Ile można zyskać, przechodząc z renty na emeryturę?

Osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, otrzymując emeryturę przyznaną z urzędu albo na swój wniosek, nie zawsze otrzymuje z tego tytułu większe pieniądze.

Ktoś, kto pobiera rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, i to w wysokości najniższej renty, a emeryturę otrzyma też najniższą, zyska kwotę 155,80 zł. Najniższa renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 519,30 zł, a emerytura 675,10 zł.

Kwoty te obowiązują do końca lutego 2010 r., podwyższone zostaną w ramach waloryzacji świadczeń od 1 marca 2010 roku.

Ktoś, kto ma najniższą rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i otrzyma najniższą emeryturę, nic nie zyska, bo oba te świadczenia wynoszą 675,10 zł.

Trudno jest określić, ile zyskają osoby, które mają świadczenia wyższe niż najniższe. Wysokość każdej renty oraz emerytury obliczanej według dotychczasowych zasad zależna jest od liczby udokumentowanych okresów składkowych i nieskładkowych, od wysokości zarobków przyjętych do obliczenia podstawy wymiaru świadczenia, a także od wysokości kwoty bazowej przyjętej do obliczenia renty i emerytury. Każda sprawa jest inna, stąd też w każdej sprawie inna kwota, jaką zyskuje dana osoba. Różnica w wysokości emerytury i renty może wynikać również w sprawie, w której jest taka sama liczba okresów i taka sama wysokość zarobków, ale zastosowana jest inna kwota bazowa do obliczenia renty, a inna do obliczenia emerytury.

W okresie od 1 lutego 2009 r. do 31 marca 2010 r. kwota bazowa wynosi 2578,26 zł. Osoba, która udokumentuje zarobki do obliczenia podstawy wymiaru emerytury na nowo, a więc z 10 kolejnych lat wybranych z ostatnich 20 lat bądź z wybranych 20 dowolnych lat sprzed roku zgłoszenia wniosku o emeryturę, wynoszące w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia 80 proc., będzie miała podstawę wymiaru emerytury w kwocie 2062,61 zł (2578,26 zł x 80 proc.).

W przypadku udokumentowania 20 lat składkowych i 5 lat nieskładkowych emerytura tej osoby wyniesie: 24% kwoty bazowej = 618,78 zł 20 lat x 1,3% x 2062,61 zł = 536,28 zł 5 lat x 0,7% x 2062,61 zł = 72,19 zł WSUMIE: 1227,25 zł

Osoba, która ma taką samą liczbę okresów składkowych i nieskładkowych, ale zarabiała więcej przed przejściem na rentę w okresie ostatnich 12 miesięcy, z których obliczono podstawę wymiaru renty, tj. np. 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia i ma przyznaną rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przed 1.09.1996 r. (kwota bazowa 717,16 zł), będzie miała obecnie rentę wynoszącą 926 zł. Zatem mimo niższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, czyli niższych zarobków przyjętych do obliczenia emerytury (80 proc.), różnica w wysokości świadczenia jest spora, bo wynosi ponad 300 zł.

Jeżeli jednak rencista nie udowodni zarobków do ustalenia podstawy wymiaru emerytury na nowo, jego emerytura będzie taka sama jak renta.

Aby nie stracić na wysokości świadczenia, każda osoba powinna zadbać, by udokumentować wszystkie przebyte okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość zarobków z wymaganego okresu do ustalenia podstawy wymiaru - 10 lub 20 lat, a najlepiej ze wszystkich lat pracy - i przedłożyć dokumenty potwierdzające te okoliczności organowi rentowemu. Pracownicy tego organu zobowiązani są wówczas do wybrania zarobków z tych lat pracy, które będą dla danej osoby korzystniejsze, a w przypadku braku zarobków za okresy pracy, za które nie można zdobyć dokumentów, uzupełnić zarobki kwotami minimalnego wynagrodzenia.

Przypominamy! Jeśli w chwili wyliczenia emerytury lub renty nie udało ci się udowodnić wysokości uzyskiwanych zarobków w niektórych latach (np. dokumentacja płacowa została zniszczona lub zakład pracy zlikwidowany), to zaliczono ci te lata jako tzw. okres zerowy, czyli tak, jakbyś nie zarobił w nich ani złotówki. Od 1 stycznia 2009 r. dzięki zmianie przepisów ZUS może przyjmować do wyliczeń zamiast zerowych zarobków obowiązującą w tamtych latach wysokość płacy minimalnej (zasada ta dotyczy osób, które były zatrudnione na umowę o pracę). ZUS jednak nie może zrobić tego automatycznie, sam musisz złożyć wniosek o przeliczenie świadczenia.

We wniosku napisz: "Proszę o przeliczenie mojej emerytury (renty) poprzez uzupełnienie zarobków minimalnym wynagrodzeniem". Możesz też skorzystać z gotowego wzoru wniosku, który znajdziesz w ZUS. Wniosek składasz w tej jednostce ZUS, z której otrzymujesz świadczenie.

Osoby, które w latach przyjętych do obliczenia podstawy wymiaru mają zarobki "zerowe", w przypadku zgłoszenia wniosku do 31 grudnia 2009 r. otrzymają podwyż-kę od stycznia tego roku. W innych przypadkach podwyżka będzie od miesiąca, w którym złożono wniosek.

W sprawie zmiany wysokości świadczenia organ rentowy zobowiązany jest wydać decyzję i wypłacić należność w najbliższym terminie płatności świadczenia albo w następnym terminie płatności, jeżeli okres między datą wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji a najbliższym terminem płatności jest krótszy niż 30 dni, a w odniesieniu do przeliczenia podstawy wymiaru z uwzględnieniem minimalnego wynagrodzenia w terminie 60 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności.

Uwaga: Aby nie stracić na wysokości świadczenia, każdy powinien zadbać, by udokumentować wszystkie przebyte okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość zarobków z wymaganego okresu