Zamrożenie cen energii do końca września 2025
Rząd przyjął projekt ustawy, zgodnie z którym od 1 stycznia do 30 września 2025 r. maksymalna cena energii elektrycznej dla odbiorców uprawnionych (głównie gospodarstw domowych) będzie wynosić 500 zł/MWh. Rząd deklaruje, że dalsze mrożenie stawek może nie będzie konieczne, ponieważ ich spadek zapewni postępujący rozwój OZE. Eksperci Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza (IPE) wskazali, że bez mrożenia cen opłaty gospodarstw domowych za energię po 1 stycznia 2025 r. wzrosłyby o ponad jedną czwartą w stosunku do obecnych taryf. - "Gospodarstwa domowe nie unikną jednak całkowicie wzrostu opłat, gdyż spodziewać się należy dalszego wzrostu opłaty dystrybucyjnej, a od lipca 2025 r. do rachunków ponownie doliczana będzie opłata mocowa" - dodali eksperci.
Dodatki energetyczne zamiast mrożenia cen
W przypadku uboższych odbiorców energii bardziej efektywny niż mrożenie cen, według analityków IPE, jest system dodatków energetycznych.- "Wadą dotychczasowego mechanizmu jest to, że obejmuje on zarówno bogatych, jak i biednych, nie motywuje do oszczędzania energii i inwestycji we własne źródła oraz nie przyczynia się do rozwoju rynku energii" - wskazali.
W 2025 r. działania osłonowe mają kosztować budżet ok. 5,5 mld zł, z czego 3,6 mld zł trafi na rekompensaty dla spółek energetycznych. "To skala wydatków, która mogłaby odpowiadać znacznym nakładom na inwestycje w OZE, czy programy wsparcia zakupu magazynów energii, które przełożyłyby się na trwałą obniżkę rachunków odbiorców" - stwierdzili.
Zdaniem ekspertów Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza (IPE) polityka rządu powinna stopniowo przyzwyczajać odbiorców do nieuchronnego odmrożenia cen energii.
"Należy powrócić do obliga giełdowego, czyli obowiązku sprzedaży określonego wolumenu energii elektrycznej poprzez giełdę" - uważają eksperci IPE. "Taki krok istotnie przyczyniłby się do wzrostu konkurencyjności rynku, a więc i obniżenia cen energii kupowanej przez spółki energetyczne w celu jej odsprzedaży odbiorcom. Obligo mogłoby więc dać impuls do obniżenia rachunków tych ostatnich" - ocenili.
Konieczna ochrona najuboższych odbiorców energii
Dyrektor Programu Elektroenergetyka w Fundacji Forum Energii dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk uważa , że rząd powinien ostatecznie wycofać się z mrożenia cen energii, nadal stosując ochronę odbiorców najuboższych. Ekspertka przypomniała, że w Polsce ceny dla odbiorców w gospodarstwach domowych są regulowane i na razie nie ma decyzji o odejściu od taryfowania, co sprawia, że prezes URE niejako zastępuje mechanizmy konkurencyjne. Potwierdziła, że na rynku energii pojawiają już niższe niż taryfowe oferty dla odbiorców.