Krótszy czas pracy z powodu upałów? Pracodawca ma taką możliwość

Upały w pracy. Jakie są obowiązki pracodawcy?

Wysoka temperatura wpływa negatywnie zarówno na pracę osób pracujących na świeżym powietrzu jak i tych, wykonujących ją w zamkniętych pomieszczeniach. Fale upałów otwierają całą pulę trudności oraz obowiązków przed pracodawcą.

Podczas upałów pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia bezpłatnych, zimnych napojów dla pracowników. Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 roku w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów nakłada obowiązek udostępnienia napojów w przypadku gdy:

• praca na otwartej przestrzeni - temperatura otoczenia przekracza 25 stopni Celsjusza
• praca w pomieszczeniach zamkniętych (biura, hale produkcyjne, punkty obsługi) - temperatura otoczenia przekracza 28 stopni Celsjusza

Za niedopełnienie obowiązków - do 30 000 zł grzywny

Przepisy nie narzucają sposobu, w jaki pracodawca powinien dostarczyć wodę swoim pracownikom - może być to w formie ogólnodostępnego dyspozytora lub wody butelkowanej. Ponadto dla osób, które pracują poza pomieszczeniami zamkniętymi, pracodawca ma obowiązek organizacji zacienionego i zadaszonego miejsca przeznaczonego do odpoczynku. Jeżeli nie wywiąże się ze swoich obowiązków, pracodawca może zostać ukarany grzywną od 1 000 złotych nawet do 30 000 złotych.

Główny Inspektor Pracy z PIP również apeluje o zapewnienie pracownikom napojów w odpowiedniej ilości (zaspokajającej potrzeby pracowników) - napoje powinny być dostępne stale. Dodatkowo, w przypadku prac "brudzących", wykonywanych w wysokich temperaturach lub wymagających zapewnienia należytej higieny procesów technologicznych - pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia co najmniej 90 litrów wody dziennie na każdego pracownika - do celów stricte higienicznych. 

Skrócenie czasu pracy w upały

W przypadku fali upałów pracodawca może zdecydować o skróceniu czasu pracy. Nie należy to do jego obowiązków - jest to możliwość, z której może dobrowolnie skorzystać. Jeśli pracodawca podejmie taką decyzję - pracownicy otrzymuję 100 procent wynagrodzenia, które przysługuje mu za dany dzień.

Dodatkowa przerwa w pracy w trakcie upałów

PIP informuje o dodatkowych rozwiązaniach. Pracodawcy mogą zdecydować o dodatkowych przerwach oraz rotacji pracowników, które umożliwią ochłodzenie się i regenerację sił. PIP zaznacza jednak, że ani skrócenie czasu pracy ani wprowadzenie dodatkowych przerw czy systemu rotacji pracowników, nie mogą powodować obniżenia należnego wynagrodzenia.

Kobiety w ciąży i pracownicy młodociani - oni podlegają szczególnej ochronie

Szczególnym prawom podlegają pracownicy młodociani (osoby niepełnoletnie). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac informuje, że w przypadku gdy temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza a wilgotność powietrza sięga 65 %, młodociani pracownicy nie mogą wykonywać swoich zadań - w takich warunkach.

Drugą grupą pracowników, którym przysługuje szczególna ochrona podczas wysokich temperatur są kobiety w ciąży. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią, nie mogą one wykonywać swoich obowiązków zawodowych w środowisku o dużych wahaniach parametrów mikroklimatu - zwłaszcza gdy występują nagłe zmiany temperatury w zakresie przekraczającym 15 stopni Celsjusza przy braku możliwości stosowania co najmniej 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniu o temperaturze pośredniej Rozporządzeniu