Prawa pasażera samolotu

Twoje prawa są takie same niezależnie od tego, czy lecisz tradycyjnymi, czy tanimi liniami albo czarterem. Jeśli lot jest odwołany lub opóźniony, czy zabraknie dla ciebie miejsca na pokładzie, obsługa lotu musi poinformować cię o przysługujących prawach.

Gdy nie ma miejsca w samolocie

Po przyjeździe na lotnisko może się okazać, że zabrakło dla ciebie miejsca na pokładzie, ponieważ linie lotnicze sprzedają więcej biletów niż jest miejsc w samolocie. Wówczas przewoźnik szuka najpierw ochotników, którzy zgodzą się lecieć innym lotem. Jeśli zgłosisz się na ochotnika, możesz wybierać między innym lotem w najwcześniejszym możliwym terminie i zwrotem ceny biletu. Jeśli odwołany lot jest kolejnym etapem połączenia, masz prawo do bezpłatnego powrotu do portu, z którego wyleciałeś. Jeżeli zmiana lotu spowoduje zmianę portu docelowego, przysługuje ci prawo do bezpłatnego transportu na właściwe lotnisko albo inne, uzgodnione z przewoźnikiem, miejsce (np. do centrum miasta).

Jeśli nie odpowiada ci oferta linii lotniczej i zdecydujesz się czekać na następny lot, masz prawo do bezpłatnej opieki ze strony przewoźnika. Powinien ci on zapewnić darmowe wyżywienie i nocleg w hotelu oraz darmowy transport między hotelem a lotniskiem.

Jakie odszkodowanie
- 250 euro w przypadku rejsów do 1500 km lub połowę tej sumy, gdy przewoźnik znajdzie rejs, który pozwoli ci dotrzeć do portu docelowego najwyżej 2 godziny później,
- 400 euro w przypadku rejsów wewnątrz UE powyżej 1500 km i między 1500 a 3500 km w przypadku rejsów poza UE lub połowę tej sumy, gdy przewoźnik znajdzie rejs, który pozwoli dotrzeć do portu docelowego najwyżej 3 godziny później,
- 600 euro dla pozostałych rejsów lub połowę tej sumy, gdy przewoźnik zaproponuje ci rejs, który pozwoli dotrzeć do portu docelowego najwyżej 4 godziny później.

Gdy masz wykupiony bilet w niższej klasie, a zabrakło tam miejsc, są natomiast miejsca w klasie wyższej, możesz lecieć wygodniej i przewoźnik nie ma prawa żądać żadnych dopłat. Jeśli zdarzy się sytuacja odwrotna (przeniesienie z wyższej klasy do niższej), przysługuje ci odszkodowanie, płatne w ciągu 7 dni:
- 30 proc. ceny biletu (lot do 1500 km),
- 50 proc. ceny biletu (lot wewnątrz UE powyżej 1500 km i między 1500 a 3500 km w przypadku rejsów poza UE),
- 75 proc. ceny biletu w przypadku pozostałych rejsów.

Gdy lot został odwołany

Masz prawo do opieki przewoźnika, czyli wyżywienia, zakwaterowania, skorzystania z telefonu, faksu, e-maila. Jeśli rezygnujesz z lotu, możesz żądać zwrotu ceny biletu i bezpłatnego transportu do portu, z którego rozpoczynałeś podróż, pierwszym możliwym połączeniem. Jeśli przewoźnik mógł zapobiec odwołaniu lotu (podejmując działania w granicach zdrowego rozsądku), możesz żądać odszkodowania - takiego samego jak w przypadku odmowy przyjęcia na pokład z powodu braku miejsc - chyba że przewoźnik uprzedzi cię o odwołaniu lotu odpowiednio wcześnie, informując jednocześnie o innych możliwościach podróży.

Odszkodowanie nie przysługuje, jeśli przewoźnik poinformował o odwołaniu lotu:
- co najmniej 2-tygodnie wcześniej,
- co najmniej z 7-dniowym wyprzedzeniem i zaproponował inny lot, rozpoczynający się nie wcześniej niż 2 godziny przed planowanym odlotem i kończący się nie później niż cztery godziny po zaplanowanym czasie przylotu,
- w okresie krótszym niż 7-dniowe wyprzedzenie i zaproponował połączenie rozpoczynające się najpóźniej godzinę przed planowanym odlotem i kończące się najwyżej dwie godziny po planowanym czasie przylotu.

Gdy samolot się spóźni

Masz prawo do dwóch bezpłatnych połączeń telefonicznych, faksów lub e-maili i, jeśli to potrzebne, posiłków, noclegu w hotelu i transportu między hotelem a lotniskiem, jednak tylko wtedy, gdy przewoźnik ma podstawy przewidywać opóźnienie lub opóźnienie jest większe niż:
- dwie godziny w przypadku rejsów do 1500 km,
- trzy godziny w przypadku rejsów wewnątrz UE powyżej 1500 km i między 1500 a 3500 km w przypadku rejsów poza UE,
- cztery godziny w przypadku pozostałych rejsów.

Jeśli lot jest opóźniony o więcej niż pięć godzin, masz prawo do zwrotu ceny biletu i bezpłatnego powrotu do portu, z którego rozpoczynałeś podróż, pierwszym możliwym połączeniem.

Bagaż w lukach

Jest nadawany podczas odprawy paszportowo-biletowej i odpowiada za niego przewoźnik. Dopuszczalna ilość takiego bagażu jest uzależniona od linii lotniczych obsługujących wybrany lot, a także od kontynentu, do którego zdecydowałeś się polecieć, i jest wyrażona albo w kilogramach, albo w sztukach. Lecąc do krajów Europy, Azji, Afryki, Ameryki Południowej i Australii oraz na Bliski Wschód możesz bezpłatnie zabrać jedną sztukę bagażu, którego maksymalna waga zależy od klasy biletu lotniczego. Gdy podróżujesz w klasie pierwszej - masz prawo do 40 kg bagażu, w biznesowej - do 30 kg, w ekonomicznej - do 20 kg. Dziecku do 2 lat bez prawa do osobnego miejsca przysługuje prawo do przewozu bagażu do 10 kg.

Jeżeli podróżujesz do Ameryki Północnej, możesz przewieźć bez opłat dwie sztuki bagażu, przy czym ich waga i wymiary również uzależnione są od klasy serwisowej zakupionego przez ciebie biletu. Gdy podróżujesz w klasie pierwszej - masz prawo do 2 sztuk bagażu, o wymiarach do 158 cm (suma wysokości, długości i szerokości), a waga jednej sztuki nie może przekroczyć 32 kg, w klasie biznes - do 2 sztuk bagażu o wymiarach do 158 cm, a waga jednej sztuki nie może przekroczyć 32 kg, w ekonomicznej - masz prawo do 2 sztuk bagażu, o wymiarach do 158 cm, a waga jednej sztuki nie może przekroczyć 23 kg. Dziecku do 2 lat bez prawa do osobnego miejsca przysługuje prawo do przewozu 1 sztuki bagażu o maksymalnej wadze 10 kg i sumie wymiarów 115 cm.

Przy lotach krajowych waga bagażu przewożonego w lukach nie może przekroczyć 20 kg.

Bagaż na pokładzie

Gdy podróżujesz:
- w klasie pierwszej - masz prawo do 2 sztuk bagażu o wadze łącznej do 9 kg, o wymiarach nieprzekraczających 55 (wys.) x 40 (szer.) x 20 cm (dług.) - pierwsza sztuka i 45 x 35 x 20 cm - druga sztuka,
- biznes - masz prawo do 2 sztuk bagażu o wadze łącznej do 9 kg, o wymiarach nieprzekraczających 55 x 40 x 20 cm,
- ekonomicznej - masz prawo do 1 sztuki bagażu do 5 kg, o wymiarach nieprzekraczających 55 x 40 x 20 cm.

Nadbagaż

Jeżeli przekroczysz limit bagażu bezpłatnego, będziesz musiał zapłacić za bagaż nadliczbowy. Kwota ta jest uzależniona od wielkości i wagi przewożonego przedmiotu.

Gdy zgubią bagaż

Gdy twój bagaż zostanie uszkodzony lub zaginie w podróży liniami lotniczymi z kraju UE do jakiegokolwiek portu na świecie, masz prawo ubiegać się o odszkodowanie do wysokości 1000 SDR (międzynarodowa jednostka, obecnie ok. 5 zł). Swoje żądanie powinieneś jednak zgłosić nie później niż w ciągu siedmiu dni od daty odbioru uszkodzonego bagażu, a w przypadku bagażu opóźnionego - nie później niż 21 dni od daty jego odbioru. Jeśli bagaż zagubiły inne linie lotnicze niż te, w których kupiłeś bilet, możesz wybrać, od których z nich chcesz żądać odszkodowania.

Zniżki dla pasażerów

Zazwyczaj dzieciom w wieku do 10-12 lat przysługuje 33% zniżki, a niemowlęta mogą dostać nawet 90% zniżki (niektóre linie nie pobierają żadnych opłat). Starsze dzieci mogą podróżować same, ale często za opiekę nad nimi w czasie lotu trzeba zapłacić. Osoby starsze (powyżej 60 lat) mogą też liczyć na zniżki - ich wysokość zależy od linii lotniczych, ale zwykle nie przekracza 20 proc. Niepełnosprawni powinny dowiedzieć się, czy w samolocie są specjalne miejsca przeznaczone dla niepełnosprawnych. Osoby niewidome mogą bezpłatnie przewieźć psa przewodnika, muszą jednak pamiętać, żeby zabrać ze sobą smycz, kaganiec, potwierdzenie o tresurze i wymagane dokument.

Jak starać się o odszkodowanie od linii lotniczych
- zgromadź dokumentację wydatków - wszelkie paragony i rachunki mogą być pomocne przy ich wykazywaniu
- postaraj się o pisemne potwierdzenia faktów przez świadków lub policję
- przygotuj skargę do przewoźnika - reklamacja powinna być rzeczowa, starannie wylicz, czego spodziewasz się od przewoźnika i z jakiej racji
- dołącz do reklamacji kopie dokumentów - biletów, paragonów
- wyślij reklamację listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub e-mailem
- czekaj na odpowiedź przez 30 dni
- jeśli nie dostaniesz odpowiedzi, złóż skargę w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego (Komisja Ochrony Praw Pasażerów), ul. Flisa 2, 02-247 Warszawa, tel. 520-72-00