Poradnik pracodawcy. Wszystko, co musisz wiedzieć o „małym ZUS plus”

Co się zmienia?

Dotychczas z „małego ZUS” mógł skorzystać przedsiębiorca, którego ubiegłoroczny przychód nie przekraczał 30-krotności minimalnego wynagrodzenia. Od 1 lutego z „małego ZUS plus” będzie mógł skorzystać przedsiębiorca, którego przychód z poprzedniego roku kalendarzowego nie przekroczył 120 tys. zł.

Zmieni się także sposób ustalania podstawy wymiaru składek. Teraz podstawa w ramach „małego ZUS” zależy od przychodu. Od lutego zaś będzie zależała od dochodu. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie połowa przeciętnego miesięcznego dochodu uzyskanego z działalności w poprzednim roku. Co ważne, nie zmieni się minimalna i maksymalna podstawa wymiaru składek w „małym ZUS plus”. Podstawa wymiaru składek nadal będzie mieściła się pomiędzy 30 proc. minimalnego wynagrodzenia krajowego a 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (czyli między 780 zł a 3136,20 zł w 2020 roku). W wyliczeniu nowej podstawy wymiaru składek za luty pomoże przedsiębiorcy kalkulator ZUS na stronie eSkladka.pl. Zawiera on dane potrzebne do obliczeń na „małym ZUS” jak i po zmianach na „mały ZUS plus”.

Kiedy zgłosić się do „małego ZUS plus”?

Przedsiębiorca, który chce od lutego korzystać z „małego ZUS plus” i spełnia wszystkie warunki, powinien zgłosić się do ulgi maksymalnie do 2 marca. Zrobi to, składając w ZUS odpowiednie dokumenty: ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia z działalności) oraz ZUS ZUA lub ZUS ZZA (zgłoszenie z kodem właściwym dla „małego ZUS plus”: 05 90 albo 05 92). Dodatkowo w marcu musi złożyć dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II z informacją o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, jak też obliczonej na podstawie dochodu z poprzedniego roku, na okres od lutego do grudnia 2020 r. podstawie wymiaru składek. W nieco innej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy już w styczniu 2020 roku zgłosili się do „małego ZUS” i chcą kontynuować ulgę na nowych zasadach. Oni nie muszą się przerejestrowywać. Mają tylko obowiązek złożyć dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II z informacją o podstawie wymiaru składek potrzebną do wyliczenia składek – najpierw za styczeń (w lutym) , potem na okres od lutego do grudnia (w marcu).

Dla kogo „mały ZUS plus”

Od 1 lutego „mały ZUS plus” jest dla przedsiębiorcy, którego przychód w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 120 tys. zł. Jeśli działalność gospodarcza była prowadzona krócej, limit przychodu wylicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy. Z ulgi skorzysta tylko osoba, która prowadziła działalność gospodarczą w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni. Z „małego ZUS plus” wykluczone są firmy, które rozliczają się na karcie podatkowej z jednoczesnym zwolnieniem sprzedaży od podatku VAT oraz te, które prowadzą także inną pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki jawnej). Z ulgi nie skorzysta także osoba, która wykonuje dla byłego lub obecnego pracodawcy to, co robiła dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym. „Mały ZUS plus” można opłacać dopiero po wykorzystaniu okresu „ulgi na start” (jeśli przedsiębiorca się na nią zdecydował) oraz preferencyjnych składek. Z ulgi można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia firmy. Ulga dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Składkę zdrowotną przedsiębiorca opłaca w pełnej wysokości. Szczegółowe informacje o zasadach korzystania z ulgi i obliczaniu składek są już dostępne na stronie www.zus.pl.

Przedsiębiorco, tyle zyskasz

Prowadzący działalność, którego przeciętny miesięczny dochód w 2019 r. wynosił 2,8 tys. zł, w tym roku będzie płacił na ubezpieczenia społeczne (z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym) 442,96 zł miesięcznie plus obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Jego korzyść w stosunku do pełnej składki ZUS obowiązującej w 2020 r., bez ubezpieczenia zdrowotnego, wyniesie zatem miesięcznie 549,34 zł.

