Spis treści
- Nowe progi dochodowe - kto będzie mógł otrzymać pomoc?
- O ile wzrosną świadczenia pieniężne?
- Kto skorzysta ze zmian? Przykłady z życia
- Co zmiany oznaczają dla cudzoziemców?
- Jak obliczany jest dochód dla celów socjalnych?
- Ważne zmiany w systemie pomocy społecznej
- Kiedy zmiany wejdą w życie?
Zmiany w pomocy społecznej od nowego roku przyniosą znaczące wsparcie dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Dzięki podwyżkom progów dochodowych więcej osób będzie mogło ubiegać się o pomoc państwa, a same świadczenia będą wyższe niż dotychczas. To pierwsza tak duża zmiana od 2021 roku, kiedy ostatnio weryfikowano kryteria dochodowe w pomocy społecznej.
Od 1 stycznia 2025 roku więcej osób będzie mogło skorzystać z pomocy społecznej. Wszystko za sprawą podwyższenia progów dochodowych, czyli kwot, których nie można przekroczyć, aby otrzymać wsparcie. Jednocześnie wzrosną same kwoty zasiłków i innych świadczeń socjalnych. To odpowiedź na rosnące koszty życia i potrzebę zapewnienia skuteczniejszej pomocy najbardziej potrzebującym.
Nowe progi dochodowe - kto będzie mógł otrzymać pomoc?
Od stycznia 2025 roku pomoc społeczną będą mogły otrzymać osoby, których dochód nie przekracza:
- 1010 zł w przypadku osoby samotnie gospodarującej (obecnie 776 zł)
- 823 zł na osobę w rodzinie (obecnie 600 zł)
To znaczące podwyżki progów - o 30 proc. dla osób samotnych i 37 proc. dla rodzin. Oznacza to, że znacznie więcej osób będzie mogło ubiegać się o wsparcie. Dla porównania, w poprzednich latach wzrosty były znacznie niższe - w okresie 2015-2018 wynosiły jedynie 11 proc. dla osób samotnych i 3 proc. dla rodzin, a w latach 2018-2022 odpowiednio 14 proc. i 14 proc.
O ile wzrosną świadczenia pieniężne?
Równocześnie ze zmianą progów dochodowych, zwiększą się kwoty świadczeń:
- Pomoc pieniężna na usamodzielnienie wzrośnie z 1837 zł do 2066 zł (wzrost o 229 zł)
- Maksymalny zasiłek stały zwiększy się z 1000 zł do 1229 zł (wzrost o 229 zł)
Świadczenie dla cudzoziemców na naukę języka polskiego:
- minimalna kwota wzrośnie z 721 zł do 950 zł
- maksymalna kwota wzrośnie z 1450 zł do 1679 zł
Są to największe podwyżki od lat, które mają realnie poprawić sytuację osób korzystających z pomocy społecznej.
Kto skorzysta ze zmian? Przykłady z życia
Ministerstwo Rodziny przedstawiło przykłady pokazujące, jak zmiany wpłyną na konkretne rodziny:
- Samotna matka dwójki dzieci z dochodem 1000 zł, otrzymująca zasiłek okresowy 800 zł, będzie mogła otrzymać 1469 zł zasiłku (jeśli nie podejmie zatrudnienia).
- Czteroosobowa rodzina (rodzice i dwójka dzieci w wieku szkolnym), gdzie ojciec jest ciężko chory, a matka się nim opiekuje, z dochodem 1600 zł i zasiłkiem okresowym 800 zł, otrzyma zasiłek w wysokości 1692 zł.
- Pan Kazimierz, samotnie mieszkający, z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym, bez dochodu, obecnie otrzymujący maksymalny zasiłek stały 1000 zł, otrzyma 1229 zł.
Co zmiany oznaczają dla cudzoziemców?
Cudzoziemcy ubiegający się o pobyt w Polsce będą musieli wykazać się wyższym dochodem:
- Osoba samotna: minimum 1010 zł netto miesięcznie
- W przypadku rodziny: 823 zł netto na osobę
Dla przykładu, rodzina trzyosobowa będzie musiała wykazać łączny dochód w wysokości 2469 zł miesięcznie (3 x 823 zł). Jest to znaczący wzrost w porównaniu z obecnymi wymogami, ale ma on zapewnić, że cudzoziemcy przebywający w Polsce będą w stanie utrzymać się na godnym poziomie.
Jak obliczany jest dochód dla celów socjalnych?
Przy obliczaniu dochodu uwzględnia się wszystkie przychody po odliczeniu:
- Kosztów uzyskania przychodu
- Składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe
- Składek na ubezpieczenie chorobowe
W przypadku cudzoziemców ubiegających się o pobyt w Polsce, pod uwagę brane są:
- Umowy o pracę, zlecenia lub o dzieło
- Świadectwa pracy
- Zeznania podatkowe (PIT)
- Inne dokumenty potwierdzające legalne źródło dochodu
Dla rolników przyjmuje się nową kwotę dochodu z 1 ha przeliczeniowego - 459 zł (wcześniej 345 zł).
Ważne zmiany w systemie pomocy społecznej
Ministerstwo planuje również szereg zmian systemowych, które mają usprawnić funkcjonowanie pomocy społecznej:
- Wprowadzenie corocznej (zamiast co 3 lata) weryfikacji progów dochodowych
- Powołanie zespołu do reformy systemu pomocy społecznej
- Lepszą integrację różnych form wsparcia
- Usprawnienie współpracy między instytucjami państwowymi, samorządami i organizacjami pozarządowymi
Powołano już specjalny zespół tematyczny z udziałem ekspertów, w tym przedstawicieli GUS i Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, który ma opracować nowe rozwiązania systemowe.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Wszystkie opisane zmiany zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 12 lipca 2024 r. (Dz. U. z 15 lipca 2024 r., poz. 1044). Co istotne, wypłata wyższych świadczeń będzie możliwa bez konieczności zmiany ustawy o pomocy społecznej. Jest to dobra wiadomość, ponieważ oznacza, że nie będzie żadnych opóźnień w implementacji nowych stawek.