczenia mają na celu zwiększenie transparentności finansowej, co utrudni przestępcom ukrywanie nielegalnych środków.
- Alternatywy dla gotówki, takie jak karty płatnicze, BLIK czy przelewy bankowe, zyskują na popularności, oferując wygodę i bezpieczeństwo.
Unia Europejska podejmuje kroki w celu ograniczenia obrotu gotówkowego, co ma na celu zwalczanie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Nowe przepisy, przyjęte przez Parlament Europejski, wprowadzają istotne zmiany w regulacjach dotyczących płatności gotówkowych. Jak te zmiany wpłyną na Polskę i codzienne życie obywateli, którzy wolą płacić gotówką zamiast płatności kartą?
Unijne ograniczenia płatności gotówkowych
Europarlament przyjął przepisy, które stanowią element szerszej strategii mającej na celu zwiększenie transparentności finansowej i ograniczenie nielegalnych przepływów pieniężnych. Kluczowym elementem tych regulacji jest całkowity zakaz regulowania gotówką transakcji przekraczających 10 tys. euro oraz wprowadzenie nadzoru i kontroli nad transakcjami powyżej 3 tys. euro. "Limit ten będzie obowiązywał, gdy jedna ze stron transakcji jest przedsiębiorcą, a więc też po części obejmie osoby fizyczne."
Zmiany te mają zacząć obowiązywać w 2027 r., dając państwom członkowskim czas na dostosowanie swoich systemów prawnych i administracyjnych.
Polska a limity płatności gotówkowych
W Polsce kwestie związane z płatnościami gotówkowymi regulowane są odrębnymi przepisami. Obecnie firmy nie mogą realizować transakcji gotówkowych na kwoty przekraczające 15 tys. zł. Transakcje na wyższe kwoty muszą być realizowane za pośrednictwem rachunku płatniczego. "Limit ten dotyczy wartości całej transakcji, niezależnie od liczby płatności."
W 2021 r. w ramach programu Polski Ład pojawił się projekt obniżenia tego limitu do 8 tys. zł. Jednak po fali protestów ze strony przedsiębiorców i krytyce ze strony ekonomistów, limit pozostał na dotychczasowym poziomie.
W przypadku osób fizycznych nie istnieją odgórne limity transakcji gotówkowych, jednak istnieją pewne ograniczenia. "Przykładem jest zakup nieruchomości. Bank może zgodzić się na przelew do ok. 200 tys. zł dziennie — po okazaniu odpowiednich dokumentów, np. umowy rezerwacyjnej zakupu nieruchomości czy umowy deweloperskiej. Powodem jest ochrona przed finansowaniem terroryzmu." Ograniczenia dotyczą również wypłat z bankomatów.
Kolejnym przykładem są automaty i miejsca bezobsługowe, takie jak kasy samoobsługowe, biletomaty czy automaty do sprzedaży napojów, które coraz częściej akceptują jedynie płatności bezgotówkowe.
Dlaczego ogranicza się płatności gotówkowe?
Głównym celem wprowadzanych ograniczeń jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Gotówka, ze względu na swoją anonimowość, jest często wykorzystywana w nielegalnych transakcjach. Ograniczenie jej użycia ma utrudnić przestępcom ukrywanie i transferowanie nielegalnie zdobytych środków.
"Zmiany w przepisach, które przegłosował Parlament Europejski dodatkowo ograniczy możliwości płacenia gotówką we przypadku osób fizycznych."
Alternatywy dla gotówki
Wraz z ograniczeniami płatności gotówkowych, coraz większą popularność zyskują płatności bezgotówkowe. Oferują one wygodę, szybkość i bezpieczeństwo transakcji. Istnieje kilka głównych sposobów dokonywania płatności bezgotówkowych:
- Płatność plastikową kartą płatniczą – umożliwia płatności zbliżeniowe lub po podaniu kodu PIN. Do akceptacji takiej płatności niezbędny jest terminal płatniczy.
- Płatność online kartą płatniczą – pozwala na dokonywanie płatności przez internet poprzez wpisanie 16-cyfrowego numeru karty płatniczej i 3-cyfrowego kodu CVV z odwrotu karty.
- Płatność BLIK – umożliwia płacenie za pomocą aplikacji mobilnej banku i generowanego w niej krótkoterminowego 6-cyfrowego kodu.
- Internetowe zlecenie przelewu bankowego – pozwala na dokonywanie płatności za pomocą rachunku bankowego poprzez wydanie dyspozycji przekazania określonej kwoty pieniężnej na inny rachunek bankowy.
"Płatność bezgotówkowa polega na elektronicznym transferze pieniędzy między dwoma kontami bankowymi."
Konsekwencje dla konsumentów i przedsiębiorców
Wprowadzenie unijnych ograniczeń płatności gotówkowych może mieć różne konsekwencje dla konsumentów i przedsiębiorców. Z jednej strony, może to zwiększyć transparentność transakcji i ograniczyć szarą strefę. Z drugiej strony, może to stanowić pewne utrudnienie dla osób, które preferują płatności gotówkowe, zwłaszcza w przypadku większych transakcji.
Dla przedsiębiorców może to oznaczać konieczność dostosowania się do nowych regulacji i zapewnienia możliwości akceptowania płatności bezgotówkowych. W dłuższej perspektywie może to jednak przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa transakcji i ograniczenia ryzyka związanego z przechowywaniem dużych kwot gotówki.
Podcasty
Playlisty tematyczne
