Upały a prawo pracy

Upalne letnie dni to powód do radości tylko dla urlopowiczów. Ci, którzy muszą pracować w skwarze, przeżywają prawdziwe katusze. Jako pracodawca musisz pamiętać o tym, że przy temperaturze powyżej 28 stopni Celsjusza prawo narzuca na ciebie dodatkowe obowiązki wobec twoich pracowników.

Praca w temperaturze 30 st. C to nie lada wyzwanie nie tylko dla pracowników pracujących na otwartej przestrzeni, ale również dla tych, którzy pracują w budynkach. Zgodnie z przepisami w takie dni pracodawcy są zobowiązani szczególnie zadbać o swoich pracowników.

Napoje i nie tylko

Głównym przywilejem przysługującym pracownikom w upalne dni jest prawo do bezpłatnych zimnych napojów. Jeżeli osoby zatrudnione w twojej firmie wykonują pracę na otwartej przestrzeni w temperaturze otoczenia ponad 25 stopni lub w pomieszczeniu zamkniętym (np. są pracownikami biurowymi) w temperaturze powyżej 28 stopni, jesteś zobowiązany dostarczyć im bezpłatne napoje.

Przepisy nie podają konkretnie, ile wody przysługuje pracownikowi. Mówią jedynie o tym, że powinna być dostępna w ciągu całego dnia pracy w ilości zaspokajającej potrzeby pracownika. A te mogą być różne, bo osoba pracująca fizycznie ma większe zapotrzebowanie na napoje chłodzące niż pracownik biurowy.

Przepisy nie określają też, jaki typ czy jaką markę napoju masz zapewnić swoim pracownikom. Najczęściej ze względu na koszty jest to woda mineralna. Jedynie pracownicy wykonujący prace w warunkach gorącego mikroklimatu powinni otrzymywać napoje wzbogacone w sole mineralne i witaminy.

Nie wskazują też, w jaki sposób powinieneś dostarczyć zimne napoje.

Jeśli praca jest wykonywana poza siedzibą firmy, do obowiązków szefa należy zapewnienie pracownikom stałego dostępu do butelek z wodą mineralną lub innymi napojami chłodzącymi. Natomiast pracownikom biurowym najczęściej daje się do dyspozycji dystrybutor z wodą źródlaną lub mineralną.

Woda jest potrzebna nie tylko do picia. Pracownikom, którzy wykonują pracę brudzącą na otwartej przestrzeni, w wysokiej temperaturze, pracodawca musi do celów higienicznych dostarczyć co najmniej 90 litrów wody dziennie na każdą osobę.

Warto wiedzieć, że niedopuszczalne jest zastąpienie napojów wypłaceniem przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego.

Odpowiednia temperatura

Innym obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie w pomieszczeniach firmy temperatury odpowiedniej do rodzaju wykonywanej pracy. Przepisy prawa nie określają górnej granicy, po przekroczeniu której pracownik może wstrzymać się od wykonywania pracy, a pracodawca zobowiązany jest go z tego obowiązku zwolnić. Wyjątkiem są pracownicy młodociani, którzy nie mogą pracować, gdy temperatura w pomieszczeniu przekracza 30°C, a jego wilgotność 65 procent.

Przepisy zobowiązują jednak pracodawcę do ograniczenia skutków upałów. Musi on zadbać o odpowiednie zabezpieczenie okien przed nadmiernym nasłonecznieniem. By słońce nie utrudniało pracy, okna powinny być zakryte roletami lub żaluzjami. Pracodawca może, ale nie musi, zainstalować klimatyzację lub urządzenia do wentylacji (np. elektryczne wiatraki). Jeśli natomiast w firmie działa klimatyzacja lub wentylacja, nie może ona powodować przeciągów ani wyziębiać pomieszczenia. Strumień chłodnego powietrza nie może też być skierowany prosto na pracownika, bo wtedy mógłby się przeziębić. Pracodawca musi też zadbać, by urządzenia te nadmiernie nie hałasowały.

Przerwy regeneracyjne

Co prawda upały nie zwalniają pracownika od wykonywania pracy, ale pracodawca może skrócić jej czas albo wprowadzić dodatkowe przerwy. Są to tzw. przerwy regeneracyjne. Nie wynika to jednak wprost z kodeksu lub rozporządzenia, zależy wyłącznie od dobrej woli pracodawcy. Pracownicy nie muszą odpracowywać krótszych dniówek. Zachowują też prawo do pełnego wynagrodzenia - szef nie może potrącać z wypłaty za czas przerwy.

Jednak w czasie upałów pracownicy, którzy z powodu wysokiej temperatury poczują się słabo, mogą opuścić miejsce pracy. Jeśli powiadomią o tym przełożonego, nie stracą prawa do wynagrodzenia.