Jak uruchomić franczyznę

Ścisła współpraca między franczyzodawcą a franczyzobiorcą trwa przez cały okres trwania kontraktu. Na wsparcie dawcy możesz liczyć zarówno w trakcie tworzenia, jak i dalszego prowadzenia swojego przedsiębiorstwa. Warto wiedzieć, co należy do jego obowiązków, żeby trzymać rękę na pulsie i mieć pewność, że cały system funkcjonuje bez zarzutu. Franczyzodawca dzieli się swoim, sprawdzonym już w praktyce pomysłem na biznes z franczyzobiorcą.

Na początek umowa

Do obowiązków franczyzodawcy należy sporządzenie i ewentualne dopracowanie umowy franczyzowej, a także całego pakietu franczyzowego, czyli licencji oraz sposobów jego sprzedaży. Co musi znaleźć się w pakiecie? Jego podstawą jest tzw. podręcznik operacyjny. To w nim zawarty jest szczegółowy opis działania danego systemu franczyzowego, a więc zasad współpracy między dawcą a biorcą licencji oraz szczegółowe informacje dotyczące organizacji i prowadzenia przedsiębiorstwa, np. opis wyposażenia, aranżacji nowej placówki czy szkoleń pracowników. Franczyzodawca zajmuje się także ustalaniem wysokości opłaty wstępnej oraz późniejszych opłat franczyzowych. Zasady działania systemu powinny być na tyle dopracowane, żeby mogły być stosowane za każdym razem, kiedy do sieci wchodzi nowa jednostka. Wcześniej franczyzodawca testuje je w tzw. jednostkach pilotażowych.

Mechanizm działania

Franczyzodawca ma obowiązek dzielić się wiedzą technologiczną (tzw. know-how) z biorcą licencji. Co to oznacza? Wtajemnicza go między innymi w zasady organizacyjne przedsiębiorstwa, standardy obsługi klientów, receptury, sprawy związane z promocją czy dostawą. Warto pamiętać, że ta wiedza ma charakter poufny i nie można się nią dzielić z osobami trzecimi. Każda nowo powstająca firma powinna wyglądać i funkcjonować tak samo, jak inne przedsiębiorstwa działające w tej sieci. Dlatego współpraca między franczyzodawcą a franczyzobiorcą utrzymuje się przez cały czas. I tak na przykład franczyzodawca może dostarczać wyposażenie i urządzenia (jeśli jest to określone w umowie), co jakiś czas organizuje szkolenia dla biorcy licencji i personelu, jest odpowiedzialny za wprowadzanie nowych produktów, musi też zapewniać ciągłe dostawy swoich wyrobów. Jeśli nowo powstała placówka okaże się nierentowna, to może także zapewnić pomoc finansową. Zwykle dzieje się tak na początku rozkręcania firmy oraz w przypadkach, kiedy franczyzodawca stwierdzi, że w przyszłości przedsiębiorstwo zacznie przynosić zyski. On także opracowuje sposób komunikowania się ze swoimi franczyzobiorcami. Dobra komunikacja gwarantuje odpowiedni przepływ informacji i know-how. To ważne dla rozwoju firmy, działającej na licencji oraz dla dalszego rozwoju całej sieci.

Pamiętaj też, że przez okres trwania umowy będziesz kontrolowany przez franczyzodawcę. Ma on prawo wiedzieć, jak radzą sobie firmy działające pod jego skrzydłami. Podczas kontroli dawca licencji będzie przede wszystkim sprawdzać, czy twoje przedsiębiorstwo jest prowadzone zgodnie z podręcznikiem operacyjnym. Jednak jej przebieg i wszelkie procedury z nią związane powinny być przez niego określone. Jeśli czegoś nie wiesz, możesz pytać. Franczyzodawca ma obowiązek udzielić ci informacji dotyczących tego, jak funkcjonuje firma.

