
Czym jest podatek cukrowy
Wprowadzony w styczniu 2021 roku podatek cukrowy miał na celu skłonienie Polaków do dokonywania zdrowszych wyborów konsumenckich. Środki z tego podatku niemal w całości zasilają budżet Ministerstwa Zdrowia.
Wysokość opłaty cukrowej zależy od zawartości cukru w produkcie i składa się z dwóch elementów:
* Opłaty stałej: 0,50 zł za zawartość cukrów równą lub mniejszą niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość substancji słodzącej,
* Opłaty zmiennej: 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.
Dodatkowo, napoje zawierające taurynę lub kofeinę obciążone są opłatą w wysokości 0,10 zł za litr. Producenci napojów z zawartością powyżej 5 g cukrów w 100 ml mogą być objęci wyłącznie opłatą zmienną, jeśli udział soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi co najmniej 20 proc. składu, lub gdy napój jest roztworem węglowodanowo-elektrolitowym.
Wpływy z podatku cukrowego w 2024 roku
W 2024 roku wpływy z opłaty cukrowej wyniosły 1 492 890 397,80 zł – poinformowało Ministerstwo Zdrowia portalspozywczy.pl. Niemal cała ta kwota (96,5 proc.) została przekazana do Narodowego Funduszu Zdrowia. W latach 2021-2023 do NFZ z tytułu opłaty cukrowej trafiło 4,5 mld zł. Zgodnie z założeniami, fundusz powinien przeznaczyć te środki na przeciwdziałanie i leczenie nadwagi, otyłości oraz chorób z nimi związanych.
Kontrowersje wokół wydatkowania środków przez NFZ
Raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) ujawnił, że środki z opłaty cukrowej nie zawsze były wydawane zgodnie z przeznaczeniem. Jak wskazał NIK, pieniądze trafiały do wspólnej puli, łącznie z tymi z podatku od małpek, co utrudniało ustalenie, na co konkretnie zostały przeznaczone. Kontrola NIK wykazała, że Prezes NFZ nie monitorował efektów działań finansowanych z opłaty cukrowej, ani efektów wprowadzenia samej opłaty. Informacje przekazywane Ministrowi Zdrowia nie zawierały rzetelnych danych. Ponadto, środki z podatku cukrowego finansowały świadczenia dotyczące chorób niezwiązanych z niewłaściwymi praktykami żywieniowymi.
Ministerstwo Finansów o zmianach w podatku cukrowym
Jak podaje Interia - opłata cukrowa może ulec zmianie. - Obecnie w Ministerstwie Finansów prowadzone są prace analityczne mające na celu ocenę potrzeb ewentualnych zmian w obszarze opłaty od środków spożywczych - odpowiedział departament, gdy portal zapytał czy resort rozważa jego podniesienie.
Polecany artykuł: