Ogólne zasady pracy notariuszy określa ustawa Prawo o notariacie z 1991 r. Według niej notariusz to osoba zaufania publicznego, która korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Notariusz świadczy swoje usługi w kancelarii notarialnej i, zgodnie z prawem, może prowadzić tylko jedną taką kancelarię. Niektórych czynności mogą w niej dokonywać zastępca lub aplikant notarialny. Co do zasady notariusze sporządzają dokumenty po polsku, jednak na żądanie klienta mogą też dodatkowo sporządzić dokument w języku obcym, jeśli mają uprawnienia tłumacza przysięgłego albo korzystają z jego pomocy. Przejdźmy do kosztów.
Z notariuszem można negocjować
Według ustawy „notariuszowi przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności”. Działa to jednak jak w korporacjach taksówkarskich – miasto narzuca ich właścicielom maksymalne stawki, które mogą sobie zażyczyć za przejazd. Podobnie jest z notariuszami, z tym że tu rolę miasta przyjmuje ministerstwo sprawiedliwości. To właśnie ono ustala tzw. taksy notarialne czyli maksymalne stawki wynagrodzenia notariuszy za daną czynność. Dobra wiadomość jest taka, że zgodnie z prawem notariusz może zaproponować za swoje usługi kwotę niższą niż wynikająca z taksy. Kwotę tę można negocjować. Ogólnie maksymalna stawka za daną czynność obliczana jest na podstawie wartości przedmiotu czynności notarialnej. A wartość ta to na przykład*:
- przy umowie zamiany – najwyższa wartość zamienianego przedmiotu umowy
- przy działach – ogólna wartość majątku podlegającego działowi
- przy licytacjach i przetargach – cena rzeczy uzyskana w wyniku licytacji lub przetargu
- przy losowaniach nagród – wartość wylosowanych nagród
* spis pozostałych sytuacji można znaleźć w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości ws. maksymalnych stawek taksy notarialnej z 2004 r.
Jeśli znamy już wartość przedmiotu umowy (czyli np. mieszkania), możemy zapoznać się ze stawkami taksy w zależności od tej wartości:
- do 3000 zł – 100 zł
- powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3 proc. od nadwyżki powyżej 3000 zł
- powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2 proc. od nadwyżki powyżej 10 000 zł
- powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1 proc. od nadwyżki powyżej 30 000 zł
- powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4 proc. od nadwyżki powyżej 60 000 zł
- powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2 proc. od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł
- powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25 proc. od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, nie więcej niż 7500 zł
Czynności poza kancelarią
Trzeba jednak pamiętać, że jeśli praca notariusza będzie się odbywała poza jego kancelarią, może on sobie policzyć za nią więcej. Przepisy także regulują tę kwestię. Opłata liczona jest od każdej godziny niezbędnej do dokonania danej czynności od momentu, w którym notariusz opuści swoją kancelarię aż do czasu powrotu do niej. Jeśli taka czynność odbywa się za dnia, maksymalnie za godzinę możemy zapłacić 50 zł, a jeśli w nocy lub w święto - 100 zł (za porę dzienną uznaje się godziny między 8.00 a 20.00).
Kto jest zwolniony z opłaty
Z opłaty notarialnej może być zwolniony ten, kto wykaże, że nie ma dostatecznych środków na ponoszenie wynagrodzenia żądanego przez notariusza. Wtedy powinien wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia wynagrodzenia notariusza.
MAKSYMALNE KWOTY ZA WYBRANE DOKUMENTY:
- umowa majątkowa małżeńska
400 zł
- testament
50 zł
- testament zawierający zapis zwykły, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku
150 zł
- testament zawierający zapis windykacyjny
200 zł
- odwołanie testamentu
30 zł
- zwolnienie nieruchomości od obciążeń lub zrzeczenia się prawa, jeżeli wartości przedmiotu nie da się określić
60 zł
- zrzeczenie się własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego
80 zł
- pełnomocnictwo – do dokonania jednej czynności 30 zł, natomiast przy czynnościach zawierających umocowanie do dokonania więcej niż jednej czynności - 100 zł
- oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
50 zł
- za sporządzenie protokołu niedojścia do skutku licytacji, przetargu lub losowania nagród
100 zł
- za sporządzenie protokołu przyjęcia dokumentu na przechowanie – 50 zł, a za przechowanie dokumentu, od każdego dokumentu, za każdy rozpoczęty miesiąc – 20 zł
- za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych lub innego
6 zł za każdą rozpoczętą stronę. Za stronę uważa się tekst obejmujący nie mniej niż 25 wierszy
- za poświadczenie zgodności odpisu z okazanym dokumentem, za każdą stronę
6 zł
- za poświadczenie czasu okazania dokumentu, za każdą stronę
6 zł
- za poświadczenie pozostawania przy życiu:
a) w celu otrzymania emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego – 5 zł
b) w innym celu – 30 zł
- za poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu
30 zł
- za doręczenie stronie przeciwnej oświadczenia wniesionego ustnie do protokołu albo wręczonego lub przesłanego notariuszowi
40 zł
- za umowę zbycia nieruchomości, jeżeli w związku z tą umową następuje wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników albo renty strukturalnej współfinansowanej ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego
Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej
600 zł
- za dokonanie czynności notarialnej niewymienionej w przepisach
200 zł
Podcasty
Playlisty tematyczne