Promocja i reklama

To franczyzodawca zajmuje się działalnością marketingową, która ma na celu wypromowanie i rozwój znaku towarowego. On ustala, przygotowuje i prowadzi kampanię reklamową dla całej sieci. Franczyzobiorca inwestuje w już opracowaną i sprawdzoną w praktyce koncepcję marketingową, która jest zarządzana odgórnie. W niektórych przypadkach jedynie dostosowuje kampanię promocyjną do specyfiki terenu, na którym prowadzi działalność. Kampania promocyjna powinna być ujednolicona i ma oddawać wizerunek sieci. Jak to wygląda w praktyce? Wszyscy franczyzobiorcy otrzymują takie same ulotki promocyjne, wprowadzają w tym samym czasie te same nowości, a cała sieć jest reklamowana np. w prasie.

Dawca licencji ma obowiązek wciąż badać rynek, a więc sprawdzać, czy dana kampania marketingowa odniosła sukces. Monitoruje także, czy system organizacyjny się sprawdza i czy dobrze spełnia swoje zadanie. Dzięki temu może ulepszać działanie firmy, poszerzać ofertę i zdobywać nowych klientów. Wynikami badań powinien podzielić się z franczyzobiorcą.---

Możliwości rozwiązania umowy

Niestety, nie zawsze współpraca z franczyzodawcą układa się pomyślnie. Co zrobić, jeśli nie wywiązuje się on ze swoich obowiązków? Umowa franczyzowa zostaje zawarta na określony czas. Masz więc oczywiście prawo jej nie przedłużać. Ale wcześniej także można ją zerwać, ponieważ w każdej umowie powinna znaleźć się klauzula mówiąca o możliwościach oraz konsekwencjach jej rozwiązania w przypadku naruszenia zasad przez jedną ze stron. Umowę można wypowiedzieć albo od niej odstąpić. Wypowiedzenie może mieć skutek natychmiastowy albo być określone terminem. Zwykle w umowie wymienione są przypadki, kiedy można ją wypowiedzieć, np. jeśli franczyzodawca nie udziela wsparcia, nie przeprowadza szkoleń, nie dostarcza produktów czy wyposażenia, określonego w umowie, wciąż podnosi opłaty albo nie prowadzi działań marketingowych. Natomiast odstąpienie może nastąpić tylko w przypadku rażącego złamania zasad umowy, np. naruszenia wyłączności terytorialnej albo ujawnienia know-how. Takie rozwiązanie powoduje wygaśnięcie stosunku prawnego oraz dokonanie zwrotu wszelkich opłat i świadczeń dokonanych przez obie strony. Naruszenie umowy przez franczyzobiorcę wiąże się także z karami finansowymi.

Obowiązki franczyzobiorcy

Nie tylko franczyzodawca powinien wywiązywać się ze swoich obowiązków. Biorca licencji tak-że musi dostosować się do warunków kontraktu. Tylko udana współpraca może zapewnić powodzenie twojej firmy. Jeszcze przed podpisaniem umowy zastanów się, czy będziesz w stanie zaakceptować obciążenia finansowe, które poniesiesz na początku tworzenia działalności. Twoim obowiązkiem jest przecież uiszczenie opłaty wstępnej, a później w trakcie prowadzenia działalności opłat bieżących. Pamiętaj, że podpisując umowę, godzisz się na warunki licencji i przystępujesz do odgórnie zarządzanego systemu franczyzowego. Musisz więc przestrzegać jej założeń i postępować w zgodzie z zaleceniami podręcznika operacyjnego. Co to oznacza? Każdy franczyzobiorca powinien utrzymywać wysokie standardy, które obowiązują w całej sieci, a więc dbać np. o to, czy jego personel właściwie pracuje, czy punkt zachowuje normy czystości albo czy sprzedawane są odpowiednie produkty. Pamiętaj, że to wszystko franczyzodawca będzie sprawdzał podczas częstych kontroli.