Prezydent podpisał ustawę. 60 mld zł pójdzie na elektrownię jądrową

Spis treści

1. Czy Polska wkracza w erę atomowej energii?
2. Prezydencki podpis pod ustawą o finansowaniu atomu
3. Szczegóły finansowania inwestycji
4. Zgoda Komisji Europejskiej kluczowa dla projektu
5. Mechanizm dokapitalizowania PEJ
6. Plany dotyczące polskiej energetyki jądrowej
7. Finansowanie budowy elektrowni
8. Harmonogram budowy i uruchomienia elektrowni
9. Wyzwania i perspektywy

Czy Polska wkracza w erę atomowej energii?

Prezydent Andrzej Duda zatwierdził kluczową ustawę, która ma odblokować finansowanie budowy pierwszej w kraju elektrowni jądrowej. To krok milowy w transformacji energetycznej Polski, ale czy wystarczy, by zrealizować ambitne plany? Ustawa, która zakłada przeznaczenie ponad 60 miliardów złotych na ten cel, budzi nadzieje, ale i pytania o przyszłość projektu. Sprawdźmy, co dokładnie przewiduje nowe prawo i jakie wyzwania stoją przed Polską na drodze do atomowej niezależności.

Prezydencki podpis pod ustawą o finansowaniu atomu

Kancelaria Prezydenta RP poinformowała we wtorek o podpisaniu przez Andrzeja Dudę ustawy o wartości 60 miliardów złotych, która ma wesprzeć budowę pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej. Ustawa wejdzie w życie 14 dni po publikacji, jednak kluczowym warunkiem uruchomienia finansowania jest uzyskanie zgody Komisji Europejskiej.

Szczegóły finansowania inwestycji

Ustawa przewiduje dokapitalizowanie spółki Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ), która jest inwestorem i przyszłym operatorem elektrowni, kwotą 60,2 miliarda złotych. Wsparcie dla PEJ, w całości należącej do Skarbu Państwa, zostanie zrealizowane poprzez podwyższenie kapitału zakładowego w formie wkładu pieniężnego. Dopuszczalna jest również forma wkładu niepieniężnego w postaci skarbowych papierów wartościowych.

Zgoda Komisji Europejskiej kluczowa dla projektu

Warunkiem koniecznym do uruchomienia finansowania jest zgoda Komisji Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej. Rząd wysłał do Brukseli wniosek notyfikacyjny w tej sprawie pod koniec 2024 roku. W grudniu 2024 roku Komisja Europejska rozpoczęła formalne postępowanie notyfikacyjne dotyczące pomocy publicznej dla elektrowni jądrowej.

Mechanizm dokapitalizowania PEJ

Ustawa precyzuje procedurę występowania o podwyższenie kapitału zakładowego, podejmowania decyzji dotyczących formy dokapitalizowania, podmioty zaangażowane w ten proces oraz roczne limity wydatków z budżetu państwa na wkład pieniężny. Wsparcie finansowe ma być przekazywane w latach 2025-2030.

Dodatkowo, ustawa przewiduje, że w przypadku dokapitalizowania w formie obligacji, odpowiednio zmniejszony zostanie limit wydatków budżetu państwa na wkład pieniężny. Decyzję o dokapitalizowaniu podejmie Minister Finansów na wniosek Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

Zgodnie z ustawą, Pełnomocnik Rządu nie może wnioskować do Ministra Finansów o dokapitalizowanie PEJ przed uzyskaniem zgody Komisji Europejskiej na pomoc publiczną w tej formie. To zabezpieczenie ma na celu uniknięcie sytuacji, w której środki zostałyby wydatkowane bez pewności, że inwestycja otrzyma akceptację na poziomie europejskim.

Plany dotyczące polskiej energetyki jądrowej

Obecna wersja Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) z 2020 roku zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW. Inwestorem i operatorem ma być spółka Polskie Elektrownie Jądrowe, w całości należąca do Skarbu Państwa. Poprzedni rząd wybrał konsorcjum Westinghouse-Bechtel jako partnera dla pierwszej elektrowni, która ma powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.

Finansowanie budowy elektrowni

Rząd planuje, że 30% kosztów budowy zostanie pokryte ze środków własnych inwestora, na które złoży się dokapitalizowanie przewidziane w ustawie. Pozostałe 70% ma pochodzić z długu zaciągniętego w instytucjach finansowych. To model finansowania, który ma zrównoważyć obciążenie budżetu państwa i zaangażować kapitał prywatny w strategiczną inwestycję.

Harmonogram budowy i uruchomienia elektrowni

Zgodnie z ostatnimi deklaracjami Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, wylanie tzw. pierwszego betonu jądrowego pod pierwszy reaktor ma nastąpić w 2028 roku. Początek komercyjnej eksploatacji pierwszego bloku planowany jest na 2036 rok. To ambitny harmonogram, który wymaga sprawnej koordynacji i terminowej realizacji poszczególnych etapów inwestycji.

Wyzwania i perspektywy

Podpisanie ustawy przez prezydenta to ważny krok, ale przed Polską wciąż stoi wiele wyzwań. Uzyskanie zgody Komisji Europejskiej na pomoc publiczną jest kluczowe dla uruchomienia finansowania. Równie istotne jest zapewnienie sprawnego zarządzania projektem, terminowej realizacji poszczególnych etapów budowy oraz pozyskanie niezbędnej wiedzy i doświadczenia w zakresie energetyki jądrowej. Budowa elektrowni atomowej to inwestycja o strategicznym znaczeniu dla Polski. Może ona zapewnić stabilne i niezależne źródło energii, zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych i zwiększyć konkurencyjność polskiej gospodarki. Realizacja tego ambitnego projektu wymaga jednak determinacji, współpracy i odpowiedzialnego zarządzania. Czy Polska sprosta temu wyzwaniu? Czas pokaże.