Niższa składka to niższa emerytura

Korzystanie z obniżonych składek jest dobrowolne. Jeśli płatnik chce opłacać wyższe składki (i mieć wyższe świadczenia), może to zrobić deklarując wyższą podstawę wymiaru, niż podstawa obliczona na podstawie przychodu (za styczeń), lub od 1 lutego 2020 r. obliczona na podstawie dochodu z ubiegłego roku. Należy pamiętać, że decyzja o tym, czy przedsiębiorca skorzysta z obniżonych składek będzie miała wpływ na wysokość świadczeń, które mu przysługują (rentowe, emerytalne). Świadczenia te są obliczane od podstawy, od której zostały opłacone składki na ubezpieczenia. Jeśli przedsiębiorca będzie opłacał niższe składki, otrzyma też niższe świadczenia.

„Mały ZUS plus” i zasiłki chorobowe, macierzyńskie

Warto pamiętać o jeszcze jednej ważnej rzeczy. Wysokość kwoty, od której przedsiębiorca opłaca składki ma wpływ na wysokość przysługujących świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy oraz zasiłek macierzyński. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje o płaceniu niższych składek w ramach „małego ZUS plus” musi liczyć się z tym, że zasiłki również będą niższe.

WAŻNE!

Zmiany, które wchodzą w życie od 1 lutego 2020 r. nie dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Jak obliczyć najniższą podstawę wymiaru składek na okres luty-grudzień 2020 r. na nowych zasadach?

Wejdź na www.eSkladka.pl i skorzystaj z kalkulatora. Kalkulator jest dostosowany do obliczenia podstawy wymiaru na styczeń 2020 r. na starych zasadach, zgodnie z którymi podstawa wymiaru składek uzależniona jest od przychodu oraz na luty - grudzień 2020 r. na nowych zasadach, zgodnie z którymi podstawa wymiaru składek uzależniona jest od dochodu. Jeśli chcesz obliczyć podstawę na styczeń br., w kalkulatorze wybierz rok 2020 i miesiąc styczeń. Podaj także pozostałe dane tj. liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w 2019 r. oraz roczny przychód z działalności osiągnięty w 2019 r. Podstawę wymiaru składek na okres luty-grudzień br., wyliczysz wybierając w kalkulatorze rok 2020 i luty (lub inny miesiąc np. po wznowieniu działalności). Podaj także pozostałe dane, tj. liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w 2019 r. oraz kwotę przychodu a następnie dochodu dla danej formy opodatkowania w 2019 r.

Jakie dokumenty złożyć? Gdzie i do kiedy?

Rok 2020 jest rokiem wyjątkowym, dlatego że możesz mieć ustalone dwie podstawy wymiaru składek. Obliczoną w kalkulatorze podstawę musisz wykazać w dokumentach rozliczeniowych. Jeśli korzystasz z „Małego ZUS” w styczniu br. to składasz w lutym (odpowiednio do 10 lub do 17 lutego) dokument ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II oznaczony nr z zakresu 1-39 wraz z kompletem dokumentów rozliczeniowych za styczeń 2020 r.. Gdy chcesz od lutego przejść na „Mały ZUS Plus” musisz wykazać nową podstawę wymiaru składek, która będzie obowiązywała Cię od lutego do grudnia 2020 r. (wraz z wysokością przychodu, dochodu i form opodatkowania) w dokumencie ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II oznaczonym numerem z zakresu 40-49. Dokumenty te przekazujesz razem z kompletem dokumentów rozliczeniowych za luty 2020 r. oznaczonym numerem z zakresu 01-39, (odpowiednio do 10 lub do 16 marca). ZUS przypomina, że dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II z wykazaną nową podstawą wymiaru składek, która będzie obowiązywała od lutego do grudnia 2020 r. (wraz z wysokością przychodu, dochodu i form opodatkowania) przedsiębiorcy składają oznaczone numerem z zakresu 40-49.

WAŻNE!

Jeśli korzystałeś z „małego ZUS” w styczniu 2020 r. i nadal chcesz korzystać z „małej działalności plus” nie przekazujesz żadnych dokumentów zgłoszeniowych.

Wszystkie korzyści dla zakładający działalność gospodarczą

To kolejne zmiany dla drobnych przedsiębiorców. Warto przypomnieć z jakich pakietów ułatwień mogą oni korzystać zakładając działalność gospodarczą. Jeśli przedsiębiorca zaczyna działalność ijego miesięczny przychód jest niższy niż połowa najniższej pensji krajowej (obecnie 1 300 zł), w ogóle nie musi rejestrować swojej działalności. Jeśli zacznie mu się powodzić lepiej, musi założyć firmę, ale może skorzystać z tzw. ulgi na start, czyli przez pół roku od rejestracji przedsiębiorstwa będzie zwolniony ze składek na ubezpieczenia społeczne. Później, przez kolejne dwa lata, ten sam przedsiębiorca będzie miał możliwość korzystania z preferencyjnej składki na ubezpieczenia społeczne, która wynosi 246,80 zł. Po tym czasie będzie mógł korzystać z udogodnień „Małego ZUS Plus” (jeśli spełni kryteria przewidziane ustawą).

Infolinia ZUS dla przedsiębiorców

W związku z wejściem w życie małego ZUS plus Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomił specjalną infolinię. Zainteresowani dzwoniąc pod numer (22) 560 16 00 otrzymują pomoc od konsultantów ZUS. Mogą dowiedzieć się, kto może skorzystać z ulgi, jakie są warunki i zasady skorzystania z małego ZUS plus, a także o terminach składania dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych. Przedsiębiorcy mogą również liczyć na pomoc przy wypełnianiu dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych, obsłudze kalkulatora do obliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Super Express: Rusza nowy pakiet ułatwień dla małych firm – Mały ZUS Plus. Kto z niego skorzysta?

Prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS: Mały ZUS Plus jest przeznaczony dla najmniejszych przedsiębiorców z przychodami do 120 tys. zł rocznie. Takie osoby będą mogły liczyć na niższe składki, obliczane od połowy przeciętnego miesięcznego dochodu w poprzednim roku. Im mniejszy dochód, tym niższe mogą być należności płacone co miesiąc do ZUS. Nowe prawo dotyczy tych przedsiębiorców, których miesięczny dochód w poprzednim roku nie przekraczał ok. 6,2 tys. zł, a przychód 10 tys. zł. Przykładowo przedsiębiorca, którego przeciętny miesięczny dochód w 2019 r. wynosił 2800 złotych, może w tym roku opłacać w ramach ulgi składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości 442,96 zł miesięcznie. Jego korzyść w stosunku do minimalnej składki na zasadach ogólnych w 2020 roku, czyli 992,30 zł, wyniesie zatem 549,34 zł. Podkreślam, że ulga nie dotyczy obowiązkowej składki zdrowotnej, która w 2020 r. wynosi 362,34 zł. ZUS pobiera tę składkę i przekazuje do NFZ. Nie jest ona jednak związana z systemem ubezpieczeń społecznych.

Jak długo prowadzący działalność mogą korzystać z Małego ZUS Plus?

GU: W tym zakresie nie ma zmian. Z ulgi można korzystać przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Co ważne, do tego okresu wlicza się korzystanie z Małego ZUS w 2019 r. i styczniu 2020 r.

Co powinni zrobić przedsiębiorcy, którzy obecnie są beneficjentami Małego ZUS, a chcą przejść na Mały ZUS Plus?

GU: Do nowego Małego ZUS Plus prowadzący działalność przechodzą płynnie, bez potrzeby wyrejestrowywania się i ponownego zgłoszenia, jeżeli w styczniu korzystali z Małego ZUS na dotychczasowych zasadach. Muszą jednak przekazać w deklaracji rozliczeniowej (cz. II) bądź w imiennym raporcie miesięcznym (cz. II) za luty informację o rocznym przychodzie i dochodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek. Ostateczny termin to data złożenia dokumentów rozliczeniowych za luty 2020 roku.

A jak to wygląda w przypadku firm założonych w styczniu 2020 r.?

GU: Osoby, które dopiero zaczynają prowadzić działalność, korzystają dobrowolnie z sześciomiesięcznej ulgi na start, a następnie – również dobrowolnie – z dwuletnich preferencyjnych składek, które są zawsze korzystniejsze od Małego ZUS plus. Dopiero po tym okresie jest zasadne korzystanie z Małego ZUS plus.

Mały ZUS plus jest korzystny dla małych przedsiębiorców. Na co powinni jednak uważać?

GU: Prowadzący firmy muszą zwrócić uwagę na kwoty podawane do rozliczeń. Inspektorzy kontroli ZUS będą szczegółowo sprawdzać, czy podane kwoty (przychodu i dochodu z ubiegłego roku) odpowiadają rzeczywistości. W tym zakresie Zakład ściśle współpracuje z Ministerstwem Finansów. Ponadto bardzo istotną kwestią związaną z opłacaniem przez przedsiębiorców niskich składek na ubezpieczenie społeczne, powinna być świadomość, że ma to wpływ na wysokość świadczeń, które im przysługują (zasiłki, renty i emerytury).

Rozmawiał ŁUKASZ TRYBULSKI